7.1 Politieke besluitvorming

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H9 Politieke besluitvorming

• Hoe verloopt het proces van poltieke besluitvorming?
• Hoe beïnvloeden pressiegroepen en de media de besluitvorming?
• Hoe kunnen burgers de besluitvorming beïnvloeden? 

Van probleem naar wet

Er is een maatschappelijk probleem

Op de politieke agenda (via burgers | media | belangengroep)

Politieke besluitvorming (in 4 fases)

4 fasen van de politieke besluitvorming

• Fase 1: er is een wens vanuit de samenleving, personen en/of actiegroepen proberen dit duidelijk te maken aan de politiek.
• Fase 2: De politiek gaat afwegingen maken en vraagt advies. In deze fase probeert men mogelijke oplossingen te bedenken.
• Fase 3: De beslissing wordt genomen.
• Fase 4: De beslissing wordt uitgevoerd

Fase 1: Wens wordt politiek probleem

Mobiliseren van de publieke opinie: 

Het is zaak dat je zoveel mogelijk mensen op de hoogte brengt van jouw wens of probleem > gelukt? > onderwerp komt op de politieke agenda

Een maatschappelijk probleem

dit zie je aan 4 kenmerken:

1 sociaal probleem 

    >  het raakt veel burgers +

    >  schadelijk voor maatschappelijke orde

2 verschillende meningen over de oplossing 

    > verschillende belangen

3  media > beïnvloeden publieke opinie

4  overheid is verantwoordelijk voor orde en      veiligheid > politiek probleem 

Pressiegroepen

groepen die bepaalde belangen nastreven en hiermee de besluitvorming willen beïnvloeden

Ook wel belangengroep genoemd (Green Peace, scholierenbond LAKS)

Zij oefenen voornamelijk druk uit om hun eisen duidelijk te maken, zo gaan zij demonstreren en willen zij de publieke opinie beïnvloeden. 

Fase 2: Bedenken van oplossingen voor het probleem

Politici bepalen welke problemen prioriteit krijgen

Moet een probleem opgelost worden?

>fase beleidsvoorbereiding begint

>ambtenaren en bestuurders (wethouders/gedeputeerden/ ministers/ kamerleden) bedenken wetsvoorstellen en maatregelen

AMBTENAREN spelen een grote rol bij de beleidsvoorbereiding. Zij zijn vaak experts, hebben specialistische kennis, bereiden wetten voor.  

Fase 3 – beslissen over probleem

Eerst nemen bestuurders een voorlopig besluit. Vervolgens kijken
de volksvertegenwoordigers (parlement, provinciale staten, gemeenteraad) naar het besluit (en kan het recht van initiatief- en amendement worden gebruikt)

Pressie- en belangengroepen proberen  nog
invloed uit te oefenen. Zodra de volksvertegenwoordiging een besluit heeft genomen is deze fase  afgelopen.

Het besluit is bijna altijd een compromis: alle partijen geven wat toe. 

Er is een meerderheid nodig om een wet aan te nemen 

 

Fase 4 – besluit uitvoeren

Ambtenaren die voor de minister/gedeputeerde/wethouder werken zorgen voor de uitvoering van de wet of maatregel.  Iedereen moet geïnformeerd worden. 

Het tot stand komen van overheidsbeleid is nu niet definitief afgelopen. 

Terugkoppeling 

Er zijn altijd reacties uit de samenleving (pressie- OF belangengroepen, burgers etc.), dit noem je terugkoppeling. Dit kán leiden tot  nieuwe besluitvorming