Onderhoud van tuinmachines

• Techniek
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 1,2

Het Groene Machinepark

Onderhoud van tuinmachines

Waar denk je aan bij het onderhoud van tuinmachines?

• Soorten tuinmachines
• Persoonlijke beschermingsmiddelen 

• Controle voor werkzaamheden 
• Onderhoudsbeurt van tuinmachines

Inhoudsopgave

In deze les leer je wat persoonlijke beschermingsmiddelen zijn en wanneer je die moet gebruiken bij het werken met tuinmachines.

Je leert hoe je machines moet controleren voordat je deze gaat gebruiken en je leert hoe je een onderhoudsbeurt van enkele tuinmachines moet uitvoeren. 

 

Inleiding

Tijdens deze les ga je het volgde leren:

• Je kunt uitleggen wat Persoonlijke Beschermingsmiddelen zijn.
• Je kunt 5 controlepunten benoemen voordat je een tuinmachine gaat gebruiken
• Je kunt een controle uitvoeren bij een tuinmachine
• Je kunt 8 werkzaamheden benoemen die bij een onderhoudsbeurt van een maaimachine uitgevoerd worden 

Doelstellingen

Aan deze competenties ga je werken:

• Voorbeeld van de competenties

K 2.3 Hoe goed kan je samenwerken 

 

Competenties

Introductiefilmpje onderhouden tuinmachines

Er zijn verschillende soorten tuinmachines die ontworpen zijn om verschillende taken in de tuin te vergemakkelijken. 

Er zijn ook machines beschikbaar voor specifieke werkzaamheden, zoals grondboormachines, onkruidverdelgers, tuinwalsen en meer. Het is belangrijk om de juiste tuinmachine te kiezen waarvoor deze bedoeld is.

Op de volgende pagina's de meest voorkomende tuinmachines.

Soorten tuinmachines 

Grasmaaier: 

Een grasmaaier wordt gebruikt om het gras op het gazon te maaien. Er zijn verschillende soorten grasmaaiers, zoals handmaaiers, elektrische grasmaaiers en benzinemaaiers. Ze variëren in vermogen, maaibreedte en aandrijfsysteem.

De meest voorkomende maaiers zijn cirkelmaaiers. Daarnaast zijn er ook kooimaaiers, klepelmaaiers en robotmaaiers. 

Soorten tuinmachines 

Verticuteermachine: 

Een verticuteermachine wordt gebruikt om mos, dood gras en viltlaag van en uit het gazon te verwijderen. Het helpt bij het beluchten en stimuleren van de groei van gezond gras.

Soorten tuinmachines 

Bladblazer: 

Een bladblazer wordt gebruikt om bladeren, gemaaid gras en ander tuinafval bij elkaar te blazen en op te ruimen. Er zijn handgedragen bladblazers en ruggedragen bladblazers.

Soorten tuinmachines 

Heggenschaar: 

Een heggenschaar is ontworpen om hagen en struiken te snoeien en in vorm te houden. Er zijn handheggenscharen, elektrische heggenscharen en benzine-aangedreven heggenscharen. Er zijn verschillende modellen die ieder een ander doel hebben om te gebruiken

Soorten tuinmachines 

Grastrimmer/ bosmaaier: 

Een grastrimmer, ook wel een bosmaaier genoemd, wordt gebruikt om gras op moeilijk bereikbare plaatsen te maaien, zoals langs randen, rond bomen en onder struiken. Er zijn grastrimmers met een draadspoel en grastrimmers met een maaimes of zaagmes.

Voor gebruik; minimaal 16 jaar en certificaat.

Soorten tuinmachines 

Tuinfrees: 

Een tuinfrees wordt gebruikt om de grond in de tuin los te maken en te bewerken, vooral bij het voorbereiden van de grond voor beplanting. Tuinfrezen zijn er in verschillende maten en vermogens.

Soorten tuinmachines 

Kettingzaag: 

Een kettingzaag wordt gebruikt voor het zagen van bomen, takken en houtblokken. Ze zijn er in verschillende maten en krachtbronnen, zoals benzine-aangedreven kettingzagen en elektrische kettingzagen.

Voor gebruik: minimaal 18 jaar en certificaat.

Soorten tuinmachines 

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's) zijn er om de veiligheid en gezondheid van mensen te beschermen tegen risico's op de werkplek of in andere situaties waar gevaar kan bestaan.

Als je gevaar of risico niet kan voorkomen, MOET je de PBM's gebruiken!

Op de volgende pagina's enkele beschermingsmiddelen;

PBM's

Veiligheidshelm: 

Een helm beschermt het hoofd tegen vallende objecten, stoten of andere hoofdletsel. Ze worden vaak gebruikt in de bouw, industrie en bij het uitvoeren van taken op hoogte.

Dus bij valgevaar, altijd een helm op!

PBM's

Veiligheidsbril: 

Dit type bril beschermt de ogen tegen impact, spatten van gevaarlijke stoffen, stofdeeltjes, vonken of straling.

Dus bij spatgevaar, altijd een bril op! 

PBM's

Gehoorbescherming: 

Gehoorbescherming, zoals oordopjes of oorkappen, wordt gebruikt om het gehoor te beschermen tegen harde geluiden of langdurige blootstelling aan lawaai. 

Boven de 80 decibel verplicht.

Dus bij hard geluid, niet twijfelen, 

altijd gehoorbescherming gebruiken!

PBM's

Veiligheidshandschoenen: 

Handschoenen beschermen de handen tegen snijwonden, brandwonden, chemicaliën of andere schadelijke stoffen. 

Advies, doe altijd werkhandschoenen aan!

PBM's

Veiligheidsschoenen/ werkschoenen: 

Veiligheidsschoenen of -laarzen hebben versterkte neuzen en zolen om de voeten te beschermen tegen vallende objecten, elektrische gevaren of uitglijden. 

Advies, draag bij werkzaamheden altijd 

veiligheidsschoenen!

PBM's

Combinatiehelm.

Soms zijn er meerdere veiligheidsmaatregelen treffen. Zoals op het plaatje. Een combinatie van valgevaar, gehoorbescherming en een spatscherm voor het gelaat. 

Deze helm wordt gebruikt bij bosmaaier-

werkzaamheden. 

PBM's

Kettingzaagbroek:

Een speciaal ontworpen broek om bescherming te bieden bij het werken met een kettingzaag. 

Tijdens een praktijkopdracht ga je hierover een paar dingen onderzoeken. 

PBM's

Wat houdt een onderhoudsbeurt in?

• Reinigen van de machine
• Vervangen van motorolie
  
• Vervangen van oliefilter / brandstoffilter
  
• Vervangen van bougie
  
• Reinigen van luchtfilter
  
• Controleren aandrijvingen (v-snaren, tandriemen, tandwielen e.d.)
  
• Controleren gehele machine nakijken op slijtage, defecten en eventuele toekomstige/ aankomende defecten.
  
• Controleren en smeren draaiende en bewegende delen
  
• Slijpen en balanceren mes (bij Gazonmaaier)
  
• Slijpen zaagketting en voorloper (bij Kettingzaag)
  

Onderhoudsbeurt van tuinmachines

Een BBLOKS controle is een controle die je uitvoert voordat je met een machine gaat werken. 

BBLOKS staat voor;

Brandstof

Banden
Luchtfilter

Oliepeil

Koeling 

Smering 

BBLOKS controle

Brandstof:

Controleer voor de werkzaamheden altijd het brandstofpeil.

• Draai de brandstofdop los en kijk of de tank vol is.
• Vul de tank met de juiste brandstof. 
• 2 takt motor = Aspen rood = geen oliepeilstok op machine.
• 4 takt motor = Aspen blauw = wel oliepeilstol op machine.
• Diesel = Aspen groen = machine heeft geen bogies

BBLOKS controle

Banden:

• Controleer indien de machine luchtbanden heeft of ze voldoende hard zijn.
• Indien nodig banden op spanning brengen. Bandenspanning staat altijd op de band.  
• Controleer de banden op scheuren, spijkers en schroeven. 

BBLOKS controle

Luchtfilter:

In tuinmachines worden meestal schuimstoffilters of luchtfilterpatronen gebruikt.

• Luchtfilterpatronen zijn kant en klaar meestal van gevouwen papier.
• Schuimfilter is meestal een stoffen vettige filter om kleine stofdeeltjes op te vangen. 

Controleer de filter op vervuiling. Vervang de filter indien nodig.

BBLOKS controle

Olie:

• Olie kun je controleren met de oliepeilstok.
• Zorg voor een vlakke ondergrond en een koude motor.
• Haal de peilstok eruit en maak deze schoon.
• Steek de peilstok terug in het carter en controleer de oliestand.
• De oliestand moet tussen minimaal en maximaal staan. 

BBLOKS controle

Koeling :

Controleer hoe de machine gekoeld wordt. De meeste tuinmachines worden luchtgekoeld. Het motorblok heeft koelvinnen waar de luchtstroom doorheen gaat om te koelen. 

Controleer of het motorblok vrij is van vuil zodat het kan koelen.

BBLOKS controle

Smering:

Bewegende delen van een machine moeten gesmeerd worden. 

Tuinmachines hebben meestal lagers op de bewegende punten.

• Controleer de bewegende delen van de machine op slijtage en lekkages.

Soms zijn er machines die smeerpunten hebben.

• Controleer of de machine smeerpunten heeft.

BBLOKS controle

Wat is de meest voorkomende grasmaaier?

1. Robotmaaier
2. Cirkelmaaier
3. Kooimaaier
4. Mulchmaaier

Wanneer mag je met een motorkettingzaag werken?

1. Als je 16 bent
2. Als je 18 bent
3. Als je 16 bent met certificaat
4. Als je 18 bent met certificaat

Wanneer moet je een veiligheidshelm dragen?

1. Als het koud is
2. Als je op hoogte aan het werk bent en kunt vallen
3. Altijd bij bouwwerkzaamheden
4. Als er valgevaar is

Vragen over de theorie ?

Achtergrondkleur van de slide is lichtblauw

Waarvoor staan de letters BBLOKS

Wat is dit voor broek en wanneer moet de deze gebruiken

Onderzoek naar zaagbroeken:

• Wat is een zaagbroek en waarom is het belangrijk om er een te dragen tijdens het werken met een kettingzaag?
• Wat zijn de risico's bij het werken met een kettingzaag en hoe biedt een zaagbroek bescherming?
• Welke kenmerken en eigenschappen hebben zaagbroeken? Denk aan verstevigde delen, snijbestendige materialen, enzovoort.
  
• Welke materialen worden vaak gebruikt bij het maken van zaagbroeken? Wat zijn de eigenschappen van deze materialen?

Praktijkopdracht

zaagbroeken

Onderzoek naar zaagbroeken:

• Welke specifieke veiligheidsvoorzieningen zijn te vinden in zaagbroeken? Denk aan snijbescherming, zaagvertragende vezels, etc.
  
• Hoe werken deze veiligheidsvoorzieningen en wat is hun doel?
• Onderzoek verschillende merken en modellen van zaagbroeken.
• Vergelijk hun functies, materialen en veiligheidsvoorzieningen.

Praktijkopdracht

zaagbroeken

Volg de instructie van de docent over het onderhouden van tuinmachines.

Maak aantekeningen, zodat je weet wat je in de praktijk moet doen.

Praktijkopdracht

controle machines

Tuin en parkmachines werken op accu of brandstof. 

Onderzoek welke brandstoffen op school gebruikt worden voor de machines.

Aspen is een merk alkylaatbrandstof. Onderzoek en beantwoord de volgende vragen;

• Wat is een alkylaat brandstof?
• Wat zijn voordelen van alkylaat brandstof?
• Wat is het verschil tussen Aspen 2 en Aspen 4? Wanneer moet je deze gebruiken?

Praktijkopdracht

onderzoek brandstof

De BBLOKS is een controle die je uit moet voeren voordat je met een machine gaat werken. 

In de theorie staat wat je moet doen bij de BBLOKS controle.

Vraag aan de docent welke machine je mag controleren. 

Maak aantekeningen indien er iets niet in orde is met de machine. 

Praktijkopdracht 

BBLOKS controle

Uitleg van de opdracht

Voorbeeld van een competentie.
Zelfbeoordeling van de competenties:
K.2.3

Voorbeelden van beroepen of bedrijven toegepast in het "groen".

LOB

Sleep de afbeelding naar de juiste naam, je houd vier woorden over

Huiswerkopdracht 

A	A
B	B
C	C
	C
D	D
E	E

Begrippenlijst

F	Fl
G	G
H	H
	H
I	I
J	J
K	K
L	L
M	M
	M

N
O	O
P	P
	P
	P
Q	Q
R	R
S	S
	S
	S

	S
	S
	S
T	T
	T
U	U
W	W
X	X
Y	Y
Z	Z

Techniek

Controleer of je alle vragen en opdrachten heb gemaakt 

Titel van de les

Als nodig is antwoorden van de praktijkopdrachten