4..1 en 4.2 zien en horen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

De vorige les...

Welke zenuwcel is nu welke?

Bewegins-

zenuwcel

Schakelcel

Gevoels-

zenuwcel

1

2

3

4

5

6

7

8

Zintuig -> impuls

Koud water prikkel

Bewustwording

bewegingszenuw

gevoelszenuw

Zenuwen in ruggenmerg

Impuls vanaf hersenen

Impuls naar hersenen

1. Zintuig
   
2. Gevoelszenuwcel
   
3. Schakelzenuwcel
   
4. Hersenen
   
5. Schakelzenuwcel
   
6. Bewegingszenuwcel
   
7. Spier trekt samen
   

Pupilreflex

Licht valt door de pupil.

De pupil regelt hoeveel licht op het netvlies valt

Veel licht: Kringspieren trekken samen > pupil wordt kleiner

Weinig licht: Lengtespieren trekken samen > pupil wordt groter

Was dit een bewuste beweging of een reflex (onbewuste beweging)?

1. Bewuste beweging
2. Reflex

Waarnemen &

Zien en horen

Het Oor

Doel van de les

• Je kunt uitleggen waar je staafjes en kegeltjes voor dienen
• Je kunt uitleggen hoe accomoderen werkt
• Je kunt uitleggen wat bij- en verziendheid is
• Je weet wat de pupilreflex is

Doel van de les

Je kunt de volgende onderdelen van het oor op een afbeelding herkennen EN je kunt er de functie van noemen:

• oorschelp 
• gehoorgang 
• trommelvlies 
• trommelholte/middenoor 
• buis van Eustachius 
• gehoorbeentjes: hamer, aambeeld, stijgbeugel 
• slakkenhuis met zintuigcellen 
• gehoorzenuw 
• evenwichtsorgaan

Het OOG: zet onderdelen op de juiste plaats

netvlies

oogzenuw

lens

Hoornvlies

Opbouw oog

• Buitenaanzicht

Lees de tekst in het boek, hier staan de onderdelen en taken van het oog beschreven  

(blz 109)

Opbouw oog

• Binnenkant oog
• lees in de tekst wat de taken van de onderdelen zijn
  

(blz 110 en 111)

verdeling staafjes en kegeltjes

Kleuren zie je met:

1. Staafjes
2. Kegeltjes

Accomoderen

Om dichtbij goed te kunnen zien is de accomodatiespier:

1. Samengetrokken met slappe lensbandjes
2. Samengetrokken met strakke lensbandjes
3. Ontspannen met slappe lensbandjes
4. Onstpannen met strakke lensbandjes

Bril nodig?

Verziend? 

Dichtbij onscherp, bolle lens +

Bijziend?

Veraf onscherp, holle lens -

Je bent verziend als de oogbol:

1. Te kort is
2. Te lang is

het netvlies van een oog zit

1. aan de voorkant van het oog
2. in het midden van het oog
3. aan de binnenkant aan de achterkant van het oog
4. loopt van het oog naar de hersenen

Via welk onderdeel van je oog komt het licht in je oog?

1. Iris
2. Pupil
3. Oogwit

Waar dient het vaatvlies voor?

1. Zicht
2. Voeding voor het oog
3. Stevigheid
4. Bescherming

Welk onderdeel van het oog zorgt voor de hoeveelheid lichtinval in het oog?

1. Netvlies
2. Kringspiertje en lengtespiertjes in de iris
3. Hoornvlies
4. Lens

De gele vlek in je oog is de plaats in het netvlies waar je oogzenuw het oog verlaat

1. waar
2. niet waar

Het oog kan de lens niet boller krijgen, dus de persoon ziet een object dichtbij niet scherp. Hoe noemen we dit?

1. Een lui oog
2. Een dun oog
3. Een bijziend oog
4. Een verziend oog

In je oog gaat het licht achtereenvolgens door:

1. Pupil - hoornvlies - lens - glasachtig lichaam - netvlies
2. Hoornvlies - lens - pupil - glasachtig lichaam - netvlies
3. Hoornvlies - pupil - lens - glasachtig lichaam - netvlies
4. Hoornvlies - pupil - lens - netvlies - glasachtig lichaam

Het oor: de weg van het geluid

Trommelvlies

• Door luchtdruk staat het trommelvlies hol of bol
• De buis van eustachius kan de druk veranderen

• Gehoorbeschadiging bij hoge geluidsdruk

Het oor:

3

4

10

2

7

11

oorschelp

trommelvlies

slakkenhuis

gehoorbeentjes

gehoorzenuw

gehoorgang

Evenwichtsorgaan

Het evenwichtsorgaan zorgt ervoor dat je weet wat boven, onder, links en rechts is.

Lees de tekst op blz 115 voor de werking van het orgaan.

Wat is de functie van het oor?

1. Trillingen omzetten in geluid
2. Seintjes doorgeven naar het andere oor

Welk onderdeel zorgt ervoor dat de druk buiten je oor en binnen in je oor even groot is?

1. Trommelvlies
2. Slakkenhuis
3. Buis van Eustachius
4. Gehoorgang

In het oor worden trillingen uit de lucht versterkt. In welk onderdeel van het oor gebeurt dit?

1. Het slakkenhuis
2. De oorschelp
3. De gehoorbeentjes
4. Het trommelvlies

Welk deel van het oor beschadigd door langdurige overbelasting?

1. trommelvlies
2. gehoorbeentjes
3. trommelholte
4. trilhaartjes in het slakkenhuis

Hoe heten de onderdelen van het evenwichtsorgaan die gevuld zijn met vloeistof?

1. gehoorbeentjes
2. zintuigcellen
3. halve cirkelvormige kanalen
4. evenwichtszenuw

Opdracht proefwerkvraag

1. In tweetallen, fluisterend
2. Kies 1 van de leerdoelen uit de kennen- en kunnenlijst uit paragraaf 4.4
3. Schrijf 1 tot 5 begrippen op die bij dat leerdoel passen op in je schrift
4. Bedenk een meerkeuzevraag die op het proefwerk zou kunnen komen! 
5. Geef er 4 multiple choice antwoorden bij (waarvan 1 goed antwoord)
6. Zet de vraag samen met de antwoorden op een A4 formaat papier en lever het na de les bij mij in, zet ook jullie namen erop
7. Hier hebben jullie 15 minuten voor
8. Wellicht gebruiken we hem wel op het GPW ;)