Les 1 - introductie Steden en burgers (artesie / Vlaanderen)

HC Steden en Burgers 1050-1700
1 / 49
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

Cette leçon contient 49 diapositives, avec diapositives de texte et 3 vidéos.

Éléments de cette leçon

HC Steden en Burgers 1050-1700

Slide 1 - Diapositive

Kenmerkende aspecten tijdvak 3
  • 9. Het ontstaan en de verspreiding van de islam
  • 10. De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarische-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid.
  • 11. Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur
  • 12. De verspreiding van het christendom in geheel Europa 

Slide 2 - Diapositive

Dit is ons startpunt
  • Het christendom is verspreid door heel Europa. 
  • met aan de randen van Europa de islam
  • Het bestuur is feodaal georganiseerd. Leenmannen maakten van hun leengoed vaak iets overerfbaars, waardoor de macht van de koningen minder was.
  • Veel mensen zijn boer, en weinig mensen hebben vrijheid.
  • De invasies van buitenlandse heersers zijn nagenoeg voorbij.
  • De kerk heeft veel macht.

Slide 3 - Diapositive

Kenmerkende aspecten tijdvak 4 - hier gaan we naar toe..
  • 13. De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving 
  • 14. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden 
  • 15. Het begin van staatsvorming en centralisatie 
  • 16. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben
  • 17. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van kruistochten

Slide 4 - Diapositive

Verschillen en overeenkomsten
  • Verschil: van vooral boeren, naar steden
  • Verschil: van politieke leiders met weinig macht, naar politieke leiders die streven naar veel macht.
Overeenkomst: Religie is nog steeds belangrijk

Slide 5 - Diapositive

Slide 6 - Diapositive

Slide 7 - Diapositive

Opdracht
Pak een a3
Maak een snelle mindmap van dit hoofdstuk.
Gebruik:
  • jaartallen/ begrippen / personen
  • leidende vragen
  • kenmerkende aspecten

Slide 9 - Diapositive

HC Steden en Burgers
Wat maakte de opkomst van de stedelijke burgerij in de Nederlandse gewesten mogelijk (1050-1302) ? 

Slide 10 - Diapositive

Ka: 
De opkomst van handel en ambacht legde de basis voor het herleven vaneen agrarisch-urbane samenleving.

Slide 11 - Diapositive

Verbeteringen in de scheepvaart brengen de handel in het Noordzeegebied: Brugge en later Antwerpen  

Slide 12 - Diapositive

Slide 13 - Vidéo

Einde LV: 
De Nederlanden rond 1400
Begin LV:
De Nederlanden rond 1100
Vergelijk, wat valt op?

Slide 14 - Diapositive

Begin situatie

Slide 15 - Diapositive

vanaf 1000 verandert er veel
meer voedsel --> deel van de bevolking specialisatie

Slide 16 - Diapositive

Gevolgen van de toegenomen voedselproductie en specialisatie
In cijfers

Slide 17 - Diapositive

Veranderingen 11e – 13e eeuw:
Gevolgen van de verbeterde landbouw:
  1. - heropleving van de handel en ambacht
  2. - ontstaan / groei van steden (mensen van het platteland trekken naar de stad)
  3. - herstel van de monetaire economie (had enkele eeuwen op een laag pitje gestaan; geld of goud was er eigenlijk alleen bij de (rijke) heren / edelen.

Gevolg voor de Nederlanden: Vlaanderen (en Brabant) wordt een van de meest verstedelijkte gebieden van Europa.

Slide 18 - Diapositive

Slide 19 - Diapositive

verder:
lees leidende vraag 1 door (zie magister - leermiddelen)
start met je opdracht

Slide 20 - Diapositive

Slide 21 - Diapositive

Stedelijke dynamiek in Artesië

Slide 22 - Diapositive

kaart opdracht:
Waar ontstonden steden en waarom daar?


  1. Zoek een kaart van Artesie en Vlaanderen in de de late Middeleeuwen.
  2. Zoek de volgende steden: Atrecht, Brugge, Gent, Brussel, Antwerpen. 
  3. Wanneer ontstonden deze steden?
  4. Waarom ontstonden juist op deze plekken steden?


Slide 23 - Diapositive

Aan de slag
Maak een samenvatting van paragraaf 1.1 
Ga aan de slag met je onderzoeksvragen, vandaag wil ik echt wat van je hebben.

Slide 24 - Diapositive

veranderingen:
  • De landbouw verbeterde
  • De bevolking groeide
  • Er ontstond een geldeconomie
  • Verstedelijkte regio's

Slide 25 - Diapositive

Noord-Italiaanse stadstaten maakten een enorme groei door

Slide 26 - Diapositive

Venetië

Slide 27 - Diapositive

Arras / Atrecht

Slide 28 - Diapositive

Brugge

Slide 29 - Diapositive

Antwerpen

Slide 30 - Diapositive

Slide 31 - Vidéo

1) Artesie

Slide 32 - Diapositive

De groei start in Artesie:
 (1050)
  • Waarom Artesië? (Frans: Artois) 
  • En dan met name in de stad Atrecht (Frans: Arras)
  • Resten oude Romeinse stad (infrastructuur)/bisschopsstad
  • Vruchtbare bodem voor verbouw broodgraan->voldoende voedsel (ook voor stadsbevolking)
  • Er worden veel schapen gehouden in het minder vruchtbare kustgebied-> basis lakenindustrie
 

Slide 33 - Diapositive

Internationele handel bv.

Slide 34 - Diapositive

Vlaanderen
  • Wolproductie in Vlaanderen zorgde voor een bloeiende lakennijverheid in Vlaamse steden.

  • In Vlaamse steden werd laken (wollen stof) geproduceerd van hoge kwaliteit.

Slide 35 - Diapositive

Vlaanderen
  • Vlaamse steden kregen een marktfunctie
  • Tot 12e eeuw wol voor lakense stof van Vlaamse schapen, maar door de grote productie van laken moest er ook wol worden geïmporteerd uit Engeland. 

Slide 36 - Diapositive

Landbouwopbrengsten nemen toe:

  • Vernieuwingen in de landbouw
- Het halsjuk
- IJzeren ploeg
- Drieslagstelsel
  • Kloosters/domein-heren lieten woeste gronden ontginnen
- Bossen/ moerassen 
  • Mensen trekken naar dunbevolkte gebieden

Slide 37 - Diapositive

Gevolgen landbouwoverschot
  • Specialisatie (nijverheid).
  • Ambachtslieden vestigen zich op een veilige, drukke plek.
  • Steden ontstaan bij knooppunten van wegen/kastelen/kloosters.
  • Terugkeer landbouw-stedelijke samenleving

Slide 38 - Diapositive

Slide 39 - Diapositive

2. Vlaanderen

Slide 40 - Diapositive

Vlaanderen
  • Wolproductie in Vlaanderen zorgde voor een bloeiende lakennijverheid in Vlaamse steden.

  • In Vlaamse steden werd laken (wollen stof) geproduceerd van hoge kwaliteit.

Slide 41 - Diapositive

de Lakenindustrie
De grondstof van het  laken was schapenwol. Alleen de beste wol was goed genoeg om mooi laken van te weven. Eerst werd deze wol aangekocht bij de Vlaamse kust.
Maar de lakensteden hadden alsmaar meer wol nodig. 
Dus moesten de Vlamingen op zoek naar meer wol. Die vond men in Engeland. Daar werden heel veel schapen gekweekt en geschoren. Dus kocht men een enorme hoeveelheid mooie Engelse wol op!

Slide 42 - Diapositive

Van Artesië naar Vlaanderen en Brabant
o.a Brugge en later ook 's-Hertogenbosch


<- lakenmarkt in Den Bosch ca. 1530

Slide 43 - Diapositive

Slide 44 - Diapositive

Slide 45 - Diapositive

Slide 46 - Diapositive

In deze tijd gaan de ambachtslieden in de steden zich steeds meer verenigen (ook in gildes) tegen de handelaren die de politieke macht in handen hadden (en de patriciërsfamilies vormden). 

Slide 47 - Diapositive

Slide 48 - Diapositive

Slide 49 - Vidéo