8.1 bloed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

8.1 Bloed

Startopdracht:

Pak je boek en lees vast de tekst op blz. 91

Leerdoelen 8.1

- Je kunt de vorm, functie en plaats van vorming van rode bloedcellen (met hemoglobine), witte bloedcellen en bloedplaatjes beschrijven. 

BI/K/9 (6)

Waaruit bestaat bloed?

• Bloedplasma 
  
• Bloedcellen

Bloedcellen zijn:

• Rode bloedcellen
• Witte bloedcellen
• Bloedplaatjes

Bloedplasma

Bevat opgeloste stoffen die door het bloed vervoerd moeten worden. 

Voorbeelden: voedingsstoffen, medicijnen, hormonen, afvalstoffen

Bloedcellen/ bloeddeeltjes

Bloedcellen worden gemaakt in het rode beenmerg. 

Bloedcellen ontstaat uit stamcellen. 

Stamcellen zijn nog niet gespecialiseerde cellen die dus nog elke soort cel kunnen worden.

Rode bloedcellen

Worden gemaakt in het rode beenmerg in de pijpbeenderen.

Vervoeren zuurstof door middel van hemoglobine. 

Heemgroep = molecuul met o.a. een ijzeratoom

Witte bloedcellen

Bestrijden lichaamsvreemde stoffen zoals ziekteverwekkers. 

Enige bloedcel met een celkern en dus DNA. 

Witte bloedcellen (6) onder de microscoop.

Bloedplaatjes

Betrokken bij de bloedstolling. 

Knappen open bij een wondje waardoor het stollingseiwit fibrine vrijkomt. 

Fibrine vormt vervolgens fibrinedraden. Rode bloedcellen blijven hangen in dit netwerk waardoor een korstje ontstaat. 

Startopdracht:

Pak je boek en laptop en log in op de LessonUp

Hoe noemen we de gelige vloeistof in het bloed?

Wat is de taak van rode bloedcellen?

Zuurstof kan vervoert worden door middel van.....

1. Bloedplaatjes
2. Witte bloedcellen
3. Hemoglobine
4. Bloedplasma

Op welke 2 manieren kunnen witte bloedcellen ziekteverwekkers bestrijden?

Welk woord hoort bij "bloedplaatjes"?

1. Zuurstof
2. Bloedstolling
3. Antistoffen
4. Hemoglobine

Waar worden nieuwe bloedcellen gemaakt?

Glucose, vitaminen, hormonen, koolstofdioxide en andere stoffen, worden vervoerd door.....

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 8.1

Maken: opdr. 4 t/m 12, 15, 17 t/m 20, 23, 25 t/m 27

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna lezen 8.2 en maken opdr. 5, 6, 8 en 9

8.1 Les 2

Startopdracht:

Bekijk de schematische tekening van een beeld door de microscoop. 

Geef de namen van bloedcellen
P, Q en R en noteer de functie erachter.

Klaar? Lees blz. 99.

 Bloedplasma

• Het bloedplasma vervoert bijna alle stoffen in je lichaam.
• De stoffen zitten zijn opgelost in het bloedplasma, net als suiker in thee.

• Voorbeelden: Glucosedeeltjes, vitaminen, mineralen, hormonen, antistoffen en afvalstoffen (zoals koolstofdioxide)

Zuurstof

Zuurstof word gebonden aan de hemoglobine.

Deze word vervoerd en bij de juiste cellen losgelaten 

Leerdoelen 8.1 deel 2

- Je kunt beschrijven wat er door inspanning in je lichaam veranderd.

Verandering bij inspanning

Tijdens het sporten werken allerlei organen sneller.

Hiervoor is meer energie nodig.

Om meer energie te krijgen is er meer verbranding nodig.

Verbranding

Schematisch

glucose + zuurstof/O2 -> energie + koolstofdioxide/CO2 + water

Meer glucose

Tijdens het sporten gaat het glucosegehalte in het bloed omlaag.

Aanvullen vanuit de 'reserves' genaamd glycogeen (in de lever en spieren).

Adrenaline & Glucagon zetten het glycogeen om in glucose.

Meer zuurstof

Zuurstof vul je aan door tijdens het sporten sneller te ademen.

Ook je hart gaat sneller kloppen, waardoor je bloed sneller gaat stromen.

Als het bloed sneller stroomt, krijgen de spieren sneller meer zuurstof.

Meer afvalstoffen afvoeren

Meer verbranding betekent ook meer afvalstoffen, zoals koolstofdioxide.

Doordat je hart sneller klopt, vervoert het bloed meer koolstofdioxide van de spieren terug naar de longen.

De koolstofdioxide ademen we uit.

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 8.1

Maken: planner

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting, oefenen begrippen via SlimStampen of oefenen op eindexamensite.nl