HV3 herhaling 5.1 t/m 5.4

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Herhaling P5.1 t/m 5.4

hv 3 - natuurkunde overal

Stof proefwerk

paragraaf 1 t/m 5

Resultaten check-up

• herhalen eigenschappen verschillende soorten straling
• uitleggen ioniserend vermogen
• verschil tussen inwendig en uitwendig bestralen
• verschil tussen rontgenfoto, ct-scan, pet-scan
• werking van een tracer
• er komt nog 1 proefwerk over dit hoofdstuk
• er is les volgens rooster in de ochtend, in de middag op afspraak waar nodig

Hier kom ik volgende les op terug

Het atoom (kern en schil)

Kern:

protonen (+ lading)

neutronen (neutraal)

Schil:

elektronen (- lading)

4 soorten straling

+ Rontgen!

Rontgenstraling is vergelijkbaar met gammastraling. Rontgen komt alleen niet 'spontaan' vrij, Gamma wel. 

Overnemen in je schrift!!!!

Soort straling	lading	massa	doordringend vermogen	ioniserend vermogen
alpha	+	groot	laag	zeer hoog
beta	-	zeer klein	middel	hoog
gamma	neutraal	geen	hoog	middel
rontgen	neutraal	geen	hoog	laag

Straling meten

• Lichtgevoelige plaat (aantal deeltjes, geladen plaat?)
• wilsonvat (aantal deeltjes, geladen plaat, sporen)
• Geigerteller

Straling en levende cellen

Straling die schade aan kan richten noemen we 

ioniserende straling

Er bestaan radioactieve bronnen, er bestaat ioniserende straling ----- radioactieve straling bestaat niet!

Straling en levende cellen

Waar komt de naam 'ioniserende straling' vandaan?

1. een atoom is neutraal geladen

2. als een atoom een elektron te weinig (of te veel heeft) noemen we het een ion

Als ioniserende straling op een atoom botst, dan maakt het van een atoom een ion.

Tsjernobyl

- Hoge dosis straling in één keer geeft stralingsziekte

Waarom gebruiken we ioniserende straling?

Ioniserende straling KAN schadelijk voor je zijn. Je loopt een verhoogd risico op bijvoorbeeld kanker. Toch gebruiken we het in het ziekenhuis om diagnose te stellen of te behandelen.

Soms moet de arts een keuze maken; is de kwaal erg genoeg om dit middel in te zetten?

Toepassingen

Planten en oogst (zoals appels) kunnen worden bestraald.

+ de oogst zal minder snel mislukken

+ de oogst kan langer worden bewaard zonder voedselbederf

Medische artikelen kunnen worden gesteriliseerd.

+ bacterien zijn gedood waardoor een wond (minder snel) geinfecteerd kan raken

Bestraling of besmetting

Als je bestraald bent, ben je zelf geen gevaar voor de omgeving.

Als je besmet bent, ben je wel een gevaar voor de omgeving.

Je bent besmet als je zelf straling uitzendt. De radioactieve bronnen zitten op je huid of in je lichaam. 

Huiswerkopgaven 

(maken + nakijken!)

Paragraaf 1:

havo: 6, 8, 13, 15, 20

vwo: 7, 9, 12, 17, 18

Paragraaf 2:

havo: 21, 24, 26, 31, 33, 35

vwo: 19, 30, 31, 36, 39, 41

paragraaf 3:

havo: 43, 45, 46, 51, 53, 56, 57, 58

vwo: 45, 50, 51, 54, 55, 57, 58, 59

paragraaf 4:

havo: 61, 63, 65

vwo: 63, 67, 68, 70