4BB Opslag, uitscheiding en bescherming BS1+2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Thema 7: Opslag, uitscheiding en bescherming

Basisstof 1: Het inwendig milieu

Planning vandaag

20 min: Uitleg basisstof 1 + tussendoor paar opdrachten samen maken

10 min: In stilte werken aan opdr. 2  en test jezelf

20 min: Uitleg basisstof 2, met ook een filmpje

20 min: Zelfstandig of gezamenlijk opdrachten maken

5 min:  Quizje als afsluiting

5 min: Bekijken van PTA

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen wat het inwendig milieu en uitwendig milieu is en voorbeelden noemen.

- Je kunt benoemen wat uitscheiding is

- Je kunt uitleggen hoe je lichaam zorgt dat je inwendig milieu constant blijft.

Inwendig en uitwendig

Inwendig milieu: Bloedplasma (in bloedvaten) en vocht tussen cellen

Uitwendig milieu: Omgeving eromheen

Inwendig of uitwendig?

Lucht in de longen?
Inhoud darmkanaal?

OPDRACHT 1 BLADZIJDE 207

Constant inwendig milieu

Je lichaam probeert het inwendig milieu hetzelfde te houden (constant)

Alles waar je teveel van krijgt wordt uitgescheiden of opgeslagen

Mag niet in het bloed blijven!

Als je tekort hebt gaat je lichaam de opgeslagen stoffen gebruiken

Uitscheiding

Afvalstoffen van het inwendig milieu gaan naar het uitwendig milieu

Bijvoorbeeld: Koolstofdioxide (uitademen)

urine (uitplassen)   en gal (door lever uitgescheiden)

Constant inwendig milieu

Zintuigcellen

Zenuwcellen

Hormonen

Helpen allemaal bij regelen van constant inwendig milieu

Eilandjes van Langerhans

Produceren hormonen die glucosegehalte in het bloed regelen.

Insuline: glucosegehalte daalt

Glucagon: glucosegehalte stijgt

OPDRACHT 3 BLADZIJDE 209

De koolstofdioxide in je bloedplasma bevindt zich in het ... milieu

1. Inwendig milieu
2. Uitwendig milieu

De lucht in je longen wordt bij het ... milieu gerekend.

1. Inwendig milieu
2. Uitwendig milieu

Vul de zin aan: De bomen om je heen horen bij het ... milieu

1. Inwendig
2. Uitwendig

Bij het inwendig milieu horen:

1. Lucht in de longen
2. Weefselvloeistof en bloedplasma
3. Voedselbrij in de darmen

De longen houden het inwendig milieu constant door

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Welke stoffen zitten in je inwendig milieu?

1. glucose in je bloedplasma
2. zuurstof in je longen
3. vitamine in je dikke darm
4. zouten in je urine

Opslag in huid

Uitscheiding via nieren

Opname voedingsstof

Opname zuurstof

Uitscheiding Koolstofdioxide

Opslag in spieren

Uitscheiding via de lever

Opslag in geel beenmerg

Opslag in lever

Aan de slag!

Wat? Maak opdracht 2 en 4 vanaf bladzijde 206.
Hoe? Eerste 10 minuten in stilte. 

Hulp? Hand opsteken, docent komt helpen.

Klaar?  Test jezelf van thema 7, basisstof 1 op het digitale lesmateriaal maken.

Basisstof 2: De lever

Doel van de les

Aan het einde van deze les kun je:

1. Vertellen wat de functies van de lever zijn
2. Vertellen hoe het glucose gehalte in het bloed contant wordt gehouden.

Kijkvragen

Welke functies heeft de lever?

Wat is de functie van gal voor de spijsvertering?

Het meisje (Marije) op de film heeft een auto-immuunziekte.

Hierdoor kreeg ze een leverontsteking. Wat betekent een auto-immuunziekte?

Welke bloedcellen zijn actief in het immuunsysteem en doen hun werk dus ‘te goed’?

Kijkvragen

Welke functies heeft de lever?

Wat is de functie van gal voor de spijsvertering?

Het meisje (Marije) op de film heeft een auto-immuunziekte.

Hierdoor kreeg ze een leverontsteking. Wat betekent een auto-immuunziekte?

Welke bloedcellen zijn actief in het immuunsysteem en doen hun werk dus ‘te goed’?

Lever

Bouw van de lever

Lever 

bloedvaten

Poortader

Leverader

Leverslagader

Andere functies van de lever

• Afbraak van overtollige eiwitten, er ontstaat ureum (urine)
• Produceren van gal
• Afbreken van rode bloedcellen, het ijzer wodt opgeslagen
• Opslag van mineralen en vitamines
• Ontgiftigen van het bloed (alcohol, medicijnen, drugs)
  

Wat is GEEN functie van de lever?

1. De lever haalt gifstoffen uit het bloed
2. De lever breekt rode bloedcellen af
3. De lever scheidt ureum af aan de urine
4. In de lever wordt glucose omgezet glycogeen

Wat doet de lever?

1. De lever slaat glucose op
2. De lever breekt bloedplasma af
3. De lever breekt cholesterol af
4. De lever voorziet de darmen van zuurstof

Wat is de functie van dit orgaan in de spijsvertering?

1. Gal verwijderen
2. Gal maken
3. Gal opslaan
4. Gal verteren

Zet de afvalstof bij het  bijbehorende orgaan!

Dikke darm

Huid

Longen

Nieren

CO2

Overig afval in het bloed

Onverteerd voedsel

Zout

Water

Water

Water

Water

Zout

Aan de slag!

Wat? Maak opdracht 5 t/m 8. 
Hoe? Zelfstandig in stilte of gezamenlijk met docent

Hulp? Vraag docent of buren

Klaar?  Test jezelf van thema 7, basisstof 2 op het digitale lesmateriaal maken.