14.3 tm 14.5 groepsvorming,soc cohesie,soc instituties

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

14.3 groepsvorming

Groepsvorming

Bindingen tussen meer dan twee mensen die tot stand komen doordat ze elkaar beïnvloeden en gemeenschappelijke waarden en normen ontwikkelen.

5 fasen in de ontwikkeling van nieuwe groepen

1. oriëntatiefase: onzekerheid over de manier van het met elkaar omgaan 

2. conflictfase: verschillen in opvattingen 

3. integratiefase: een zeker evenwicht komt tot stand tussen opvattingen over samenwerking. 

4. uitvoeringsfase: samenwerking in de groep verloopt ongestoord 

5. ordefase: de groepsleden proberen de manier van samenwerken aan verdere regels te binden -> institutionalisering van de groepssamenwerking.

Groepsvorming impliceert dat men onderscheid maakt tussen wie er wel en wie er niet tot de groep behoort (in- en uitsluiting). 

Als er in een groep een hoge mate van groepscohesie is, dan zullen individuele leden geneigd zijn zich aan te passen aan de formele en informele regels en gewoontes van de groep.

Soorten groepen

• Formele groepen
• Informele groepen

Van welke formele en informele groepen maak jij deel uit?

Primaire of secundaire groepen

- Groepsleden hebben een persoonlijke relatie

Voorbeeld? 

- Minder intensieve contacten en meer zakelijke relaties

voorbeeld?

Ingroup

Mensen die bij de 

groep horen

Outgroup

Mensen die niet bij de groep horen

Sociale categorieën

Deze groepen delen dezelfde kenmerken, hebben geen gemeenschappelijke normen en waarden met elkaar en hebben in principe  geen contact met elkaar. Bijvoorbeeld mensen met dezelfde achtergrondkenmerken zoals vrouwen of bejaarden.

14.4 Sociale cohesie als bindmiddel voor de samenleving

Sociale cohesie 

 “het aantal en de kwaliteit van de bindingen die mensen in een ruimer sociaal kader met elkaar hebben, het gevoel een groep te zijn, lid te zijn van een gemeenschap, de mate van verantwoordelijkheid voor elkaars welzijn, en de mate waarin anderen daar ook een beroep op kunnen doen”.

sociale cohesie bevorderen

1. Wederzijdse afhankelijkheid (of eigenbelang)

2. Dwang (of macht)

3. Gedeelde waarden en normen (saamhorigheidsbesef)

Wat houdt een samenleving bijeen?

Gedeelde waarden en normen (socialisatie en acculturatie)

Wederzijdse afhankelijkheid (bindingen)

Dwang (zowel ditatoriaal als democratisch)

Politieke cohesie

Politieke cohesie duidt op de binding met de staat waarin men woont en op de binding met de natie waartoe men behoort (o.a. door gedeelde geschiedenis, een gemeenschappelijke taal en een gezamenlijke cultuur en symbolen)

Schuyt onderscheidt een drietal probleemgebieden die betrekking hebben op politieke cohesie

1. De politieke betrokkenheid. De binding van de burgers aan de politiek zou verminderd zijn. 

2. De bestuurlijke schaalvergroting. De politie, de veiligheid, de gezondheid, de infrastructurele voorzieningen gaan de gemeentelijke schaal te boven. 

3.‘Gemankeerde communicatie’. Veel bestuurders en politici spreken een eigen taal, die niet wordt verstaan door burgers. De binding met de achterban wordt hierdoor ondermijnd.

Sociale instituties

Een complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren

Voorbeelden van sociale instituties zijn het samenlevingsverband dat wij de familie noemen, het rechtssysteem of het huwelijk. Ook de taal is een sociale institutie.