Breuken

• PAV
• Secundair onderwijs

Breuken

herhaling

Je kan ...

• een breuk lezen
• de teller en de noemer aanduiden bij een breuk
• breuken voorstellen
• breuk nemen van een getal
• breuken gelijkwaardige maken
• breuken vereenvoudigen
• breuken rangschikken
• breuken optellen, aftrekken, delen en vermenigvuldigen

Wat is een breuk?

Een breuk geeft aan hoe groot een deel van een geheel is.

Het geheel is hetzelfde als het totaal of alles.

Hoe noemen we het bovenste getal van de breuk?

1. Noemer
2. Teller

Hoe noemen we het onderste getal van een breuk?

1. Noemer
2. Teller

Breuken voorstellen

Hoeveel krijgt één poppetje?

1. 1/3 deel
2. 1/4 deel
3. 1/2 deel
4. 1/8 deel

Hoeveel eet het blauwe mannetje?

1. 1 deel
2. 1/8 deel
3. 1/4 deel
4. 1/1 deel

Jan, Piet en Frank moeten samen een pizza delen.

Wat eet jan op?
Welk deel eet Jan op?

1. 1/2 deel
2. 1/3 deel

Welke breuk hoort er bij dit plaatje?

1. 1/2 deel
2. 1/4 deel

Welk deel is hier gekleurd?

Welk deel is hier gekleurd?

1. 1/2 deel
2. 1/4 deel
3. 1/10 deel
4. 4/1 deel

1. 1/4 deel
2. 1/2 deel
3. 1/3 deel
4. 3/1 deel

Welke breuk hoort op de plaats van de pijl?

Welke breuk hoort op de plaats van de pijl?

Breuk nemen van een getal

Je deelt het getal door de noemer en vermenigvuldig je uitkomst met de teller.

8/9 van 90 = 90 : 9 x 8

1/2 van 26
Noteer je bewerking!

3/4 van 20
Noteer je bewerking!

7/10 van 100
Noteer je bewerking!

2/5 van 75
Noteer je bewerking!

Gelijkwaardige breuken

• even groot, dezelfde waarde
• de teller en noemer van de breuk met eenzelfde getal vermenigvuldigt of door eenzelfde getal delen

2/3 = ... / 9
Noteer de volledige breuk!

15/20 = .../4
Noteer de volledige breuk!

4/7 = ... /14
Noteer de volledige breuk!

90/100 = ... /10
Noteer de volledige breuk!

Breuken vereenvoudigen

• Een breuk verandert niet van waarde als je de teller en noemer van de breuk door eenzelfde getal deelt.
  
• Op die manier wordt de breuk eenvoudiger geschreven.
• grootste gemene deler zoeken

delers van 2: 1,2

delers van 4: 1,2,4

2 is de grootst gemene deler

6/8 = ...

9/12 = ...

8/12 = ...

6/10 = ...

24/36 = ...

Breuken gelijknamig maken

• = dezelfde noemer
• zoek het kleinst gemene veelvoud
• noemers veranderen naar het gemene veelvoud
• teller en noemer delen of vermenigvuldigen om naar de nieuwe noemer te komen.

veelvouden van 4: 4,8,12,16

veelvouden van 3: 3,6,9,12

2/3 en 2/5

1/3 en 1/4

3/8 en 1/4

2/7 en 2/10

Breuk voorstellen als kommagetal

• teller delen door noemer

2/3 =

2/5 =

1/4 =

voorbeeld

stappenplan

Kommagetal voorstellen 

als breuk

0,87

0,569

0,4

Breuken rangschikken / vergelijken

• dezelfde teller: breuk met de grootste noemer is altijd de kleinste
• dezelfde noemer: breuk met de kleinste teller is altijd de kleinste
• breuken met verschillende teller en noemer: breuken gelijknamig maken (dezelfde noemer)

Wat is het grootst?

1. 4/7
2. 4/8

Wat is het grootst?

1. 2/7
2. 4/7

Wat is het kleinst?

1. 1/4
2. 1/2

breuken optellen

voorbeeld

stappenplan

Gelijknamige breuken optellen

voorbeeldvoorbeeld

stappenplan

ongelijknamige breuken optellen

Hoe schaal jij jezelf in voor de oefeningen rond breuken?