Taalkundig ontleden (lessenserie)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Overzicht taalkundig ontleden

Woordsoorten
2H+2A+2G

Vragend voornaamwoord (VRV)

De vier VRV's: wie, wat, welk(e), wat voor (een)

- Staat vooraan een vraagzin.                   
  Welke boeken neem je mee naar school vandaag?
OF
- Je kunt ze vooraan een vraagzin zetten
   Kun je mij vertellen wat voor telefoon jij hebt?
   > Wat voor telefoon heb jij?

Huiswerk Moodle - stap 2

Wie dit leest is gek!

Wat is nou een gek verhaaltje? Wie het weet mag het zeggen.

Dit verhaaltje misschien?

Het gaat over een houthakker uit Zuid-Afrika.

Hij solliciteerde bij een bedrijf in Zaandam. Welk bedrijf neemt nu houthakkers aan? De chef vroeg wat voor ervaring de houthakker had.

De houthakker vertelde dat hij gewerkt had in de woestijn. De chef keek hem verbaasd aan: Maar daar zijn toch geen bomen meer? Nee, nu niet meer, antwoordde de houthakker.

Wat een gek verhaal! Hoe vind jij het?

Huiswerk Moodle - stap 2

Wie dit leest is gek!

Wat is nou een gek verhaaltje? Wie het weet mag het zeggen.

Dit verhaaltje misschien?

Huiswerk Moodle - stap 2

Wie dit leest is gek!

Wat is nou een gek verhaaltje? Wie het weet mag het zeggen.

Dit verhaaltje misschien?

Het gaat over een houthakker uit Zuid-Afrika.

Hij solliciteerde bij een bedrijf in Zaandam. Welk bedrijf neemt nu houthakkers aan? De chef vroeg wat voor ervaring de houthakker had.

De houthakker vertelde dat hij gewerkt had in de woestijn. De chef keek hem verbaasd aan: Maar daar zijn toch geen bomen meer? Nee, nu niet meer, antwoordde de houthakker.

Wat een gek verhaal! Hoe vind jij het?

Huiswerk Moodle - stap 3

Ontsnapte papegaai geeft adres

TOKIO (ANP) - Een ontvluchte papegaai is in Japan weer thuis, nadat de vogel zijn adres herhaaldelijk had verteld. Het kennelijk verdwaalde dier werd begin deze maand in de provincie Chiba op straat gevangen door een agente en naar een dierenasiel gebracht.

Daar begon de papegaai luid zijn naam te zeggen, Nakamura Yosuke-kun, gevolgd door het volledige adres van zijn eigenaar.

Het was toen nog maar een eenvoudige opgave om Nakamura Yosuke-kun met zijn baasje te herenigen.

Verzin vier vragen over dit nieuwsbericht.
Zorg dat iedere vraag begint met een ander vragend voornaamwoord.

Leg het verschil tussen en VVW en een bijwoord uit:

Wat een goed idee!

Wie heeft er niet opgelet?

Wanneer gaan we op vakantie?

Wat voor een auto is dat?

Hoe gaan we dit oplossen?

Vragend voornaamwoord

Bijwoord

Volgend woordsoort - het bijwoord

Kijk: dit filmpje

Maak:

Stap 1 - toets op je laptop

Stap 2 - antwoorden in je schrift

Stap 3 - antwoorden in je schrift

Stap 4 - antwoorden in je schrift

1. voorzetsel
2. bijwoord
3. zelfstandig naamwoord
4. bijvoeglijk naamwoord

Bijwoord of bijvoeglijk naamwoord?
Deze kat vang SNEL muizen.

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord

Het weer was erg slecht vandaag.

1. erg is een bijwoord
2. erg is geen bijwoord

Juist of onjuist?
'Een bijwoord kan onder andere bij een ander bijwoord horen.'

1. juist
2. onjuist

Waar zegt het bijwoord iets over?

1. werkwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. bijwoord

De kat vangt SNELLE muizen.

1. Bijwoord
2. Bijvoeglijk naamwoord

Ze zaten allemaal BUITEN.

1. bijvoeglijk naamwoord
2. bijwoord

Welk woord is geen bijwoord?

1. ergens
2. gisteren
3. niet
4. paars

Benoem alle bijwoorden uit de zin:
'Morgen ga ik buiten waarschijnlijk een ontzettend groot rondje fietsen'

Bezittelijk voornaamwoord (BZV)

Staat altijd vóór het woord waar het bij hoort (vaak een ZN)!

hun

zijn

jouw

mijn

jullie

haar

uw

onze

je

Heb je tijdens onze vakantie mijn cadeau aan haar vriend gegeven?

https:

Gemaakt!

Ga naar Moodle (grammatica woordsoorten)
- Stap 1 (twee toetsen, maken op de laptop)

- Stap 2 (twee toetsen, maken op de laptop)
- Stap 3 (schrijf de zinnen met 'hun' en 'jullie' in je schrift)

LW

ZNW

BVNW

WW

VZ

VVW

BW

BVNW

Wie

heeft

mijn

erg

dure

horloge

op

het

gelegd?

LW

ZNW

BVNW

WW

VZ

VVW

BW

BVNW

Waarom

heeft

Hans

de

deur

niet

op

slot

gedaan?

rode

Aanwijzend voornaamwoord (AV)

Staat altijd vóór het woord waar het bij hoort (vaak een ZN)!
Staat vaak in de plaats van een LW.

dergelijk

dergelijke

die

deze

dat

dit

dezelfde

zulk

zulke

                                     Deze mensen hebben altijd zulke kleren aan.
                                         av        zn                                        av         zn 

zo'n

GEMAAKT

Stap 1 - Download werkblad --> Maak een kopie --> Voeg je antwoorden toe

Stap 2 - Toets op de laptop maken

Stap 3 - schrijf de vier zinnen op in je werkblad van stap 1

Stap 4 - schrijf de vier zinnen op in je werkblad van stap 1

Klaar?

- Inleveren in Classroom!

Persoonlijk voornaamwoord (PSV)

Duidt iets of iemand aan. Zorgt voor variatie in woorden.

ik

hen

jij

hem

we

zij

wij

ons

je

Het konijn is vandaag doodgegaan, ook al leek het zo gezond.

Twijfel je of het een PSV is? Vervang het door een naam! Kan dat? PSV!

Hij heeft heel goed zijn best gedaan vandaag.

(Mauro) heeft heel goed zijn best gedaan vandaag. 

mij

hij

jullie

het

u

ze

Persoonlijk voornaamwoord (PSV)

Stap 1 - TWEE toetsen op laptop maken

Stap 2 - Open een leeg document en schrijf de zes zinnen op

Stap 3 - Schrijf de zes zinnen in het document dat je bij stap 2 hebt aangemaakt

Stap 4 - Noteer je antwoorden in het document van stap 2 en 3

Klaar?

- Inleveren in Classroom!

Bijwoord (BW)

Zegt iets over alles behalve over een ZN

WW

- Hij rijdt hard.

! Het afgesplitste deel van het ww is géén VZ, maar een BW ! (Ga ik door naar de 2e klas?)

BN

- Hij is erg aardig.

Ander BW

- Dat is een heel erg rode auto.

TIJD

- toen, ooit, gisteren, morgen, ....

PLAATS

- daar, ...

waarom, waarmee, wanneer, hoe, hoeveel, ....