9.5 De rechtszaak

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Criminaliteit

7.4 Schuldig of onschuldig

Programma

• Terugblik
• Wie zit waar in de Rechtszaal?
• Verloop Rechtszaak 
• Video - opdracht
• Aan de slag
• Terugblik - quiz

Wanneer ben je schuldig?

• Gaat het om een strafbaar feit?
• Is bewezen dat de verdachte het gedaan heeft?
• Is de verdachte strafbaar?
  

3x ja = schuldig

Is de verdachte toerekeningsvatbaar?

Een verdachte die geestelijk gestoord was tijdens zijn daad, kan ontoerekeningsvatbaar worden verklaard.

In dat geval kan de rechter beslissen om de verdachte verplicht op te laten nemen in een tbs-kliniek waar hij wordt behandeld voor zijn stoornis.

TBS  Ter Beschikking Stelling

Wanneer een persoon een psychische afwijking of stoornis heeft, dan kan de rechter besluiten deze persoon op te laten sluiten in een TBS-kliniek. 

Hier krijgt diegene hulp en ondersteuning om om te gaan met de stoornis. Iemand met TBS komt vaak pas na vele jaren vrij, als hij helemaal genezen is. Deze straf komt regelmatig voor bij agressieve daders en (kinder)verkrachters.  

In een gevangenis is er meestal geen hulp, 

daarmee verschilt TBS van een gewone gevangenis.

Wat mag de officier van justitie niet?

1. Een zaak laten vallen (seponeren)
2. Straf opleggen ernstige misdrijven
3. Straf opleggen lichte misdrijven
4. Opsporing en aanklagen

Schuldig of onschuldig? 

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier een rechtszaak werkt.

Criminaliteit

7.4 Schuldig of onschuldig

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wie binnen een rechtszaak de belangrijkste personen zijn en wat hun taken en rechten zijn.
• Je kunt in stappen beschrijven hoe een rechtszaak verloopt.
• Je kunt uitleggen wat voor soorten straf de rechter mag opleggen

Eerlijk proces

• Wanneer de officier van justitie besluit om jou te vervolgen, komt er een rechtszaak. De verdachte krijgt dan een dagvaarding.
• Dagvaarding = Een oproep om voor de rechter te verschijnen. 
• In de dagvaarding staat:  het feit waarvan je verdacht wordt. het tijdstip en de plaats waar de zitting plaatsvindt.

wiezitwaar-rechtszaal.tools.prodemos.nl

Wie is wie?

1. Verdachte
2. Rechter
3. Advocaat
4. Getuige(n)
5. Pers
6. Publiek
7. Officier van Justitie
8. Griffier

Officier van Justitie

Getuige(n)

Verdachte

Advocaat

Griffier

Rechter

Pers

Publiek

• Verloop rechtszaak 
• Zet de stappen in de goede volgorde.
• Maak dit op je laptop of een lege pagina in je werkboek
• Klaar? Maak de opdrachten 9.5: 1 t/m 10, 12 en 13

1. Officier van justitie eist een straf
2. Rechter controleer de gegevens
3. Dagvaarding
4. Het vonnis van de rechter
5. Officier van Justitie leest de aanklacht voor
6. Advocaat is aan het woord en verdedigt zijn verdachte
7. Getuigen woorden verhoord
8. Verdachte heeft laatste woord
9. Advocaat, officier van justitie en rechter verhoren de verdachte

Deel 2

Vandaag leren we...

1. Wie de belangrijkste mensen zijn in de rechtszaal
   
2. Wat hun rol is in de rechtszaak
   
3. Wie waar zit in de rechtszaal
   

Vandaag leren we...

1. Wie de belangrijkste mensen zijn in de rechtszaal
   
2. Wat hun rol is in de rechtszaak
   
3. Wie waar zit in de rechtszaal
   

Samenvatting (sleep naar de juiste plek)

Een rechtszaak begint met een                            van de gegevens. Als alles klopt, leest de officier van justitie de                              voor. Hierin staat waar de verdachte van beschuldigd wordt. Daarna worden vragen gesteld. Eerst aan de verdachte en daarna aan de                           . Na de ondervragen eist de officier een                     . De advocaat, die de verdachte                           , probeert de rechter ervan te overtuigen een lagere straf de geven. De rechter bepaalt uiteindelijk de straf, dit is het                           .

aanklacht

controle

getuige

straf

verdedigt

vonnis

helpt

uitspraak

wiezitwaar-rechtszaal.tools.prodemos.nl

Behandelt ingewikkeldere en zwaardere misdrijven

Behandelt alle misdrijven waarvoor max 12 maanden straf geëist kan worden

Behandelt overtredingen

Kantonrechter

Politierechter

Meervoudige kamer

Opdracht

• Je maakt groepjes van twee of drie personen.
•  Je vult de rollen per functie in de rechtszaal in.
• Na deel 1 van de video bespreek je samen of je vindt dat de verdacht schuldig is en leg uit waarom
• Na deel 2: Vinden jullie het oordeel van de rechter eerlijk en leg uit waarom wel/niet.

Opdracht

Vul in: 

• We bekijken samen eerste deel van de video en je bespreekt samen of je vindt dat de verdacht schuldig is en leg uit waarom

Opdracht

• Geef antwoord: 
• Na deel 2: Vinden jullie het oordeel van de rechter eerlijk en leg uit waarom wel/niet.

Einde

02:20

1. Waarom hoeft de verdacht geen vragen te beantwoorden als hij dat niet wil?

04:50

2. Waarom wordt de getuige geacht de waarheid te spreken?

09:15

Schuldig aan mishandeling?

Wel schuldig

Niet schuldig

Opdracht: Bouw de rechtszaal na!

• Groepen van vier
• Schuif vier tafels in de klas zo bij elkaar dat het lijkt op de rechtszaal
  
• Zet de naambordjes neer op de juiste tafels
  
• Waar hoort de Griffier?

15:58

3. Hoe noem je het verhaal van de officier van justitie?

1. Oordeel
2. Requisitoir/pleidooi
3. Vonnis
4. Ten laste legging

17:36

Schuldig aan inbraak/diefstal

Wel schuldig

Niet schuldig

18:17

4. Waarom verhoogt de rechter de straf van de verdachte?

Criminaliteit

Hoofdstuk 9

Aan de slag

Leerboek bladzijde: 148 - 149

9.5: 1 t/m 10, 12 en 13.  Bladzijde: 180 - 182

Wie klaagt de verdachte aan?

1. de rechter
2. de verdachte
3. de advocaat
4. de officier van justitie

Hoe noem je de uitspraak van een rechter?

1. oordeel
2. uitslag
3. vonnis
4. conclusie

Extra