Workshop Feedback - Dollard College

• Docent naar coach
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Dollard College - 27 september 2022

FEEDBACK IN DE LES

Ingrediënten 

• Intro 
• Voorkennis activeren
  
• Feedback als onderdeel van formatief handelen
  
• Feedback theorie
  
• Oefenen
• Peerfeedback
• Oefenen

Voorstellen

Onderwijsadviseur:

Maarten Vonk Noordegraaf

Werkzame leven in het onderwijs

Wat is volgens jou de taak van de docent?

1. Dat iedere leerling een goed eindproduct heeft
2. Dat iedere leerling een stap heeft gezet richting zelfstandigheid

Achtergrond

Uiteindelijk moet feedback leerlingen zelfstandig maken. Leerlingen moeten niet afhankelijk zijn (of blijven) van feedback van jou als docent. Ze moeten zichzelf leren feedback te geven. 

Voorbeeld: als je als docent wiskunde eennieuwsbrief naar ouders stuurt, mogen hier geen grammaticale of spelfouten inzitten. Daarom stuur je het naar een collega Nederlands. Zij verbetert alle fouten. Het doel is: een perfecte brief. Niet voor jou om zelfstandig een goede brief te schrijven. 

Voor leerlingen is dit anders. Je wilt leerlingen leren zélf een brief te laten schrijven. Met zo min mogelijk fouten. Het doel is: zelfstandig een brief schrijven. En niet (per se) een foutloze. 

Als jij alle fouten verbetert (dus alle d's, en t's als suggestie in de kantlijn zet), heeft een leerling een spelfoutloze brief. Maar hij of zij maakt die fouten in een volgende brief gewoon wéér. Dat is niet het doel. Het doel is dat zij zelf de volgende keer mínder fouten maken. Of het werk zelf kunnen verbeteren. 

Wat is het belang van goede feedback?

Belang

• Helpen bij groei
  
• Vervolgstap
  
• Mogelijkheden
  

probeer niet om studenten te laten doen wat je wil - je helpt ze om hun potentieel te bereiken. 

Ben je een docerende coach? Of meer een coachende coach? 

(Docenten hebben toch de neiging om te doceren.) 

Definiëren feedback

• Mensen begeleiden, uitdagen, confronteren en stimuleren om het beste uit zichzelf te halen. 

• Een proces dat inzicht geeft in de eventuele kloof tussen de geleverde prestatie en de verwachte prestatie met als doel de prestaties te verbeteren. 

Model Black & William 

NIVEAUS VAN FEEDBACK

Wijze van aanpak gekozen strategie

Wat vind ik er zelf van

Model Dylan William en Paul Black:

feedback op procesniveau + zelfregulatie is meest effectief!

Handig voor cursisten om werkvormen/opdrachten in te zetten binnen hun les die feedback door peers op juist deze onderdelen mogelijk maken!

Definiëren feedback

Sandwich

wat ging goed

wat kan beter

algemene positieve opvatting

Feedforward.

* feedup

* feedback

* feedforward

5r-en

1. Redraft or Re-do

2. Rehearse or Repeat

3. Revisit and Respond

4. Re-learn and Re-test

5. Research and Record

Ik ik jij

Ik zie/merk dat 

Ik vind daarvan…/Dat komt op mij over… 

Herken je dat? Klopt dat? 

Vraag om ander gedrag. 

4g

Gedrag: feitelijk specifiek gedrag van de ander

Gevolg: het effect van iemand zijn gedrag op de omgeving

Gevoel: gevoelsreflectie wat de ander zijn gedrag bij jou teweeg brengt

Gewenst: benoem het gedrag dat je graag zou zien

Tip/top 

Wat was top? 

Wat is een tip?

 st

Definiëren feedback

Sandwich

wat ging goed

wat kan beter

algemene positieve opvatting

Feedforward 

* feedup

* feedback

* feedforward

5r-en

1. Redraft or Re-do

2. Rehearse or Repeat

3. Revisit and Respond

4. Re-learn and Re-test

5. Research and Record

Welke methodiek hanteer jij?
(Of bij jullie op school?)

Feedbackregels

• Benoem het belang van feedback
  
• Houd feedback behapbaar
  
• Zorg dat de leerlingen de feedback begrijpen
  
• Laat de leerling altijd iets doen met de feedback
  
• Geef feedback die aan het denken zet
  
• Werk aan kwaliteitsbesef (voorbeelden)
  
• Zorg dat de randvoorwaarden in orde zijn (tijd, plek, relatie & emotie)

4 manieren van feedback

Self assesment: De waarheid

Self enhancement: Positief

Self verification: Dat wat je al dacht

Self improvement: Leren

Valkuilen

• Niet duidelijk maken waar ze op bevraagd of beoordeeld worden
  
• Te abstract
  
• Plek buiten de leerling om
  
• Te veel vragen tegelijk stellen
  
• Stiltes willen opvullen
  
• Vragen naar de bekende weg
  
• Over jezelf praten
  
• Vragen naar ‘wat betekent’ in plaats van ‘waar denk je aan bij…’
  
• Eigenlijk geen tijd hebben.  

Simpelweg resultaten communiceren leidt niet automatisch tot verbeteringen en passende vervolgacties

Wie herkent dit?

Ja, maar hoe dan wel?!?

Actief aan de slag

Bedenk (4) situaties 

Model Black & William 

NIVEAUS VAN FEEDBACK

Wijze van aanpak gekozen strategie

Wat vind ik er zelf van

Model Dylan William en Paul Black:

feedback op procesniveau + zelfregulatie is meest effectief!

Handig voor cursisten om werkvormen/opdrachten in te zetten binnen hun les die feedback door peers op juist deze onderdelen mogelijk maken!

Definiëren feedback

Sandwich

wat ging goed

wat kan beter

algemene positieve opvatting

Feedforward.

* feedup

* feedback

* feedforward

5r-en

1. Redraft or Re-do

2. Rehearse or Repeat

3. Revisit and Respond

4. Re-learn and Re-test

5. Research and Record

Ik ik jij

Ik zie/merk dat 

Ik vind daarvan…/Dat komt op mij over… 

Herken je dat? Klopt dat? 

Vraag om ander gedrag. 

4g

Gedrag: feitelijk specifiek gedrag van de ander

Gevolg: het effect van iemand zijn gedrag op de omgeving

Gevoel: gevoelsreflectie wat de ander zijn gedrag bij jou teweeg brengt

Gewenst: benoem het gedrag dat je graag zou zien

Tip/top 

Wat was top? 

Wat is een tip?

 st

Definiëren feedback

Sandwich

wat ging goed

wat kan beter

algemene positieve opvatting

Feedforward 

* feedup

* feedback

* feedforward

5r-en

1. Redraft or Re-do

2. Rehearse or Repeat

3. Revisit and Respond

4. Re-learn and Re-test

5. Research and Record

Pauze

Pauze

Zal ik je even zeggen wat ik er van vind?

ter introductie video

YouTube: Draadstaal "Leraar en leerling seizoen 3" 

Zou de docent het na deze feedback morgen anders doen? 

Vinden we feedback wel altijd zo prettig te ontvangen en hoe effectief is feedback nu eigenlijk?

Aanloop naar leerlingen die elkaar feedback gaan geven.

Leerlingen stapje voor stapje meenemen in het proces van feedback geven en ontvangen.

Peerfeedback

• Peer = gelijke
  
• Collega - collega | leerling - leerling
  
• Feedback
  
• Altijd sprake van een gever en een ontvanger

Soort van definitie: 

Bij peerfeedback treden leerlingen met elkaar in dialoog aan de hand van gedetailleerde commentaar over elkaars werk, gedrag of prestaties. Ze doen dat op basis van vooraf gestelde criteria.

Wat is de meerwaarde van peerfeedback?

1.1: Overzicht Teams - de startpagina

Effectiviteit PFB

• Ontvanger, eigenlijk niet zo (afhankelijk van de kwaliteit)  
• Gever, erg effectief
• Gever en ontvanger samen meest effectief

Effectieve feedback

• Kwaliteitsbegrip bij leerlingen vaak niet erg hoog. 
• Dus dat is best lastig, qua feedforward
• Meten adhv wat de ontvanger leerde
  

Ja maar...

moet je dan wel aan de slag met peerfeedback?

Jawel, maar niet te groot.

En om de juiste redenen. 

• Het gaat niet om tijdswinst.
  
• Feedback op de feedback.
  
• Wees je bewust van de effecten.
  
• Tussentijds

Veiligheid

• Feedbacktaal (be kind, be specific, be helpful)
  
• Duidelijkheid waarop feedback gegeven moet worden zien we terug in definitie: (Bij peer feedback treden leerlingen met elkaar in dialoog aan de hand van gedetailleerde commentaar over elkaars werk [...]. Ze doen dat op basis van vooraf vastgelegde beoordelingscriteria.)
  

• Zo concreet mogelijk
  
• Zo objectief mogelijk
  
• Op het proces of op het product - niet op de persoon

De mogelijke winst Peerfeedback

• Vergroten leerrendement bij de leerling
• De leerling leert beter formuleren
• Leerlingen ontvangen effectievere + gevarieerde feedback
• Geeft meer zicht/toegang tot werk van anderen
• Meer aandacht voor concepten/'fouten' maken mag
• We stellen bij en.......verbeteren!

• Taak van feedback geven ligt niet langer enkel bij de docent
• Sociale cohesie / positieve sfeer / groepsgevoel

samenwerking + elkaar ondersteunen

leren samenwerken is belangrijk

Elementen van peerfeedback

• Evaluatief oordeel: de leerling geeft in de feedback een oordeel over het leerproduct van de medeleerling.

• Verbetersuggestie: De leerling geeft met zijn feedback een verbetersuggestie. De leerling beschrijft wat de medeleerling had kunnen doen.

• Verklaring: De leerling geeft met zijn feedback een verklaring (als in begrijpen) voor zijn 'oordeel' of de 'suggestie'. 

• Theoretisch concept: de leerling gebruikt (relevante) theorie in zijn feedback om de 'verklaring' te onderbouwen.

Voorbeeld

Ik vind dat jouw alinea's zorgen voor een duidelijke structuur in de tekst. 

Je had sommige alinea's meer met een kernzin kunnen beginnen.  

Naar mijn idee had dat de alinea's nog sterker gemaakt en de structuur in de tekst nog zichtbaarder. 

In hoofdstuk [...] van [...] lees je meer over beginnen met kernzinnen. 

Voorbeeld (1)

Ik vind dat jouw alinea's zorgen voor een duidelijke structuur in de tekst. 

Je had sommige alinea's meer met een kernzin kunnen beginnen.  

Naar mijn idee had dat de alinea's nog sterker gemaakt en de structuur in de tekst nog zichtbaarder. 

In hoofdstuk [...] van [...] lees je meer over beginnen met kernzinnen. 

Evaluatief oordeel

Voorbeeld (2)

Ik vind dat jouw alinea's zorgen voor een duidelijke structuur in de tekst. 

Je had sommige alinea's meer met een kernzin kunnen beginnen.  

Naar mijn idee had dat de alinea's nog sterker gemaakt en de structuur in de tekst nog zichtbaarder. 

In hoofdstuk [...] van [...] lees je meer over beginnen met kernzinnen. 

Evaluatief oordeel

Verbetersuggestie

Voorbeeld (3)

Ik vind dat jouw alinea's zorgen voor een duidelijke structuur in de tekst. 

Je had sommige alinea's meer met een kernzin kunnen beginnen.  

Naar mijn idee had dat de alinea's nog sterker gemaakt en de structuur in de tekst nog zichtbaarder. 

In hoofdstuk [...] van [...] lees je meer over beginnen met kernzinnen. 

Evaluatief oordeel

Verbetersuggestie

Verklaring 

Voorbeeld (4)

Ik vind dat jouw alinea's zorgen voor een duidelijke structuur in de tekst. 

Je had sommige alinea's meer met een kernzin kunnen beginnen.  

Naar mijn idee had dat de alinea's nog sterker gemaakt en de structuur in de tekst nog zichtbaarder. 

In hoofdstuk [...] van [...] lees je meer over beginnen met kernzinnen. 

Evaluatief oordeel

Verbetersuggestie

Verklaring 

Theoretisch concept

Mogelijke uitdagingen

• Sociale proces (anonimiteit?)
• Even wennen aan de expert (dit kan ik niet!!          richtlijnen geven, begin klein)
  
• Weersta de verleiding om over te nemen (geef het tijd, leren beoordelen)
  
• Geduld: een goede feedbackcultuur creëren kost tijd
  
• Werken aan dezelfde opdrachten / taken (want 'de gever')
  
• Soms staat de feedback centraal en niet het product
  

Hoe te starten: Feedback centraal stellen

• Oefen met een anoniem geweldig product
• Oefen met een anoniem wat minder product

Om proces van peerfeedback geven inzichtelijk te maken a.d.h.v. succescriteria

Dikke tips

• Feedback op de feedback
  
• Tussentijdse feedback momenten inplannen alvorens over te gaan op eindbeoordeling
  
• Schriftelijke feedback meer effect dan mondelinge feedback
  
• Jij (de docent) behoudt de regie over wie met wie samenwerkt, variatie in buddy's!
  
• Feedback op taak beter snel geven
  
• Feedback op proces beter niet direct geven. Tijd voor reflectie inbouwen
  
• Mogelijke tijdsinvestering vooraf: lesprogramma inrichten op peerfeedback activiteiten (discussies, taken, activiteiten)
  
• biedt de leerling keuzes (mee laten denken en formuleren, waarop wil je eerst feedback)

Suggesties werkvormen peerfeedback

• Leerlingen geven elkaar Tips en Tops dmv PostIts

• Leerlingen geven feedback op excellent werk van anonieme bron

• Werk categoriseren naar niveau + beargumenteren van keuze

• Uitwisselen "kladversie" korte opdracht: leerlingen geven elkaar feedback, werk incl. opmerkingen retour waarna verbeteringen kunnen worden aangebracht.

• Leerlingen formuleren welke feedback ze als meest waardevol ervaren en waarom

• Leerlingen maken bij een opdracht zelf een lijst met elementen waaraan een goed eindresultaat zou moeten voldoen

Voorbeelden toelichten +

eventueel aanvullen met andere werkvormen

Tip aan cursisten:

maak met de start gebruik van echte voorbeelden zodat leerlingen kunnen zien hoe een goed "eindproduct" er uit ziet en welke elementen er aanwezig zijn wat het zo goed maakt.

Let er wel op dat je de naam vd 'voorbeeldleerling' verwijdert! Anoniem!

(gebruik bijv. werkstukken/toetsen/gemaakt werk van oud leerlingen of leerlingen van een andere locatie)

Peerfeedback op digitale wijze?

Er zijn diverse platforms waarmee dit kan (PearDeck Lessonup Classkick Nearpod) maar is ook eenvoudig mogelijk middels digitaal delen van opdrachten/documenten/foto's etc.

met (vb Padlet) en zonder tool op laptop (Forms/Docs/mail). 

Praktijkvoorbeeld

• Werkvorm 'Toetsen'
• Feedbackcodering
• Feedback op bouwtekening
• Feedback bij bloemschikken
• Feedback op nieuwsbrief (kinderopvang)

Wat ga ik morgen toepassen in mijn eigen les?

Wrap-up

• Voorkennis activeren
  
• Theorie introduceren
  
• Onderdeel van formatief handelen
  
• Feedup - Feedback - Feedforward
  
• Op niveaus
  
• Peerfeedback
  

Feedback op de training! 

Wat vond jij van deze training? 

Dank voor het delen van jouw mening