HV1B Thema 6 BS2 & BS3 MAX

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Lesplanning

1. Bespreken basisstof 1 - opdracht 5 t/m 7

2. Klassikaal: Voelen, ruiken en proeven

3. (huis)werk: basisstof 1 opdracht 8 t/m 10, basisstof 2 opdracht 1 t/m 5

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je:

- Uitleggen hoe de zintuigen in de huid werken

- uitleggen hoe de reukzintuigen in de neus werken

- uitleggen hoe de smaakzintuigen werken

De huid

Functies huid: bescherming (uitdrogen, beschadiging, ziekteverwekkers) en zintuigen.

Hoornlaag beschermd tegen beschadiging en uitdroging, bestaat uit dode cellen. Slijt aan de buitenkant, op plekken waar het snel slijt worden er meer/sneller gemaakt waardoor de laag dikker is, dit heet eelt.

Kiemlaag onderaan worden steeds nieuwe cellen gevormd.

Haren (functies, bescherming en isolatie) blijven aan de onderkant aangroeien.

Talgklieren maken een vette stof, talg: dit sort ervoor dat de haren en hoornlaag soepel blijft.

In de Lederhuid zitten de zintuigen: warmtezintuigen, koudezintuigen, drukzintuigen en tastzintuigen. Tastzintuigen in tastknopjes.

Hoornlaag en kiemlaag

Speklapje

Reukzintuig alleen kun je niet proeven, wanneer je proeft ervaren je hersenen een combinatie van de activatie van smaakpapillen en reukreceptoren. Door die combinatie kun je meer verschillende soorten stoffen herkennen wanneer die in je hersenen 'gecombineerd' worden. Smaak wordt dus wel anders ervaren met of zonder reukorgaan, dus je zou kunnen zeggen dat je gedeeltelijk 'proeft' met je neus.  

De tong

• smaakstoffen lossen op 
• vloeistof in groef
• smaakknopje vangt
            prikkel op 
• smaakprikkel wordt
            impuls
• impuls naar hersenen

met stoffen die dezelfde zintuigcellen activeren ervaar je dezelfde prikkel/smaak/geur.

Wie vangen de prikkels op?

1. zenuwen
2. zintuigen

Oren, ogen, neus, mond, huid en tong zijn

1. Waarnemingen
2. prikkels
3. zintuigen

Zintuigen nemen informatie op uit je omgeving: prikkels. Elke zintuig reageert op 1 soort prikkel

1. Juist
2. Onjuist

Waar in de neus zitten (vooral) de reukzintuigcellen?

1. Achter, bovenin de neus
2. Voorin de neus, vlak bij de neusgaten
3. In de bijholten van de neus

de zintuigen zitten in je

1. organen
2. oren, ogen, tong, neus
3. oren, ogen, tong, neus, huid
4. in je hersenen

Er komt een geurstof in je neus. Je reukzintuig wordt geprikkeld. Wat gebeurt er nu in je reukzintuig?

1. Je reukzintuig maakt impulsen en stuurt die naar de hersenen.
2. Je reukzintuig ontvangt impulsen en reageert

Hoeveel verschillende smaakzintuigen heb je op je tong?

1. 2
2. 5
3. 6
4. 8

10. Aan de zijkanten van de groefjes op je tong zitten smaakknopjes

1. waar
2. niet waar

Lesplanning

1. Vragen afmaken lessonup

2. Vragen huiswerkopdrachten? (basisstof 1 opdracht 8 t/m 10, basisstof 2 opdracht 1 t/m 5)

3. Introductiefilmpje gehoor (15 min)

- Langs welke delen van het oor komen geluidsgolven?

- Wat zijn de zintuigcellen in het binnenoor?
- Wat is een gehoorbeschadiging? (zo specifiek mogelijk)

4. Huiswerk: basisstof 2, opdracht 6 t/m 10

15 juni: toets basisstof 1 t/m 4

https:

Wat gebeurt er bij gehoorbeschadiging? en wanneer je oren moet laten uitspuiten? en bij een gaatje in je trommelvlies? en als je vocht 'achter' je oor zit?

Drukverschil in vliegtuig.

Wat onderzoekt een optometrist NIET?

1. De bolling van je hoornvlies
2. Je pupilreflex
3. De bloedvaatjes achter je netvlies (binnenkant oog)
4. Je oogspier

Benoem de onderdelen van het oog waar het licht doorheen gaat tot het bij je zintuigcellen aankomt

Welk onderdeel van je oog zorgt ervoor dat het ligt wat je ook binnenkomt op je gele vlek in het netvlies valt?

1. Glasachtig lichaam
2. Lens
3. Blinde vlek
4. Oogspier

Welke spiertjes in de iris trekken samen als je de pupil groter wilt maken?

1. De kringspieren
2. De lengtespieren (straalsgewijs lopende spieren)

Je staat in een donkere kamer en doet de gordijnen 's ochtends open. Je kijkt naar buiten waar het licht is. Wat gebeurt er op dat moment met de grootte van de pupil, en welke spiertjes in je iris spannen zich aan om dat voor elkaar te krijgen?

Planning

Les vrijdag: Zintuigen testen

Huiswerk volgende week donderdag: alle opdrachten basisstof 3 af

SO basisstof 1 t/m 3: Vrijdag 24 mei