7.2 - Coniunctivus praesens in de hoofdzin

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Coniunctivus praesens in de hoofdzin

Lesdoelen

• Je kunt de conjunctivus praesens in de hoofdzin vertalen als wens, aansporing, verbod en twijfelvraag. 

Wat weet je al?

De conjunctivus praesens herken je aan een a 

(bij de a-stammen verandert de a in een e)

De conjunctivus geeft een subjectieve kleur aan een zin.

Conjunctivus praesens in de hoofdzin

De conjunctivus praesens kan in de hoofdzin de volgende 'kleuren' geven aan de zin:

• Wens (Moge zij lang leven!)
• Aansporing (Laten we naar de bakker gaan)
• Twijfel (Wat moet ik doen?)
• Verbod (Doe dat niet!)
• Mogelijkheid (Ik zou het kunnen doen)
• Waarschijnlijkheid

Een conjunctivus moet je in de hoofdzin altijd op een bijzondere manier vertalen!

Wens (optativus)

• Vertalen met 'moge ...' of 'hopelijk'
• Vaak versterkt met utinam ('och...')

Utinam domi maneas!

Moge je thuis blijven! / Hopelijk blijf je thuis!

Aansporing (adhortativus)

• Vertalen met 'laten...'
• Altijd 1e of 3e persoon 

Domum eamus!

Laten wij naar huis gaan.

Verbod (prohibitivus)

• Altijd met de ontkenning ne
• Vertalen met 'je moet niet ...' / ontkennende bevelvorm 'doe dat niet!'

Ne hoc facias!

Je moet dit niet doen! / Doe dit niet!

Twijfelvraag (dubitativus)

• Altijd in vraagzinnen
• Vertalen met 'moeten'

Quid faciam?

Wat moet ik doen?

Mogelijkheid (potentialis)

• Altijd in vraagzinnen
• Vertalen met 'zou kunnen'

Nemo hoc dubitet.

Niemand zou hieraan kunnen twijfelen.

Waarschijnlijkheid (concessivus)

• Vertalen met 'ook al' / 'zal wel'

Omnia possideat, non possidet aëra Minos.

Ook al bezit hij alles, Minos bezit de lucht niet.

Signaalwoorden

Utinam: wens --> Moge / Ik hoop dat

Ne: verbod --> Je moet niet / Doe niet 

Vraagteken: twijfelvraag --> Wat moet ik doen?

Geen signaalwoord? Kijk naar de context!

Vertaal de zin:
Utinam propter virtutem laudem mereas!

Vertaal de zin:
Pareant liberi parentibus: hi enim severiores sunt.

Vertaal de zin:
Canis magnus appropinquat: utrum consistam an procul curram?

Vertaal de zin:
Carmen repetamus: bis canamus!

Vertaal de zin:
Ne lacrimes de vulneribus tuis, fili, nam mox minus doleas.

De Romeinse dichter Catullus wijdt liefdesgedichten aan Lesbia. Over hun relatie wordt geroddeld, maar daar moeten ze zich, vindt hij, niets van aantrekken. Vertaal de tekst.
Vivamus, mea Lesbia, atque amemus,
rumoresque senum severiorum
omnes unius aestimemus assis.
rumores mv = kletspraatjes / severus, -a, -um = streng / aestimare + gen = waard vinden
/ unius assis (gen) = één cent

Klaar?

Begin met het vertalen van tekst 44 regels 13 t/m 30.