Het bewegingsstelsel

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Inhoud

• Het skelet
• De botten
• Gewrichten
• pathologie 

Uit hoeveel botten bestaat het skelet?

Het Skelet

Alle botten bij elkaar

• Ongeveer 206 botten
• Een baby 350 botten

Wat is de functie van het skelet?

De botten

• Botvlies (periost), vlies om  de buitenzijde van het bot
• Bevat zenuwen, bloedvaten en lymfe
• Botweefsel:  compact en sponsachtig

Botweefsel

• Levend weefsel 
• Er wordt continu bot aangemaakt en afgebroken

• 3 belangrijke cellen die de botopbouw regelen 1. osteocyten (botcellen), 2. osteoblasten (botvormende cellen) en 3. osteoclasten (botafbrekende cellen)

Botweefsel

• Kalkzouten
• Collagene vezels (elastische vezels)

Osteocyten

• Botcellen
• Meten de druk op het bot
• Bij toename druk, meer bot aanmak 

Osteoblasten

• Zorgen voor de aanmaak van botweefsel
• Worden osteocyten 

Osteoclasten

• Breken het bot weer af
• Werken hard, iedere tien jaar is het skelet vervangen.
• Regeling hoeveelheid calcium in het bloed
• Calcium laag, meer botafbraak
•  Calcium hoog, minder bot afbraak

Wat wordt bedoeld met botmatrix en uit welke bestanddelen bestaat die matrix?

De basis van elk bot, opgebouwd uit collageen en vormt daardoor erg plooibare vezels. Het collageen is als ijzer in gewapend beton. Rond en tussen de plooibare vezels zorgt een neerslag van calciumfosfaatverbindingen voor een vaste en stevige structuur. Dit is zowat het cement van onze botten

Soorten botten

• Pijpbeenderen
• Korte beenderen
• Platte beenderen
• Onregelmatige beenderen
• Sesambeenderen

Gewrichten

• Beweegbare verbinding tussen 2 of meer botdelen

Noem een soort gewricht en een voorbeeld daarvan

Kogelgewricht (schouder en heup)

Eigewricht (polsgewricht)

Zadelgewricht (duim)

Scharniergewricht ((elleboog en knie)

Rolgewricht (onderarm)

De spieren

Zonder spieren kunnen  botten en gewrichten niet bewegen

• Dwarsgestreepte spieren
• Gladspierweefsel
• Hartspierweefsel

Pathologie

• Osteoporose
• Artrose
• Reumatoïde artritis
• Jicht
• Heupfractuur

Osteoporose

• Aandoening waarbij de botsterkte/ botmassa afneemt

Bot lijkt een hard, onbuigzaam materiaal dat nauwelijks verandert. Maar in feite is er in een gezond lichaam een constant evenwicht tussen afbraak en opbouw van botmassa. Als er meer bot wordt afgebroken dan er nieuw bot wordt aangemaakt, verliezen we botmassa. Dan begint er osteoporose. Onze botten worden zwakker en zullen eerder breken.

Over het algemeen maken we tot ons 35e levensjaar meer bot aan dat we afbreken. Er is dan sprake van hogere op- dan afbouw.

Benoem een aantal risicofactoren voor het ontstaan van osteoporose

Erfelijkheid

Menopauze (minder oestrogeen en oestrogeen remt de bot afbraak)

Medicijnen zoals prednison of ontstekingsremmers

De laag lichaamsgewicht

Maanden lang weinig lichaamsbeweging

Reumatische artritis

Eetstoornissen

Artrose

Reumatische aandoening waarbij het kraakbeen in kwaliteit achteruit gaat.

Erfelijke aanleg

Vroeger opgelopen sportblessure

Overgewicht

Langdurige zware belasting

Zwaar lichamelijk werk

Te veel en te intensief sporten

RA

Reumatoïde artritis

• Auto-immuunziekte
• Het afweersysteem veroorzaak een ontsteking in het synovium

Jicht

• Is een reumatische aandoening.
• Ontstaat doordat er te veel urinezuur in het bloed zit.
• Urinezuur vormt kristallen.
• Deze kunnen neerslaan in gewrichten en andere weefsels
• In het gewricht kan er dan een ontsteking ontstaan

Urinezuur 

• Ontstaat bij de afbraak van purine
• Purine komt in ons bloed omdat het een afbraak product is van eiwitten en via ons voedsel

Heupfracturen

Kop/hals + totale heupprothese