H5 taalverzorging - lastige werkwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Welkom bij Nederlands!

Check:

• Staat je telefoon uit en zit hij in de telefoonbak?
• Liggen alle spullen die je nodig hebt op tafel?

Op tafel ligt: 

• Agenda
• Pen
• Schrift
• Lesboek
• Laptop (dicht)

Dinsdag 7 juni:

• H5, taalverzorging: opdr. 1 t/m 6 (blz. 136/137)

Huiswerk

• Toets lezen 

Vorige les

H5 Taalverzorging - spelling

Na de lessen deze week...

• kun je lastige werkwoorden goed spellen.

Doel

Spellen/taalverzorging... Maar we begrijpen toch allemaal wat er staat?

- Waarom is (werkwoord)spelling dan wel belangrijk?
- Noem een voorbeeld van een situatie waarin het belangrijk is om werkwoorden goed te spellen.

Wat vind jij?
Als je de middelbare school hebt doorlopen, moet je een tekst kunnen schrijven zonder fouten te maken in werkwoordspelling.

Nee, daar ben ik het niet mee eens.

Ja, daar ben ik het mee eens.

Je kunt lastige werkwoorden goed spellen.

Doel

Maak de opdracht. Kies het werkwoord dat goed gespeld is.

Tom ______________ veel geld. (verdienen)

Mijn moeder heeft koffie ____________. (bestellen)

Sarah ____________ de vraag. (beantwoorden)

Er is een ongeluk ___________. (gebeuren)

verdient

verdiend

bestelt

besteld

beantwoordt

beantwoord

gebeurt

gebeurd

Tom verdient veel geld.

Mijn moeder bestelt koffie.

Sarah beantwoordt de vraag.

Er gebeurt een ongeluk.

Tom heeft veel geld verdiend.

Mijn moeder heeft koffie besteld. 

Sarah heeft de vraag beantwoord.

Er is een ongeluk gebeurd. 

Lastige werkwoorden

Tom verdient veel geld.

Mijn moeder bestelt koffie.

Sarah beantwoordt de vraag.

Er gebeurt een ongeluk.

Tom heeft veel geld verdiend.

Mijn moeder heeft koffie besteld. 

Sarah heeft de vraag beantwoord.

Er is een ongeluk gebeurd. 

Lastige werkwoorden

Beide versies komen voor in het Nederlands!

Als je praat, hoor je hetzelfde. Als je schrijft, is er een verschil.

• Je hersenen kijken naar welk woord het vaakst voorkomt.

• Er _______ een ongeluk. (gebeuren)
• Gebeurd of gebeurt?
• Gebeurd komt vaker voor.
• Dus je hersenen kiezen voor gebeurd.
• Maar dat is helaas niet goed!

• Er gebeurt een ongeluk.

Wat doen je hersenen?

• Er zijn werkwoorden die je op meerdere manieren kunt schrijven.
• Soms schrijf je gebeurd, en soms schrijf je gebeurt. 
• Je kunt je hersenen en je gevoel niet altijd vertrouwen!

Werkwoordspelling

• Kijk goed of het werkwoord een persoonsvorm of voltooid deelwoord is.

• Er _______ een ongeluk. (gebeuren)
• Vraagproef of tijdproef: persoonsvorm
• Ik-vorm + t, dus je kiest voor gebeurt.

• Er gebeurt een ongeluk.

Hoe dan wel?

Help!

Als je de regels voor werkwoordspelling niet meer (precies) weet, gebruik dan het schema (zie bord).

Is het werkwoord dat op de streep komt te staan een persoonsvorm of voltooid deelwoord?

Luc heeft zijn voorsprong op allerlei manieren __________ (verdedigen).

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord

Help!

Gebruik de vraagproef of tijdproef. 

Is het de persoonsvorm? 

Ja » je schrijft ik-vorm, ik-vorm + t of hele werkwoord.

Nee » maak het woord langer. 

Hoor je -d-, dan schrijf je -d. Hoor je -t-, dan schrijf je t.

Luc heeft zijn voorsprong op allerlei manieren ___________.

verdedigt

verdedigd

Is het werkwoord dat op de streep komt te staan een persoonsvorm of voltooid deelwoord?

Wie __________ (bepalen) eigenlijk de opstelling van het team?

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord

Help!

Gebruik de vraagproef of tijdproef. 

Is het de persoonsvorm? 

Ja » je schrijft ik-vorm, ik-vorm + t of hele werkwoord.

Nee » maak het woord langer. 

Hoor je -d-, dan schrijf je -d. Hoor je -t-, dan schrijf je t.

Wie _____________ eigenlijk de opstelling van het team?

bepaalt

bepaald

Let op!

Dit is een samengestelde zin, dus er zijn twee persoonsvormen.

Help!

Gebruik de vraagproef of tijdproef. 

Is het de persoonsvorm? 

Ja » je schrijft ik-vorm, ik-vorm + t of hele werkwoord.

Nee » maak het woord langer. 

Hoor je -d-, dan schrijf je -d. Hoor je -t-, dan schrijf je t.

Omdat de aarde opwarmt, _____________ het klimaat in Nederland.

verandert

veranderd

Help!

Gebruik de vraagproef of tijdproef. 

Is het de persoonsvorm? 

Ja » je schrijft ik-vorm, ik-vorm + t of hele werkwoord.

Nee » maak het woord langer. 

Hoor je -d-, dan schrijf je -d. Hoor je -t-, dan schrijf je t.

Tijdens de Landmachtdagen heeft Flinn een tank _____________.

bestuurt

bestuurd

Je kunt lastige werkwoorden goed spellen.

Doel

Wat?

• H5, taalverzorging: opdr. 1 t/m 6 (blz. 136/137)

Hoe?

• Boek + schrift

Klaar? 

• Nakijken

Heb je hulp nodig?

Kijk eerst naar het stoplicht.

 

Rood? Stil. 

Stel je vraag aan de docent (alleen als je echt niet verder kunt).

Geel? Fluisterniveau. 

Vraag diegene naast je.

Groen? Fluisterniveau. 

Vraag diegene naast je of de docent.

Aan het werk

Na deze les...

• kun je lastige werkwoorden goed spellen.

Doel

Stel je voor... Je broertje/zusje/buurmeisje/buurjongen uit groep 8 maakt huiswerk over werkwoordspelling en vraagt jou om hulp. Dit is de zin:

Als ik mijn huiswerk af heb, heeft mijn moeder mij wat lekkers ____________. (beloven)

Leg uit: waarom schrijf je 'beloofd' en niet 'belooft'? Gebruik 'persoonsvorm' en 'voltooid deelwoord' in je uitleg.

Volgende les

Donderdag:

• Weektaak afmaken + nakijken
• Toetsen bespreken

Dinsdag 7 juni: weektaak af

• H5, taalverzorging: opdr. 1 t/m 6 (blz. 136/137)