2.8 Brandstof uit de diepte

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Waar zal dit zijn?

2.8 Brandstof uit de diepte

H2 Aarde

V3

Lesdoel

Aan het eind kan je 

• uitleggen hoe steenkool en aardgas zijn ontstaan.
  
• beschrijven hoe deze delfstoffen gewonnen worden. 
  

Wat weten we nog?

Doe mee!

De aarde is

1. 3,5 miljard jaar oud.
2. 4,5 miljard jaar oud.
3. 3,7 miljard jaar oud.
4. 4,2 miljard jaar oud.

Wanneer kwamen de eerste planten op het land?

1. Krijt
2. Precambrium
3. Siluur
4. Tertiar

Het krijt kenmerkt zich door ...

1. wit kalksteen.
2. rood gesteente.
3. gletsjerijs.
4. woestijnen.

Het Carboon lag in de geologische kolom tussen ...

1. het Perm en Trias
2. het Trias en Jura
3. het Devoon en Perm
4. het Siluur en Devoon

Pangea werd opgebroken door

1. aardbevingen.
2. rivieren.
3. platentektoniek.
4. mammoeten.

Het Perm loopt van ... tot ... miljoen jaar geleden.

1. 4600 tot 550
2. 290 tot 225
3. 140 tot 65
4. 2,5 tot 0,01

Tijdens het Perm lag Nederland ...

1. het zuidelijk halfrond.
2. rond de evenaar.
3. 30 graden noorderbreedte.
4. op de plek waar nu de Atlantische oceaan is.

En nu? (Par. 8 - 10)

Het ontstaan van fossiele brandstoffen.

Welke fossiele brandstoffen ken je?

Wat zijn delfstoffen?

Delfstoffen

Stoffen die uit de aarde worden gehaald omdat ze nuttig zijn voor de mens

Welke delfstoffen hebben we in Nederland?

En hoe zijn die hier gekomen?

Klimaat  →  tropisch klimaat 

Carboon: 350 tot 290 miljoen

 jaar gelede

Ligging →  rond de evenaar

→ Tropisch moeras

Planten → veen → bruinkool → steenkool

                                                                                                   3 fases:

2

2. Door sedimentatie komt het veen steeds dieper te liggen. Met de diepte stijgt de temperatuur. Daardoor kan het pakket veen omgezet worden in bruinkool.

3

3. Wordt de druk en vooral temperatuur nog hoger, dan zal bruinkool veranderen in steenkool en gaat het laatste water en gas eruit. Deze 3 fases samen worden het inkolingsproces genoemd.

1

1. Afgestorven planten komen onder water te liggen, in een moeras. Door zuurstof te kort, verteren de planten niet. Er ontstaat veen.

Hoe kan in Groningen dan toch aardgas in de bodem zitten?

0

Moedergesteente: steenkool; het gesteente waarin aardgas ontstaat.

Reservoirgesteente: poreuze gesteente waarin aardgas zit opgeslagen.

Zandsteen

Zoutsteen

Hoe halen ze die delfstoffen nu uit de aarde?

Dagbouw

Schachtbouw

Mijnbouw

Opdrachten

Maak 

Hoofdstuk 2

§8

Opdr. 1, 2, 4, 5, 6, 7