Les 5 H13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

• MZ
• MBO
• Studiejaar 1

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Aan het einde van deze les weet je hoe je cliënten met gezondheidsproblemen ondersteuning kunt geven bij eten en drinken

1. Voeding bij ziekte
   
2. Voeding bij problemen in het spijsverteringsstelsel
   
3. Voedingsproblemen bij mensen met een beperking
   

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

1. Voeding bij ziekte
   

Welke adviezen geef je bij slechte eetlust door ziekte?

- Bouillon om eetlust op te wekken

- Smakelijk opdienen van eten

- Vaker kleine hoeveelheden eten geven

- Geen vette voeding

- Zet het eten zo neer dat de patiënt er makkelijk bij kan

- Geef eten die de patiënt lekker vindt

- Geef eten met een zuurfrisse smaak

- Geef voeding wat makkelijk te kauwen en te doorslikken is

- Voeding op juiste temperatuur

- Hulpmiddelen gebruiken

- Geef bij diarree veel drinken, bv bouillon, ook goed bij koorts (zout)

- Luister goed naar de wensen van de patiënt.

Waar moet je om denken bij zieke cliënten met
betrekking tot zelfredzaamheid?

Zelfredzaamheid en ziekte: Waar moet je om denken?

• Opletten of cliënt voldoende drinkt en verstandig eet
• De verantwoordelijkheid zoveel mogelijk bij de cliënt leggen
• Bewaken of de cliënt goed genoeg voor zichzelf zorgt
• De cliënt waar nodig bijsturen en waar nodig deel van de verzorging overnemen

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

2. Voeding bij problemen in het spijsverteringsstelsel

Stoornissen in de spijsverteringstelsel

• Gebrek aan eetlust
  
• Misselijkheid en braken
• Brandend gevoel, Reflux
• Diaree of obstipatie
• Winderigheid
• PDS

Ziekten van het spijsverteringsstelsel

Welke ziekten ken je?

Welke ziekten van het spijsverteringsstelsel ken je?

Ziekten van het spijsverteringsstelsel

• Voedselvergiftiging
• Aarsmaden, lintworm en spoelworm
• Maagzweer
• Galstenen 
• Leverziekten
• Alvleesklierontsteking
• Blinde darmonsteking
• Dikke darm kanker

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

3. Voedingsproblemen bij mensen 

met een beperking

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Voedingsproblemen bij mensen met een beperking.

- Meer dan gemiddeld gezondheidsproblemen

- Kunnen voeding niet verdragen

- Eten en drinken is moeilijker door de beperking

- Meer risico door kauw- en slikproblemen

- Soms volledig afhankelijk van anderen

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Lichamelijke beperking:

- stoornis in de bewegingen

- blijvende afwijking in een orgaan

- chronische ziekten (Reuma, MS, Aids)

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Orgaanbeperkingen (ziekte van organen), zoals:

• Huid: allergie

• Luchtwegen: cara

• Darmen: coeliakie (gluten)

• Alvleesklier: suikerziekte

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Motorische beperking

• Verlammingen

• Stoornissen in de samenwerking van de spieren

• Ontbreken van ledematen

• Aandoening van botten en/of gewrichten

• Spierziekten en spieraandoeningen

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Spasticiteit

• Neurologische aandoening

• Te hoge spierspanning

• Problemen met kauwen

• Problemen met slikken

• Overmatige vorming van speeksel

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Verstandelijke beperking

• Verminderd intellectueel funtioneren

• Verminderd vermogen om zich aan te passen

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Syndroom van Down

• Aangeboren maag-darm problemen

• Extra aandacht voor mondmotoriek

• Extra vatbaar voor voedselallergiën

• Vaak schildklierproblemen (lichaamsgewicht)

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Ernstige meervoudige beperking (EMB)

• Mengvorm van verschillende beperkingen

• Diverse oorzaken, specifieke problemen

• Intensieve samenwerking met team van experts

• Veel tijd

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Specifieke problemen

Kauw- en slikstoornis

• Eten in luchtpijp (longontsteking, verstikking)

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Specifieke problemen

Hoe herken je slikproblemen?

- voortdurend slikbewegingen maken

- voortdurend hoesten

- pijn bij het slikken

- erg langzaam eten

- snelle vermoeidheid tijdens het eten

- uit de mond lopen van eten en drinken

Wat kun je doen om de kans op
verslikken te verkleinen?

Wat doe je als iemand zich verslikt in vloeistof?

Wat doe je als iemand zich verslikt in
vast voedsel?

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Specifieke problemen

Refluxziekte en Rumineren

• Refluxziekte: maaginhoud vloeit terug in de slokdarm

• Rumineren: het bewust uit de maag omhoog halen van voedsel, herkauwen of uitspugen.

• Door maagzuur ontstaan ontstekingen aan slokdarm

Wat kan je er aan doen?

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Specifieke problemen

Pica

• Neiging om niet-eetbare zaken op te eten.

• Gevaren: vergiftiging, afsluiting vd darm door onverteerbaar voorwerp, maag-darmperforatie

Hoe herken je Pica?

Wat doe je als je vergiftiging vermoed?

Volgende week: Theorie en Praktijktoets

Theorietoets

Vragen uit de behandelde stof:

- Leefomgeving MZ, hoofdstuk 5

- Persoonlijke verzorging MZ, hoofdstuk 10, 11, 12 en 13

Praktijktoets

- Mail uiterlijk vrijdag een recept voor twee personen op basis van een Roux.

- Individuele opdracht, je kookt voor jezelf en de jury.

- Beoordeling op werkwijze, smaak en presentatie.

Geen recept, geen toets, wel een cijfer.

Lasagne