wk 10

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Donderdag 5 maart - G3b

Vervolg column

Aan de slag!

Vorige les heb je geleerd...

... op welke manieren je de inleiding en het slot van je column kunt vormgeven.

... dat de eerste en de laatste zin van je column erg belangrijk zijn. 

... hoe je informeel taalgebruik in een 'ikje' kunt verwerken.

...hoe het beoordelingsformulier van de column eruitziet.

Deze les ga je leren...

...dat er verschillende vormen zijn waarin je je colum kunt gieten.

...dat er verschillende benaderingswijzen voor een column zijn.

...om het bouwplan te gebruiken en een column te schrijven.

Columns in verschillende vormen

Je kunt een column in verschillende vormen gieten. 

• Dialoog
• Mijmering
• Anekdote

Column in de vorm van een dialoog

‘Nou,’ zegt ze. ‘Ik hoorde je net praten over afvallen. Maar ik vraag me dan af waarom je niet gewoon een salade eet.’Ja, dit moet iemand van Theater zijn. Ze heeft een vershoudbak bij zich met daarin hüttenkäse, radijs en alfalfa. Ze eet het met een vork.‘Je moet überhaupt geen brood eten,’ zegt ze.Ik wil er serieus op ingaan, maar ik doe het niet. Ik glimlach.‘Wacht,’ zeg ik. ‘Ik ga het even noteren.’Ik pak mijn agenda.‘Het is helemaal niet zo moeilijk. Je moet gewoon je gezond verstand gebruiken.’‘Ja,’ zeg ik. ‘En hoe doe je dat precies?’‘Gewoon niks eten wat je oma niet als voedsel zou hebben herkend.’‘Ik denk niet dat mijn oma hüttenkäse en alfalfa als voedsel zou herkennen. Maar goed, ik heb ook heel oude ouders.’‘Nou ja,’ zegt ze. ‘Bij wijze van.”

Column in de vorm van een mijmering

We hadden de hele reis door teruggeblikt. Om en om anekdotes gedeeld van het afgelopen jaar, momenten waar we gelukkig waren geweest, herinneringen die we hadden gemaakt. We zijn nog in de fase dat alles wat we doen pril lijkt, dat elke herhaling een bevestiging is van een Groot Vermoeden. We zijn vissers op de beste hengeltrip van hun leven. We hebben iets aan de haak geslagen, maar weten nog steeds niet goed hoe groot dat spartelende dier aan onze lijn is. We halen elkaar langzaam omhoog.

Column in de vorm van een anekdote

Gisteren bezocht ik een middelbare school. Het waren twee groepen met 4 en 5 VWO leerlingen, geloof ik. Een rijke, witte school. De leerlingen waren verzameld in de gymzaal en zaten op stoeltjes en banken, begeleid en in toom gehouden door hun lerares Nederlands. Ik vertelde wat ik altijd vertel: over mijn eigen tijd op de middelbare school, en verder vanaf daar, tot nu, vanzelfsprekend toegespitst op dit schrijfgedoe.

Hoe ik altijd achterin de klas zat, ongeïnteresseerd, vaak stoned, en de logo’s van punkbands op mijn agenda en schriften kladde of met een passer in mijn huid kerfde. Hoe ik nooit boeken las. Hoe het nooit in mijn eigen lerares Nederlands zou zijn opgekomen dat ik later schrijver zou worden. (Ik sprak haar een paar jaar geleden omdat ik haar toevallig was tegengekomen in de trein, toen ze me verbitterd vertelde dat kinderen van nu niets meer lezen en totaal verloren zijn. Waarop ik antwoordde: ‘Maar mevrouw B.,  ik was toch ook zo?’) 

Je onderwerp benaderen

Je kunt ervoor kiezen om je column vanuit een specifiek persoon en/of een specifieke situatie te benaderen.

• Hulpverlener
• Jezelf
• Willekeurig persoon
• Vanuit de politiek
• Met het doel ergens grip op te krijgen

Verschillende benaderingswijzen

Thema: coronavirus

• Benadering vanuit een huisarts: hoe zou het zijn om als huisarts te werken nu?
  
• Benadering vanuit willekeurig persoon: hoe zou het zijn om toerist te zijn in China/Korea/Italië?
  
• Benadering vanuit mijzelf: hoe is het voor mij? Wat doet het met mij dat dit gebeurt?
• Benadering vanuit de politiek: hoe wordt er door de verschillende campagneleiders   gebruik/misbruik van gemaakt?
• Benadering snelle verklaring/duiding om grip te krijgen: hoe wordt de informatievoorziening   naar het volk toe vormgegeven en waarom?

Opdracht: bouwplan invullen + column schrijven

• Werk in tweetallen.
  
• Kies een van deze onderwerpen. Denk aan belangrijke zinnen, beeldspraak/stijlfiguren en je spelling.
  
• Download het lege bouwplan en vul in. Schrijf daarna de tekst.
  

1. Het coronavirus

Het virus heeft zich vanuit China inmiddels verspreid naar Nederland en is zelfs al in Hilversum opgedoken. Je weet dat jouw buurvrouw net terug is van een vakantie in Lombardije, Italië. Jullie raken aan de praat als je het vuilnis buiten gaat zetten. Je schrijft een column in de vorm van een anekdote over dit onderwerp.

2. De brief

Je hebt op je werk onlangs een e-mail ontvangen, die niet voor jou bedoeld was, maar voor je baas. Je komt onverwacht ‘iets’ te weten over hem. Je schrijft een column in de vorm van een mijmering.

3. Zomervakantie
Je gaat met je gezin een bestemming voor de zomervakantie plannen. Jij wil graag een zonnige vliegvakantie, maar je ouders willen dat niet. Je schrijft een column in de vorm van een dialoog.

Einde van deze les

Vrijdag 6 maart - G3b

Vervolg column

Aan de slag!

Vorige les heb je geleerd...

...dat er verschillende vormen zijn waarin je je colum kunt gieten.
...dat er verschillende benaderingswijzen voor een column zijn.
...om het bouwplan te gebruiken en een column te schrijven.

Deze les ga je leren...

...om de beoordelingsrubric te gebruiken.

...om de column van je klasgenoten te beoordelen.

...om je eigen column te herschrijven.

Aan de slag!

Je hebt in een tweetal een column geschreven (in de vorm van een anekdote, mijmering of dialoog).

• Wissel jullie bouwplan + column uit met een ander tweetal
• Download de rubric (Studiewijzers)
• Beoordeel het bouwplan + column
• Stuur de ingevulde rubric naar je klasgenoten
• Verbeter nu de column a.d.h.v. de feedback die je hebt gekregen
• Klaar? Maak de vragen op de volgende slides
  

Nu volgen nog enkele vragen.

De tips van NRC-columnist Rosanne Hertzberger

Op de volgende slide vind je enkele tips van Rosanne Hertzberger. Lees de tekst over haar werkwijze.

Welke tip(s) vind jij het meest bruikbaar? Waarom?

https:

Deze tip/manier van werken van Hertzberger vind ik het meest bruikbaar/waardevol ... omdat ....

Aan welke van de volgende kenmerken kun je een column herkennen?

1. Een column probeert de lezer te verrassen
2. Een column heeft nooit meer dan 100 woorden.
3. Een column bevat de mening van de schrijver
4. Een column is kritisch met een humoristische ondertoon
5. Een column gaat over een herkenbaar onderwerp

1. 1,2,3,4,5
2. 1,2,5
3. 1,3,4,5
4. 1,4,5

Luister naar de gesproken column van Bert Jansen.

https://youtu.be/6WWTnmvrdas

Hieronder staan zes zinnen uit de column.
In welke volgorde komen de zinnen in de column voor?
1. In Hellendoorn is een bocht die je net met 100 kunt nemen
2. Ik had een nachtmerrie over geschepte toeristen.
3. Ik ben best een rustige automobilist.
4. Ik ben gestopt met hard rijden sinds er een vakantiepark is.
5. Ik ben nu op zoek naar een nieuwe bocht.
6. Ik heb een blauw oog vanwege een opmerking tegen medeweggebruikers.

1. 6,2,4,3,5,1
2. 3,6,1,4,2,5
3. 6,3,4,1,2,5
4. 3,1,4,2,5,6

Welk kenmerk van een column herken je in de volgende zin?

Er is een gevaarlijke bocht in Hellendoorn.

1. humor
2. feit
3. mening
4. overdrijving

Welk kenmerk van een column herken je in de volgende zin?

Een smoesje over huiselijk geweld.

1. humor
2. feit
3. mening
4. overdrijving

Welk kenmerk van een column herken je in de volgende zin?

Bijna een oma, een stelletje en een kind aangereden.

1. humor
2. feit
3. mening
4. overdrijving

Welk kenmerk van een column herken je in de volgende zin?

Sommige automobilisten overschatten zichzelf.

1. humor
2. feit
3. mening
4. overdrijving

Welk kenmerk van een column herken je in de volgende zin?

Mijn auto zweeft gewoon door die bocht.

1. humor
2. feit
3. mening
4. overdrijving

Lees onderstaand fragment.

De begripvolle docent past slechts bij getalenteerde, gemotiveerde leerlingen. Maar dit zijn uitzonderlijke gevallen, daarbuiten moet een leraar meer op een beul lijken. De massa moet met angst en beven in de schoolbanken zitten.

Wat vind je: Is dit een gedeelte uit een column of niet?

1. Wel een column, want het gaat over een herkenbaar probleem.
2. Wel een column, want er zit humor en overdrijving in.
3. Geen column, want het stuk bevat alleen feiten.
4. Geen column, want dit komt niet uit de krant.

Lees ook onderstaand fragment.

Inspirerende leeromgevingen ontstaan als er rekening wordt gehouden met een aantal leerpsychologische en sociaalpsychologische uitgangspunten: aansluiten bij ambities (passie), eigenaarsgevoel, beleving, verantwoordelijkheid, keuzemogelijkheden, zelfwerkzaamheid (leren door doen), sociale ontmoetingsplaats.

Wat vind je: Is dit een gedeelte uit een column of niet?

1. Wel een column, want het gaat over een herkenbaar probleem.
2. Wel een column, want er zit humor en overdrijving in.
3. Geen column, want het stuk bevat alleen feiten.
4. Geen column, want dit komt niet uit de krant.

1. Wel een column, want het gaat over een herkenbaar probleem.
2. Wel een column, want er zit humor en overdrijving in.
3. Geen column, want het stuk bevat alleen feiten.
4. Geen column, want dit komt niet uit de krant.

En ten slotte dit fragment.

GRONINGEN - De eigenaren van het Groningse café De Kachel moeten een boete van 1200 euro betalen omdat zij het rookverbod herhaaldelijk hebben overtreden. Dat heeft de rechtbank in Groningen vrijdag beslist. Tot zes keer toe betrapten inspecteurs de caféleiding erop dat ze klanten binnen liet roken.

Wat vind je: Is dit een gedeelte uit een column of niet?

1. Wel een column, want het gaat over een herkenbaar probleem.
2. Wel een column, want er zit humor en overdrijving in.
3. Geen column, want het stuk bevat alleen feiten.
4. Geen column, want dit komt niet uit de krant.

Einde van deze les