Les over obwb en bijvoegelijke bepalingen A2A

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lezen (10 min)

Welkom!

LESDOEL:

Herhalingsles: grammatica zinsdelen hfd 3

bijvoeglijke bepaling (bvb) en ondergeschikte bijwoordelijke bepaling (obwb)

Ter voorbereiding op de toets 

Aan het einde van de les:

• Weet ik alles wat we behandeld hebben?
• Waar moet ik nog aan werken?

Programma

 1. Kort herhalen grammatica zinsdelen

2. Oefentoets maken in Nieuw Nederlands en klassikaal nabespreken

3.  Terugkoppeling en afsluiting van de les

Bijvoeglijke bepaling wat was het ook alweer?

Bijvoeglijke bepaling (bijvoeglijk naamwoord)

• Is een zinsdeelstuk
  
• Zegt iets over een zelfstandig naamwoord (over de kern).
  
• Staat hier vlak voor of vlak achter.
• Een bvb zit dus altijd verstopt in een ander zinsdeel.

Morgenmiddag / ga / ik / naar het net nieuwe zwembad./

1. Je verdeelt de zin in zinsdelen. Daarna kijk je of er zinsdelen zijn, die bestaan uit 2 of meer woorden.
   
2. Bij die zinsdelen zoek je de kern op (waar gaat het over?)
3. Je stelt vervolgens de vraag: Wordt er iets gezegd over deze kern?
   

Tip: welk/wat voor + zelfst. nw.?

Voorbeeld: 

De slimme jongen \is \ lid \ geworden \ bij onze voetbalclub.

wat is de kern?: jongen, voetbalclub

slimme = bijvoeglijke bepaling bij jongen (welke/wat voor + jongen?) 

onze = bijvoeglijke bepaling bij voetbalclub (welke/wat voor + voetbalclub?)

Morgenmiddag / ga / ik / naar het net nieuwe zwembad./

bvb: net nieuwe > zwembad

Wat is een ondergeschikt bijwoordelijke bepaling ook alweer?

Ondergeschikt bijwoordelijke bepaling

Versterkt de kern (zelfstandig naamwoord of voornaamwoord) of een ander woordwoord.

een obwb zit dus altijd verstopt in een ander zinsdeel

Morgenmiddag / ga / ik / naar het net nieuwe zwembad./

1. Je verdeelt de zin in zinsdelen. Daarna kijk je of er zinsdelen zijn, die bestaan uit 2 of meer woorden.
2. Bij die zinsdelen zoek je de kern op (waar gaat het over?)
   
3. Je stelt vervolgens de vraag: Wordt er iets gezegd over deze kern? (BVB) en wordt er iets versterkt (OBWB)?

Morgenmiddag / ga / ik / naar het net nieuwe zwembad./

Bvb: net nieuwe > zwembad

Obwb: net > nieuwe

Zelf aan de slag

Wat?: 

Digitale toets in Nieuw Nederlands (online versie)

Naam toets: Oefentoets voor A2A grammatica zinsdelen hoofdstuk 3.

Hoe?: je maakt de toets individueel.

Als iedereen klaar is nemen we de toets klassikaal door.

Digitale toets

Nabespreken digitale toets 

.

Afsluiting les

Weet ik alles wat we behandeld hebben?:

bijvoeglijke bepaling en ondergeschikte bijwoordelijke bepaling

Check:

De woordgroepen a en b lijken op elkaar. Toch is er een verschil als het om de bepalingen gaat. Leg dat uit.

a een bijzondere dure personenauto

b een bijzonder dure personenauto

Antwoord

a een bijzondere dure personenauto

b een bijzonder dure personenauto

Bij a is sprake van twee aparte bijvoeglijke bepalingen bij ‘personenauto’: ‘bijzondere’ en ‘dure’.

Bij b is er één bijvoeglijke bepaling bij ‘personenauto’ (bijzonder dure) met daarbinnen een obwb: ‘bijzonder’ bij ‘dure’.

                                        HEEL VEEL SUCCES VOLGENDE WEEK!!!

Even testen....

Hoeveel zinsdelen heeft de volgende zin:
Zij is erg beroemd geworden.

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Voorbeeld

Zij | is | erg beroemd | geworden

Welke woordsoort is 'beroemd' in 'Zij is erg beroemd geworden'?

1. Zelfstandig naamwoord
2. Bijvoeglijk naamwoord
3. Bijwoord

Voorbeeld

Zij | is | erg beroemd | geworden

Zinsdeel = erg beroemd

Beroemd = Bijvoeglijke bepaling (BN)

Erg = zeg iets over BN beroemd

!! ondergeschikte bijwoordelijke bepaling !!

Wat is de OBWB in de volgende zin:
Gisteren is hij te laat gaan slapen.

Uitleg

Gisteren | is | hij | te laat | gaan slapen

'te' zegt iets over 'laat'

'laat' is een bijwoord

'te' is dus een OBWB

Wat is de OBWB in de volgende zin?
Slechts zeventien toeschouwers zagen de prachtige voorstelling.

Uitleg

Slechts zeventien toeschouwers | zagen | de prachtige voorstelling.

                       tw                     zn                                                                      zn

                       Kern                      

                                                   

                                                    Kern                                                                          Kern

Strepen zetten onder de OBB en de bijv bepalingen

In Amsterdam, de mooiste stad van Nederland, woont mijn oudste en beste vriend sinds vele jaren heel rustig op de hoek van die twee buitengewoon fraaie grachten.

Hoeveel zinsdelen tel je?

1. 4
2. 5
3. 6
4. 7

Namelijk...

In Amsterdam, de mooiste stad van Nederland, | woont | mijn oudste en beste vriend | sinds vele jaren | heel rustig | op de hoek van die twee buitengewoon fraaie grachten.

In Amsterdam, de mooiste stad van Nederland, | woont | mijn oudste en beste vriend | sinds vele jaren | heel rustig | op de hoek van die twee buitengewoon fraaie grachten.

Wat zie je in het eerste zinsdeel?

1. 1 bijstelling
2. 1 bijstelling, 1 bijv bep
3. 1 bijstelling, 2 bijv bep
4. 2 bijv bep

Namelijk...

In Amsterdam, de mooiste stad van Nederland

De mooiste stad van NL = bijst > Amsterdam

mooiste = bijv bep > stad

van Nederland = bijv bep > stad

In Amsterdam, de mooiste stad van Nederland, | woont | mijn oudste en beste vriend | sinds vele jaren | heel rustig | op de hoek van die twee buitengewoon fraaie grachten.

Wat zie je in het derde zinsdeel?

1. 1 bijstelling
2. 1 bijv bep
3. 1 obb, 1 bijv bep
4. 2 bijv bep

Namelijk...

mijn oudste en beste vriend 

mijn = bijv bep > vriend

oudste en beste = bijv bep > vriend

Let op: oudste en beste zijn verbonden door 'en'!

In Amsterdam, de mooiste stad van Nederland, | woont | mijn oudste en beste vriend | sinds vele jaren | heel rustig | op de hoek van die twee buitengewoon fraaie grachten.

Welke OBWB zie je in het laatste zinsdeel?

1. die
2. twee
3. buitengewoon
4. fraaie