Basisstof 1, genotype en fenotype

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Plattegrond

Dinsdag 14 juni, 2 + 3de lesuur, h2e 

1. Aanwezigheidscontrole  + hw noteren (door jullie!) + hw-controle

2. Één vraag uit de toets bespreken

3. Uitleg §5.1, genotype en fenotype

4. 15 min. tijd voor huiswerk / 'test jezelf' / GPL invullen / vragen stellen

5. Hoe zit het met de erfelijke eigenschappen in de klas?

HW voor dinsdag 21 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 + 

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

HW voor dinsdag 14 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 +

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

Dinsdag 14 juni, 2 + 3de lesuur, h2e 

1. Aanwezigheidscontrole  + hw noteren (door jullie!) + hw-controle

2. Eén vraag uit de toets bespreken....

3. Uitleg §5.1, genotype en fenotype

4. Tijd voor huiswerk / 'test jezelf' / GPL invullen

5. Hoe zit het met de erfelijke eigenschappen in de klas?

HW voor dinsdag 21 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 + 

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

HW voor dinsdag 14 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 +

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

26. Welk hormoonklier maakt de hormonen die de productie van zaadcellen stimuleren?

1. Hypofuse
2. Zwellichamen
3. Hypofice
4. De prostaat
5. Hypofase
6. Himoklier
7. Hypofyse
8. De tilbal
9. De zaadblaasjes 

Dinsdag 14 juni, 2 + 3de lesuur, h2e 

1. Aanwezigheidscontrole  + hw noteren (door jullie!) + hw-controle

2. Toets bespreken

3. Uitleg §5.1, genotype en fenotype

4. Tijd voor huiswerk / 'test jezelf' / GPL invullen

5. Hoe zit het met de erfelijke eigenschappen in de klas?

HW voor dinsdag 21 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 + 

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

HW voor dinsdag 14 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 +

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

Erfelijkheid

Erfelijkheid

§5.1 Genotype en fenotype

Erfelijkheid

Lesdoelen:

1. Je kunt omschrijven wat het genotype en het fenotype zijn. 
2. Je kunt uitleggen dat cellen alleen de erfelijke informatie gebruiken die ze nodig hebben. 

Chromosomen en DNA, waar zit dat?

• Een organisme bestaat uit cellen
• In die cellen zitten celkernen 
• Die celkernen bevatten chromosomen
• De chromosomen bestaan uit DNA (desoxyribonucleïnezuur)

Chromosomen

• Een mens heeft 23 paar chromosomen in iedere celkern van een gewone lichaamscel.
• De beide chromosomen van een paar zijn aan elkaar gelijk. Ze bevatten ook dezelfde erfelijke eigenschappen. 
• Alleen kan de ínhoud van de erfelijke eigenschappen verschillen. 

Genen 

Een gen bevat een code met informatie voor één erfelijke eigenschap.

Op een chromosoom liggen veel genen (enkelvoud = gen)

Ieder gen heb je twee keer:

*  één liggend op een chromosoom afkomstig van je moeder

*  één liggend op een chromosoom afkomstig van je vader

Je hebt duizenden genen van je ouders meegekregen, dus duizenden erfelijke eigenschappen. Genen kunnen niet actief of actief (hard/zacht) zijn.

Iedere cel bevat de informatie voor alle erfelijke eigenschappen van een organisme (het genotype).

Fenotype en genotype

Fenotype: alle eigenschappen van een organisme

• eenvoudig aan te passen
• is het resultaat van het genotype plus de invloeden uit het milieu
• Zichtbare eigenschappen, bijv. oogkleur en niet zichtbare eigenschappen, zoals bijv. de bloeddruk.

Genotype: de informatie voor de erfelijke eigenschappen van een organisme

• niet aan te passen
• erf je van je ouders
• aanpassing alleen door mutaties (basisstof 3)

genotype= complete informatie voor al de erfelijke eigenschappen

fenotype = zichtbare eigenschappen 

(erfelijke eigenschappen + invloeden uit het milieu)

5 vragen

1 (5). Uit welke stof bestaan chromosomen?

1. DNA
2. Genen
3. Mutaties
4. Draden

2 (5). Het uiterlijk van een organisme noemen we

1. Genotype
2. Fenotype

3 (5). Mathilde laat een permanentje zetten bij de kapper. Verandert hierdoor haar genotype en haar fenotype?

1. genotype wel fenotype niet
2. genotype niet fenotype wel
3. genotype niet fenotype niet
4. genotype wel fenotype wel

4 (5). Welke uitspraak over genotype en fenotype klopt het best?

1. Het fenotype komt voort uit het genotype.
2. Het genotype komt voort uit het fenotype.
3. Het fenotype komt voort uit het genotype en milieuinvloeden.

5 (5). Heeft een vlieg hetzelfde fenotype als de larve waaruit hij is ontstaan? En hetzelfde genotype?

1. alleen hetzelfde fenotype
2. alleen hetzelfde genotype
3. hetzelfde fenotype en genotype
4. verschillende genotype en fenotype

Dinsdag 14 juni, 2 + 3de lesuur, h2e 

1. Aanwezigheidscontrole  + hw noteren (door jullie!) + hw-controle

2. Toets bespreken

3. Uitleg §5.1, genotype en fenotype

4. 15 min. tijd voor huiswerk / 'test jezelf' / GPL invullen / vragen stellen

5. Hoe zit het met de erfelijke eigenschappen in de klas?

HW voor dinsdag 21 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 + 

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

HW voor dinsdag 14 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 +

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

GPL-tool invullen

• Ga naar https://knip.ldgo.nl/login of scan de qr-code.

• Gebruik de volgende code voor biologie: hd9xo

•  Vul je kennis in over de volgende twee leerdoelen van §5.1:

1. Je kunt omschrijven wat het genotype en het fenotype zijn.

2. Je kunt uitleggen dat cellen alleen de erfelijke informatie gebruiken die ze nodig hebben.

Dinsdag 14 juni, 2 + 3de lesuur, h2e 

1. Aanwezigheidscontrole  + hw noteren (door jullie!) + hw-controle

2. Toets bespreken

3. Uitleg §5.1, genotype en fenotype

4. 15 min. tijd voor huiswerk / 'test jezelf' / GPL invullen / vragen stellen

5. Hoe zit het met de erfelijke eigenschappen in de klas?

HW voor dinsdag 21 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 + 

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

HW voor dinsdag 14 juni, 2 + 3de uur:

Leren §5.1, blz. 96 t/m 98 (boek b!) + M. opd. 1 t/m 4 +

6 t/m 8 van §5.1 over genotype en fenotype

Welke erfelijke eigenschappen kunnen we van elkaar zien/testen?