Leerwerkboek 1 Wie ben ik? Blok 1KGT les 3

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Thema 1 KGT

Les 3

Kaarten

                                  

We gaan dit jaar veel werken met kaarten en de Atlas. Daar gaan we deze periode al mee oefenen!

Atlas

De Griekse God Atlas draagt het hemelgewelf met de aarde op zijn schouders.

Leerdoelen

Je kan aan het einde van de les:

1. Drie belangrijkste dingen noemen, waarop je moet letten als je naar een kaart kijkt. 
2. Van een kaart zeggen of het een thematische kaart, een overzichtskaart of een topografische kaart is.



3. Plaatsen opzoeken in de atlas
4. Kaarten over een gegeven onderwerp opzoeken in de atlas.
5. Uitleggen hoe de wereldbol is ingedeeld met lengtecirkels en breedtecirkels 

Schaalberekenen oefenen

1 km   =   1000 m   =   100.000 cm

Stel dat 1 cm op de kaart in werkelijkheid 100.000 cm is.
Hoeveel kilometer is dit dan?

1. 1000
2. 100
3. 10
4. 1

Stel dat 1 cm op de kaart in werkelijkheid 500.000 cm is.
Hoeveel kilometer is dit dan?

Rekenen met schaal

Schaalgetal

Een schaalgetal bestaat uit cijfers, bijvoorbeeld; 1:1.200.000. Dit betekent dat alles op de kaart in het echt 1.200.000 keer zo groot is.

Zo werk je met een schaalgetal:

1. Maak van het schaalgetal kilometers. Dat doe je door VIJF nullen weg te strepen, dus: 1.200.000 min 5 nullen = 12 km.

2. Meet nu met je liniaal de afstand in cm op de kaart.

3. Doe het aantal centimeters dat je hebt gemeten keer het aantal kilomters. Bijvoorbeeld: 5 cm op de kaart = 5 x 12 = 60 km in werkelijkheid.

Onderdelen van een kaart

Titel

Waar gaat de kaart over

Legenda

Hier worden de tekens en kleuren van de kaart uitgelegd

Noordpijl of Windroos

Geeft het noorden of de windrichtingen aan op een kaart

Schaal en Schaalstok

Met de schaal en de schaalstok kun je de werkelijke afstand berekenen.

6 onderdelen van een kaart

De schaal geeft aan hoevaak de werkelijkheid op de kaart verkleind is.

In de legenda staat wat de kleuren en symbolen op de kaart betekenen.

Er zijn verschillende soorten kaarten:

-Thematische kaarten

-Overzichtskaarten (natuurkundig en staatskundig)

-Topografische kaarten.

Atlasvaardigheden les 2

Waar gebruik je een atlas voor?

Antwoord

Het opzoeken van plaatsen, landen en gebieden en de gegevens daarover bekijken

Deze les gaat over

- verschillende soorten kaarten

- een atlas gebruiken

Bladwijzers in een atlas 

Voor in De Basis Bosatlas vind je kaarten van Nederland, Europa en de werelddelen. In deze kaarten zijn rechthoeken getekend met een nummer. Die nummers verwijzen naar een bladzijde. Ze worden daarom bladwijzers genoemen. 

 

Register 

Om plaatsen te vinden heb je de alfabetische lijst met woorden achter in de atlas. Zo'n kaart noem je een register. 

Verschillende registers

• Zaak- of trefwoordenregister:  onderwerp of een thema 
• Landenregister: alfabetische lijst met namen van landen
• namenregister: alle plaatsen, rivieren, bergen enzovoort die op een kaart in de atlas staan

Zoek deze registers op in de Atlas . 

Overzichtskaarten

Laat zien hoe een gebied eruit ziet en of er bijvoorbeeld veel bergen zijn. 

Themakaarten

Kaarten over een onderwerp of thema bijvoorbeeld temperatuur, neerslag of vulkanen

Topografische kaart

Dit is een overzichtskaart van een klein gebied. Op een topografische kaarten staan bijna alle wegen en gebouwen in een gebied apart ingetekend

Wat is de titel van deze kaart?

Hoe heet deze soort kaart?

2. Wat betekenen de letters en cijfers aan de zijkant van de kaart?

1 . Hoe kun je deze kaart in de atlas opzoeken?

Wat voor soort kaart zie je hier?

1. Een overzichtskaart
2. Een thematische kaart
3. Een topografische kaart

Wat voor soort kaart zie je hier?

1. Een overzichtskaart
2. Een thematische kaart
3. Een topografische kaart

Wat voor soort kaart zie je hier?

1. Een overzichtskaart
2. Een thematische kaart
3. Een topografische kaart

Wat voor soort kaart zie je hier?

1. Een overzichtskaart
2. Een thematische kaart
3. Een topografische kaart

Welke plaats ligt in kaartvak D1?

1. Groningen
2. Leeuwarden

Dit deel van de atlas is de/het .....

1. register
2. inhoud
3. legenda
4. bladwijzer

Waar in de atlas vind je alle registers?

1. voorin de atlas
2. achterin de atlas

Zoek in de atlas...

Van welk land is Ouagadougou de hoofdstad?

Wat is de hoofdstad van Maleisië?

Wat is de hoofdstad van Brazilië?

Zoek op in atlas: Qilian Shan ligt in.................

1. Tsjaad
2. Mozambique
3. China
4. Japan

Zoek op in de atlas. 'Sexbierum ligt in...................................

1. Overijssel
2. Gelderland
3. Friesland
4. Limburg