YV5-TH1-BS2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Regeling

Thema 1

Bs 2

Leerdoelen:

• Je kunt beschrijven op welke manieren hormonen de cellen en weefsels van organismen kunnen beinvloeden.
• Je kunt de werking van hormoonklieren en hun hormonen beschrijven. 
• Je kunt beredeneren hoe organen reageren op hormonen.

Begrippen BS2

• Signaalmoleculen
• receptoren
• doelwitcellen
• hormonen
• endocriene klieren
• exocriene klieren
• hormoonconcentratie
• hormoonstelsel
• hypofyse
• hypothalamus
• Groeihormoon (GR)
• antidiuretisch hormoon (ADH)

Begrippen bij BS2

• Schildklier
• thyroxine
• schildklierhormoon
• Eilandjes van langerhans
• Insuline
• Glucagon
• bloedsuikerspiegel
• glycogeen
• Erytropoetine (epo)
• bijnieren
• adrenaline

01:33

Leg uit dat bij communicatie met behulp van hormonen het even kan duren voordat de boodschap de doelwitcellen heeft bereikt.

01:33

In de lever worden hormonen afgebroken. Leg uit dat deze afbraak noodzakelijk is om een goede regeling van de homeostase mogelijk te maken.

Communicatie tussen cellen

korte afstand:

• gap junctions

• paracriene hormonen

lange afstand:

• endocriene hormonen

Leg uit hoe kunnen cellen die naast elkaar liggen met elkaar communiceren?

Door middel van welke twee stelsels kunnen cellen die ver van elkaar weg liggen met elkaar communiceren?

Hypothalamus - hypofyse as 

Werking van hormonen

• Peptidehormonen
• Steroidenhormonen
• Aminehormonen

Werking van hormonen

Zet de hormoonklieren op de juiste plek

Eierstokken

Bijnieren

Eilandjes van Langerhans

Teelballen

Hypofyse

Schildklier

Zet de hormonen op de juiste plek.

FSH and LH

testosteron

groeihormoon

oxytocine

oestrogenen

thyroxine

antidiuretisch hormoon

TSH

Beschrijf een hormonale as. Gebruik daarbij de volgende woorden: hypothalamus, hypofyse, doel(wit)cel, feedback

Leg uit waarom je de hypofyse het regelcentrum van het hormoonstelsel kunt noemen.

Hypofyse

Thyroxine

schildklier

+

-

TSH

Lees het nieuws bericht hiernaast. 

Op een hoogte van 1000 meter bevat de lucht veel minder zuurstof dan op zeeniveau. Leg uit welk effect het niet kunnen doen van een hoogtestage heeft op de productie van epo bij Tom Dumoulin. 

Licht toe waarom Tom zichzelf niet ziet als Tour winnaar. Schrijf je antwoord op de volgende dia.

Op een hoogte van 1000 meter bevat de lucht veel minder zuurstof dan op zeeniveau. Leg uit welk effect het niet kunnen doen van een hoogtestage heeft op de productie van epo bij Tom Dumoulin.
Licht toe waarom Tom zichzelf niet ziet als Tour winnaar.