Dilemma's, vrije wil en vrijheid - 2. Waarden en normen

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat vind jij belangrijk in vriendschap?

Reacties ophalen. Peilen bij anderen of ze er ook zo over denken.

Wil iemand nog een vraag stellen over een gegeven antwoord?

Wat vind jij belangrijk in vriendschap?

Kun je dat omschrijven in één woord?

Dit is natuurlijk de stap naar waarden. Die term hoeft nog niet gelijk begrepen te worden.

Lesopzet

Filosoferen - theorie - stiltewerktijd

Beoordeling: 

Filosofische houding 

Werkboekje

Toets

Filosofische houding

- Mening geven en deze met argumenten en voorbeelden onderbouwen (AUB-methode)

- Luisteren naar elkaar

- Kunnen samenvatten wat een ander zegt

- Vragen stellen aan een ander om andermans standpunt beter te begrijpen

Werkboekje

- De antwoorden laten een filosofische houding zien

- Er is met zorg en netjes in het werkboekje gewerkt
- De opdrachten zijn af

Toets

Aan het einde van deze periode maak je een toets. De leerdoelen van de toets zie in de LessonUp én ze zijn te vinden in Magister.

Tijdens de les maak je aantekeningen en zet je je gedachtes op papier. Dat kan bij de specifieke opdrachten hiervoor. Kijk maar eens naar opdracht 19, 20, 21, 22 en 23.

Dit boekje gebruik je ter voorbereiding op de toets. Je mag het boekje niet bij de toets zelf gebruiken. Na het maken van de toets lever je het boekje in.

Herhalen!

Dilemma's, vrije wil en vrijheid

Werkboekje

Maken opdracht 4, 5 en 6

Afmaken opdracht 1, 2 en 3

Maken Plus-opdrachten

Absolute stilte

Fluisterniveau

Normaal spreekniveau

Personaliseer de voorkant

Zelf aan de slag. Bepaal de tijd voor stilte werkzaamheid, geef dat aan op het verkeerslicht. Geef aan dat je rondes door de klas loopt voor vragen.

Bespreek opdracht 6 en 7 uitvoerig.

Werkboekje

Open je werkboekje en pak opdracht 20 erbij.

Ruimte voor aantekeningen en gedachtes!

Leg opdracht 19 uit.

Aantekeningen maken, tekeningen, schema's en eigen ideeën en aantekeningen kunnen hierin.

Vele soorten waarden

Waarden: dingen die je belangrijk vindt en die je zou willen hebben of nastreven.

Financiële waarde, esthetische waarde, emotionele waarde, ecologische waarde, etc.

-> morele waarde.

Al deze varianten zijn waarden. We gaan het in deze lessenserie over morele waarden hebben.

Voorbeeld om deze te onderscheiden:

Schilderij

Zaken rondom goed en kwaad; morele waarde. Leg hierbij ook uit dat er botsende waarden bestaan.

Normen

Regels of richtlijn die uit een waarde voortkomen.

Waarde: gezondheid

Norm: ik beweeg elke dag een uur

Denken-delen-uitwisselen

Bedenk nog een waarde en een daarbijhorende norm. 30 seconden zelf nadenken. Delen met je buur en daarna klassikaal bespreken.

Moraliteit: het geheel van waarden en normen

Het geheel van waarden en normen

Belangrijk om ook het gebruik van het woord 'moreel' toe te lichten. Dat kan voor leerlingen verwarrend zijn.

Het leerlingenstatuut

Vraag of ze het kennen. Laat ze het uitleggen. Kennen ze het niet, dan leg je het zelf uit.

Opdracht uitdelen op papier.

Denk aan het geven van de instructie.

Werkboekje

Open je werkboekje en pak opdracht 20 erbij.

Ruimte voor aantekeningen en gedachtes!

Leg opdracht 19 uit.

Aantekeningen maken, tekeningen, schema's en eigen ideeën en aantekeningen kunnen hierin.

Universele waarden

Culturele waarden

Leg beide begrippen uit. Ga een gesprek aan over de vraag of er waarden zijn die universeel zijn of dat ze cultureel bepaald zijn. Misschien beide?

Kunnen verschillende waarden botsen? Is de ene waarde belangrijker dan de andere?

Dit gesprek kan leiden uit de pitches van de leerlingen. Zou een school in Australië dezelfde waarden en normen/leerlingenstatuut kunnen hebben? Egypte? Chili? Texas?

Leerdoel - Waarden en normen

- Ik kan uitleggen wat moraliteit is.

- Ik kan waarden en normen herkennen en uitleggen.

- Ik kan voorbeelden geven van waarden en normen.

- Ik kan botsende waarden herkennen en uitleggen.
- Ik kan voorbeelden geven van botsende waarden.

- Ik kan beargumenteren welke waarden en normen ik belangrijk vind. (AUB-methode)

- Ik kan beargumenteren of volgens mij moraliteit cultureel bepaald is of universeel zijn. (AUB-methode)