Grammatica H2 - Verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom V3J! 

Ga alvast zitten volgens de plattegrond en pak je spullen erbij.

• NN + schrift / NN online
• agenda en etui

Pak je leesboek en ga lekker lezen!

Toetsstof toetsweek 2 

Cursus 5 Gramm. zinsdelen

§3: Samentrekkingen 

§5: Verwijzen

§7: Beknopte bijzin

§9: Congruentie en inversie

§11: Bedrijvende en lijdende vorm

 

Staat ook in Teams.

Toetsstof toetsweek 2

Cursus 6 Formuleren

§2: Samentrekkingen controleren

§3: Fouten met verwijswoorden

§7: Beknopte bijwoordelijke bijzinnen controleren

§9: Incongruentie en onjuiste inversie

§11: Symmetrie en correct begrenzen.

Deze les

Grammatica §5: Verwijzingen

Formuleren §3: Fouten met verwijswoorden

Aan het eind van de les:

• weet je wanneer je verwijswoorden gebruikt;
• kun je de juiste verwijswoorden gebruiken;
• kun je fouten met verwijswoorden herkennen en verbeteren.

Huiswerk V3J

woensdag 27 november:  

• Cursus 5 Grammatica (Zinsdelen) §5: opdr. 1 t/m 6

• Cursus 6 Formuleren §3: opdr. 1 t/m 3

Welke zin is juist?

Het meisje dat daar loopt.

Het meisje die daar loopt.

Welke zin is juist?

De stad Kampen staat bekend om haar mooie, oude gebouwen.

De stad Kampen staat bekend om zijn mooie, oude gebouwen.

Welke zin is juist?

Dat is de docent waarvan ik die uitleg kreeg.

Dat is de docent van wie ik die uitleg kreeg.

Welke zin is juist?

Heb je hen al iets gegeven?

Heb je hun al iets gegeven?

Wat is verwijzen?

Kijk eens naar deze tekst:

De jongen koopt een fiets. De jongen fietst op zijn fiets naar huis. De jongen laat zijn fiets zien aan zijn moeder. De jongen is blij met zijn fiets. 

Wat is verwijzen?

Veel herhaling:

De jongen koopt een fiets. De jongen fietst op zijn fiets naar huis. De jongen laat zijn fiets zien aan zijn moeder. De jongen is blij met zijn fiets. 

Verwijzen

De jongen koopt een fiets. De jongen fietst op zijn fiets naar huis. De jongen laat zijn fiets zien aan zijn moeder. De jongen is blij met zijn fiets. 

De jongen koopt een fiets. Hij fietst erop naar huis. Hij laat hem zien aan zijn moeder. De jongen is er blij mee. 

Verwijswoorden

Met een verwijswoord wijs je terug naar een of meer woorden die eerder genoemd zijn, het antecedent. (Vaak is dit antecedent de kern van een zinsdeel.) Vb op vorige dia: jongen.

Let op! Hier zijn regels voor die waarschijnlijk strikter zijn dan je eigen taalgevoel. Je moet die regels dus echt leren en oefenen: 

• 4 aandachtspunten

1. Hoe herken je het geslacht van een woord?

Onzijdige woorden

Het-woorden zijn onzijdig.

Ook namen van landen, provincies, steden en clubs

Verkleinwoorden 

Je verwijst met	en
het, zijn	dit, dat

Mannelijke woorden

De-woorden zijn mannelijk óf vrouwelijk.

Mannelijk zijn: 

• mannelijke personen en dieren
• ook woorden waarbij je niet kunt vaststellen of het mannelijk of vrouwelijk is.

Je verwijst met	en
hij, hem, zijn	deze, die

Vrouwelijke woorden

De-woorden zijn mannelijk óf vrouwelijk. 

Vrouwelijk zijn:

• vrouwelijke dieren of personen 
• de woorden op de volgende uitgangen:

-heid, -nis, - ing, -schap, -st, -te, -de, -ie, -ij, -iek, - theek, -teit, -tuur

Je verwijst met	en
zij, ze, haar	deze, die

Leer deze uitgangen uit je hoofd!

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

De koningin

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

Duitsland

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

De apotheek

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

De tafel

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Roodkapje is op weg naar .... oma

1. zijn
2. hun
3. haar
4. ze

Roodkapjes beste vriend is op weg naar .... oma

1. zijn
2. haar
3. kan allebei

De mediatheek heeft ..... collectie online-boeken uitgebreid.

1. zijn
2. haar
3. hun
4. ze

Aandachtspunt 2

Verwijswoorden - hen/hun

Het verwijswoord hen gebruik je als lijdend voorwerp (lv) en na een voorzetsel (vz).

Het verwijswoord hun gebruik je als meewerkend voorwerp (mv).

Anita’s ouders wonen vlakbij en ze bezoekt hen vaak. Ze neemt dan iets lekkers voor hen mee en bezorgt hun een gezellige middag.

Ik zie een groepje leerlingen. Ik roep ...

1. hen
2. hun

Jan en Yet vinden het nog lastig. Ik leg het .... nog een keer uit.

1. hen
2. hun

..... lopen door de school.

1. Hun
2. Hen
3. Zij

Ik heb een cadeautje gekocht voor ....

1. hen
2. hun

Aandachtspunt 3

Verwijswoord - wat 

Met het verwijswoord wat verwijs je naar

• dat en datgene: Dat, wat je hier leest, is een voorbeeld.
• een onbepaald voornaamwoord (alles, iets, niets en het enige), 
• een zelfstandig gebruikte, overtreffende trap (het mooiste wat ik ooit..., maar: het mooiste cadeau dat ik ooit...) 
• een hele zin: Er stond een lange file voor de brug, wat behoorlijk tegenviel.

We hebben alles ..... de docent vertelde, opgeschreven

1. dat
2. die
3. wat
4. dit

Dat schilderij is echt het mooiste .... ik ooit gezien heb.

1. wat
2. dat
3. die
4. dit

Het gaafste liedje ....... ik ken is 'Wuthering Heights' van Kate Bush.

1. wat
2. dat
3. dit
4. die

Het is lekker hoog gezongen, ...... ik prachtig vind.

1. dat
2. wat

Aandachtspunt 4

Verwijswoord - dieren/mensen

• Naar dieren en dingen verwijs je met daar/waar+voorzetsel (daarvan, waarover)
  
• Naar mensen verwijs je met voorzetsel+wie (van wie, over wie):
  

De SRV-man bij wie ik wekelijks boodschappen doe, beschikt over een luxe wagen, waarmee hij door het dorp rijdt.

Ken jij de zanger ...... ik mijn verslag geschreven heb?

1. waarover
2. over wie

Ken jij het museum ...... ik mijn verslag geschreven heb?

1. waarover
2. over wie

De vereniging vraagt ........................ leden om een gift ................ gebruikt zal worden voor zieke kinderen.

zijn

haar

dat

die

hun

zij

Mijn oma, ........................... ik elke dag een appje krijg, heeft een auto .......................... ze veel kilometers aflegt.

waarvan

van wie

waarmee

met wie

De meeste mensen hechten aan .......... vrije weekend.

1. het
2. hun
3. zijn
4. hen

Oefenen, oefenen, oefenen...

Opdracht deze les

Maak Cursus 5 Grammatica (Zinsdelen) §5: opdr. 1 t/m 6

Klaar? 

Verder met huiswerk: Cursus 6 Formuleren §3: opdr. 1 t/m 3

Afsluiting: welke zin is juist?

1. Het meisje dat daar loopt.
2. Het meisje die daar loopt.

Afsluiting: goed of fout? Karin vond een lekker recept en gebruikte deze voor het menu.

1. Goed
2. Fout

Afsluiting: goed of fout? Heb je voor hun ook gebak gehaald?

1. Goed
2. Fout

Afsluiting: welke zin is juist?

1. De stad Kampen staat bekend om haar mooie, Middeleeuwse gebouwen.
2. De stad Kampen staat bekend om zijn mooie, Middeleeuwse gebouwen.

Afsluiting: welke zin is juist?

1. Dat is de docent waarvan ik die uitleg kreeg.
2. Dat is de docent van wie ik die uitleg kreeg.

Goed of fout? Heb je hen al gezien?

1. Goed
2. Fout

Goed of fout? Heb je hen al iets gegeven?

1. Goed
2. Fout

Ik kan de juiste verwijswoorden gebruiken.

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk V3J

woensdag 27 november:  

• Cursus 5 Grammatica (Zinsdelen) §5: opdr. 1 t/m 6

• Cursus 6 Formuleren §3: opdr. 1 t/m 3