2223 H3 3.2 - Aanleiding Eerste Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom in de geschiedenisles!

Wat gaan we doen vandaag?

• Controle diamanten
• Uitleg H3.2
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Herhaling

1. Welke invloed had de industrialisatie op de oorlogsvoering eind 19e eeuw?
   
2.  Hoe stimuleerde de industrialisatie het modern imperialisme?
3. Waarom was de DU keizer rond 1880 boos?

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Ken je de begrippen nationalisme, wapenwedloop, veelvolkerenstaat en bondgenootschappen. 
• (her)ken je de bondgenootschappen: Triple Alliantie en de Triple Entente. 
• Weet je wat het doel van het Von Schliefenplan was. 

DU keizer is kwaad

Het VK heeft sinds 1880 veel koloniën.

FR heeft ook veel koloniën. 

Dat wilt DU ook!

koloniën VK

Op deze kaart zie je alle koloniën dat het VK bezat rond 1880.

koloniën FR

Op deze kaart zie je alle koloniën dat FR bezat rond 1880.

koloniën DU

Op deze kaart zie je alle koloniën dat DU bezat rond 1880.

Rond 1900

DU begint een oorlogsvloot te bouwen. Daarmee krijgt DU ruzie met het VK. 

= wapenwedloop

Nationalisme

1. Het politieke idee dat een staat/land voortkomt uit één volk met een culturele eenheid.

2. De wens van mensen die een taal en cultuur delen om één land te hebben.

3. (Overdreven) trots op je land: ‘Wij zijn de beste en dat moeten ze overal weten’

DU: 90% van de 

bevolking is Duits.

Laat de volgende dia's achter elkaar verschijnen, dan bouwt de kaart zich op met hetgeen verduidelijkt moet worden. 

DU: 90% van de

bevolking is Duits.

1

2

3

Oostenrijk-Hongarije (1),

Russische Keizerrijk (2),

Ottomaanse Rijk (3)

= veelvolkerenstaten.

DU: 90% van de

bevolking is Duits.

1

2

3

NATIONALISME:

2. De wens van mensen die een taal en cultuur delen om één land te hebben.

DU: 90% van de

bevolking is Duits.

Oostenrijk-Hongarije (1),

Russische Keizerrijk (2),

Ottomaanse Rijk (3)

= veelvolkerenstaten.

1

2

3

NATIONALISME:

2. De wens van mensen die een taal en cultuur delen om één land te hebben.

DU: 90% van de

bevolking is Duits.

Oostenrijk-Hongarije (1),

Russische Keizerrijk (2),

Ottomaanse Rijk (3)

= veelvolkerenstaten.

1

2

3

Oostenrijk-Hongarije (1),

Russische Keizerrijk (2).

Hebben ruzie over dit gebied.

In 1914 beschermen de Russen dit land.

1

2

3

Oostenrijk-Hongarije (1),

Russische Keizerrijk (2).

Hebben ruzie over dit gebied.

In 1914 beschermen de Russen dit land.

4

5

Servië (4)

Servië wil Bosnië (5)

Maar dat is bezet door OH.

1

2

3

Oostenrijk-Hongarije (1) is vrienden met DU en IT. 

4

5

1

2

3

Oostenrijk-Hongarije (1) is vrienden met DU en IT. 

4

5

RU is vrienden met VK, FR en Servië.

DU ziet risico's

Clemenseau

Keizer Wilhelm II

Keizer Nicolaas II

DU ziet risico's

Reden: angst voor een tweefrontenoorlog

> Risico bij gelijktijdige aanval van Frankrijk en Rusland

Clemenceau

Was president van Frankrijk tussen 1906-1909 en tussen 1917-1920. Hij is vooral bekend door de krachtige houding aan het einde van de Eerste Wereldoorlog en de onderhandelingen die leidden tot het Verdrag van Versailles.

Keizer Wilhelm II

Was keizer van DU tot 1918. 

Tsaar Nicolaas II

Was keizer (tsaar) van RU tot de oktober revolutie in 1917. Werd daarna met zijn volledige gezin geëxicuteerd. 

Clemenseau

Keizer Wilhelm II

Keizer Nicolaas II

Von Schliefen

Bedenkt in 1906 een plan om FR snel te verslaan.

Eerst FR alle aandacht geven en daarna RU verslaan.

Eerste Wereldoorlog

(hoofd)oorzaken

aanleiding

wie tegen wie?

1. Nationalisme leidt tot spanningen, ook op de Balkan.

2. Modern Imperialisme leidt tot spanningen tussen Engeland, Frankrijk en Duitsland.

3. Bondgenootschappen vergroten de kans op oorlog

4. Toenemend militarisme en bewapeningswedloop

De moordaanslag op Frans-Ferdinand (1914)

Triple Alliantie: Oostenrijk-Hongarije, Duitsland en het Osmaanse Rijk

Triple Entente: Rusland, Frankrijk, Engeland en (later) Italië en de VS.

Bosnië is in 1914 deel van Oostenrijk-Hongarije, maar niet iedereen is daar blij mee. Een groep nationalisten, de Bende van de Zwarte Hand, wil bij Servië horen en willen ver gaan om dit doel te bereiken...

Aanleiding

Gavrilo Princip vermoordt Franz-Ferdinand

De kroonprins van Oostenrijk-Hongarije bracht op 28 juni 1914 een bezoek aan de Bosnische stad Sarajevo. Daar wordt hij vermoord

door de Bende van de Zwarte Hand.

Video

Van het een kwam het ander: 

Het startschot van de grote oorlog

0

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Ken je de begrippen nationalisme, wapenwedloop, veelvolkerenstaat en bondgenootschappen. 
• (her)ken je de bondgenootschappen: Triple Alliantie en de Triple Entente. 
• Weet je wat het doel van het Von Schliefenplan was. 

Huiswerk

Ga aan het werk met:

• HW: vraag 12, 13, 14, 15, 16 en 18.
  
• Lz Hst 3.2
  
• Lr: nationalisme, wapenwedloop, veelvolkerenstaat, bondgenootschappen.

Fijne dag