B4 / E6 De evolutietheorie / Evolutie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

Neem je laptop en boek voor

Vandaag

Herhaling basisstof 3

Uitleg basisstof 4 (kader) / Extra stof 6 (basis)

Opdrachten maken van 5.4 (kader) / 5.6 (basis)

Afsluiting

Mutatie

Gemuteerd

Mutant

Albino

Plotselinge verandering van het genotype door een beschadiging in het chromosoom

Een of meer genen zijn veranderd

Organisme waarbij een mutatie zichtbaar is in het fenotype

Mutant waarbij het lichaam niet in stat is pigment te vormen

Bij de vorming van geslachtscellen ontstaat variatie in genotypen. Dit gebeurt door een speciaal soort celdeling ("reductiedeling")

Mutaties

foutjes in het DNA die toevallig ontstaan tijdens de celdeling of

door bijvoorbeeld straling of giftige stoffen

Albino

kanker

Tumor

Kanker

Uitzaaiing

Gezwel waarin cellen zich ongeremd delen

Cellen delen zich snel, zodat een tumor hard groeit

Cellen van de tumor komen in het bloed terecht en vormen in andere organen nieuwe tumoren

kanker

Thema 5 Erfelijkheid en evolutie

B1 Genotype en fenotype

B2 Chromosomen en genen

B3 Variatie in genotypen

B4 (kader) / E6 (basis) De evolutietheorie

B5 (kader) / B4+E7(basis) Geschiedenis van het leven op aarde

Lesdoel

Aan het einde van deze les kun je de evolutietheorie beschrijven.

Evolutie? Wat is dat?

Natuurlijke selectie?!

• Bij natuurlijke selectie blijft alleen de best aangepaste leven.
• Het gaat hier om overlevingskans.
• Het organisme met de meeste overlevingskans zal zich meer voortplanten. Soorten die zich niet aangepast hebben aan de omgeving komen te overlijden.  

Wat is evolutie?

De ontwikkeling van het leven op aarde, waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen.

De grondlegger van de evolutie theorie is Charles Darwin.

0

Evolutietheorie?!

Om de evolutietheorie goed te kunnen begrijpen moeten we naar 3 dingen kijken:

- Variatie in genotypen
- Natuurlijke selectie
- Ontstaan van nieuwe soorten

0

Variatie in genotype

Darwin vinken

Tijdens de reis van Darwin op de The Beagle kwam hij op de Galapagoseilanden.

Op deze eilanden vond hij vinken die allemaal wel op elkaar leken maar toch net iets anders waren. 

Elk eiland had een andere voedselbron voor de vinken. De vinken hadden zich aangepast met hun snavel op de voedselbron.

Ontstaan van nieuwe soorten

Ontstaan van nieuwe soorten

Als milieuomstandigheden veranderen, moet een soort zich aanpassen.

Eis: De groepen moeten geïsoleerd raken.

welke uitspraak past bij de evolutie theorie?

1. Soorten passen zich niet aan aan hun omgeving
2. Soorten passen zich snel aan aan hun omgeving
3. Soorten passen zich langzaam aan aan hun omgeving
4. Soorten zijn onveranderlijk

Darwin had het over 'survival of the fittest'
Waar staat 'fittest' voor bij evolutie?

1. Dat je het best bent aangepast aan je omgeving
2. hoe fit je bent
3. hoeveel nakomelingen je maakt
4. hoe sterk je bent

Wat zorgt voor meer variatie in genotype

1. Mutaties
2. Variatie in fenotype
3. Geslachtelijke voortplanting
4. Ongeslachtelijke voortplanting

Isolatie is:

1. groepen organismen van dezelfde soort leven samen
2. groepen organismen van verschillende soorten leven samen
3. groepen organismen van dezelfde soort trekken naar elkaar toe
4. groepen organismen van dezelfde soort raken van elkaar gescheiden

Isolatie zorgt voor nieuwe soorten als het vele jaren aanhoudt

1. Niet waar
2. Waar

Aan de slag!

Kader: Lezen blz. 132 t/m 135 in je boek

Maken opdrachten van 5.4 De evolutietheorie blz. 135 t/m 139

Basis: Lezen en maken blz. 124 t/m 131

Hoe: 

Rustig en zelfstandig werken. 

Huiswerk

Kader: Opdrachten van 5.4 

Basis: Maken opdrachten 5.6