Vertering H5

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

00:07

00:21

00:52

02:06

Maag

gespierde zak

maagsap

• zuur! doodt bacteriën
• slijm beschermd de maagwand (anders maagzweren)

02:34

03:28

twaalfvingerige darm

+ alvleessap uit alvleesklier (pancreas) (vertering)

+ gal, gemaakt door lever 

Gal:

• galkleurstoffen (door afbraak 

rode bloedcellen, maakt poep bruin)

• galzouten: emulgeren vetten

03:45

Dunne darm

• GROOT oppervlak
• kneden voedselbrij (peristaltiek)
• Darmsap voor vertering
• Veel water aan voedselbrij voegen
• Opname van voedingsstoffen

Binas 82C

Binas 82F

04:47

Dikke darm

• Terugresorptie water 
• Veel bacteriën ("darmflora") - verteren 
• Wat overblijft = poep

05:04

Endeldarm

• opslag tot aandrang
• anus = uitgang
• ontspannen! 

Kringspieren

voorkomen teruggaan voedselbrij:

• slokdarm-maag
• maag-12 v.darm
• dunne-dikke darm
• rectum (anus)

Verteringssappen

pH daalt waarom??

enzymen

Enzymen

- Werken beter bij een hoge temperatuur

- Maar gaan stuk (denatureren) bij een TE hoge temperatuur

- Hebben een favoriete pH (optimum)

Afbraak vetten - lipase

gal = emulgator: maakt van grote vetdruppels veel kleine vetdruppels

Afbraak koolhydraten - amylase

Afbraak eiwitten - pepsine, trypsine - peptidasen

pepsinogeen, trypsinogeen

Waarom inactief uitscheiden?

Resorptie

= opname stoffen van dunne darm --> bloed

Via:

- diffusie (glycerol, vetzuren, in vet oplosbare vitaminen)

- diffusie via poortje (water, vitaminen)

- actief transport via membraaneiwit (monosacheriden, aminozuren, mineralen/ionen)

groot oppervlakte dunne darm

En daarna? Dikke darm - endeldarm - anus

Dikke darm: 

- opname water (diarree)

- bevat 1 kg bacteriën --> vertering voedsel en maken vit K

Endeldarm: 

- opslag tot je moet poepen

- neemt ook stoffen op (zetpil!)