Kennismaking paraveterinair; Diabetes consult

• Paraveterinair
• MBO
• Studiejaar 4

Les 7 Diabetes consult

Vandaag

Diabetes consult

• Doel en doelgroep
  
• Wat doe je op zo’n spreekuur
  
• Materialen en middelen
  
• Benodigde theorie
  

Is het een consult of een begeleidingstraject

Meestal consult, met follow up

Soms kan het een tijd duren voordat een dier goed is ingesteld

Doelen en doelgroep

Optimale kwaliteit van leven voor diabetes patiënt

Eigenaar instrueren insuline toediening en bewaren van dit medicijn

Eigenaar instrueren over monitoring thuis

Eigenaar motiveren en overtuigen van het belang van regelmaat in voeding, beweging en insuline toediening

Erger voorkomen! Diabetische keto acidose en hypo glycemie. Beiden zijn dodelijk

DOELGROEP: Honden en katten met diabetes mellitus

Hoe ziet een diabetisch consult er dan uit?

Opbouw

Hoe vaak

Kosten

Voorbeelden uit de praktijk

Diabetes Mellitus

Diabetes is een ziekte die bij honden voorkomt als ze zelf te weinig insuline aanmaken. 

Insuline is een hormoon dat zorgt voor de opname van suiker/glucose in de lichaamscellen. Als er te weinig insuline is, blijft er te veel suiker in het bloed ->krijgen cellen geen brandstof. 

 Suikerziekte is meestal goed te behandelen en soms te genezen.

Diabetes Mellitus

Suikerziekte kan ontstaan door:

-een aanval op de alvleesklier

- de ziekte van Cushing of een andere oorzaak.

Suikerziekte is meestal goed te behandelen en soms zelfs te genezen.

Wat wordt er besproken tijdens een consult?

Uitleg wat is diabetes (verschil type 1 en 2, verschil hond en kat) en wat doet het met het dier

Behandelmethode (prikken) uitleggen keuze vetpen vs insulinespuiten

Oefenen prikken op spons

Oefenen prikken/hanteren dier

Voedingsadvies

Risico’s hypo en hyper bespreken en wanneer moet eigenaar aan de bel trekken

Invullen boekje en afspraken maken

Type Diabetes

Bij type 1 suikerziekte zijn/worden de bèta cellen door het eigen lichaam vernietigd. Hierdoor wordt er geen of te weinig insuline geproduceerd. Deze aandoening komt het meest voor bij honden, vaak bij honden van middelbare en oudere leeftijd.

Bij type 2 suikerziekte, welke we het meest zien bij de kat, reageren de lichaamscellen slechter op insuline. Dit zien we bijvoorbeeld bij katten met overgewicht. Ook (langdurig) corticosteroïden gebruik kan diabetes veroorzaken. Bij honden zien we deze vorm van suikerziekte ontstaan na de loopsheid door hormoonproblemen.

Andere mogelijke oorzaken van diabetes mellitus zijn:

genetische aanleg

acute of chronische alvleesklierontsteking

infecties

medicijnen (bijvoorbeeld corticosteroïden zoals prednison)

De ziekte van Cushing Diagnose Diabetes Insipidus

 Diabetes Insipidus

De diagnose van Diabetes Insipidus wordt bij uw hond vastgesteld door een klinisch onderzoek en urineonderzoek. Met bloedonderzoek worden andere of bijkomende oorzaken van veel drinken en veel plassen uitgesloten.

Behandeling Diabetes Insipidus

De behandeling van Centrale Diabetes Insipidus zonder onderliggende oorzaak bestaat uit het toedienen van het hormoon in de vorm van druppels die in het oog gegeven moeten worden. Meestal verdwijnen de klachten snel en kan de hond een prima verder leven hebben.

Hoe kun je thuis de glucose controleren bij je dier?

Er zijn verschillende soorten veterinaire insuline op de markt. Ook zijn er verschillende mogelijkheden voor het injecteren (de vet pen, 0,5 en 1 spuitjes). Glucose meter kan gewoon humaan zijn, dit kost niet veel en is ook nog interessant voor mensen om zelf aan te schaffen.

Welke materialen hebben we nodig voor het uitvoeren van het consult?

1. Glucosemeter
2. Diabetes boekje
3. Oefenmateriaal om te prikken en insuline spuitjes
4. Vetpen

Msd animal Health biedt ook een cursus aan tot veterinair diabetes consulent aan. Als je deze hebt voltooid krijg je een certificaat en een tas met allerlei materialen.

Welke producten zijn er allemaal?

Benodigde Theorie

Kennis anatomie, fysiologie en pathologie glucose stofwisseling

Kennis van risico’s (DKA, hypoglycemie, Somogyi effect)

Kennis van pathologie: hoe ontstaat diabetes mellitus, welke aandoeningen zijn predisponerend?

Kennis van bloedafname en bloedonderzoek

Kennis van manieren om eigenaar gemotiveerd te houden

Kennis van voeding!

Suikerziekte behandelen

Gelukkig is suikerziekte een aandoening die goed te behandelen is. Het is een intensieve behandeling en vergt een hoop tijd en energie van de eigenaar, maar zodra de kat goed is ingesteld kan de kat een zorgeloos en lang leven lijden.

De behandeling bestaat uit het injecteren van insuline, tevens moet kat op een speciaal dieet.

Insuline: Caninsuline is het insuline dat is geregistreerd voor het gebruik bij honden en katten.

De insuline moet 2x daags worden geprikt, onder de huid. Voor veel eigenaren is dat in het begin erg spannend, maar we zullen u stap voor stap uitleggen hoe u moet prikken en u goed blijven begeleiden. De dieren merken zelf weinig van het prikken, want het is een heel klein naaldje.

Dieet: Door uw kat op een speciaal koolhydraatarm (suikerarm) dieet te zetten, bijvoorbeeld Diabetic van Royal Canin, neemt het dier minder suiker op en is er minder insuline nodig. Het ondersteunt de regulering van de glucosespiegels in het bloed.

Controle

In de beginperiode zullen regelmatig (1-2x in de week) controles nodig zijn om te bepalen wat een goede dosering insuline is voor uw kat, ook wel ‘het instellen van uw kat’ genoemd. De controles bestaan voornamelijk uit het bepalen van de bloedsuikerwaarde, maar ook fructosamines kunnen een goede indicatie geven of de kat goed is ingesteld.

 

Glucose dagcurve: De beste manier om uw kat in te stellen is door het maken van een glucose dagcurve. Elk uur wordt de glucose waarde in het bloed bepaald. Hiermee kan precies gezien worden wanneer de pieken en dalen zijn van het bloedsuiker met het gebruik van insuline. Dit kan bij ons in de opname gebeuren, maar een eigenaar kan dit ook thuis doen.

Bloedglucose: Dit kan het beste 4 uur na het geven van de insuline (dan zou het bloedsuiker op zijn laagst moeten zijn) bepaald worden. Aan de hand van deze waardes wordt gekeken of uw huisdier meer of minder insuline nodig heeft.

Normaalwaarde: glucose 4 en 6 Mmol/l

Stabiel

Als de bloedsuikerwaardes op een gegeven moment stabiel en laag genoeg zijn, is uw kat ingesteld. Vanaf dat moment hoeven de controles niet mee zo vaak en kunt u eventueel thuis zelf de bloedsuiker controles gaan uitvoeren.

Fructosamines: Dit kan gebruikt worden om te beoordelen of de glucosespiegels onder controle zijn over langere tijd.

Complicaties

Helaas kunnen er zich bij suikerziekte verschillende complicaties voordoen. Hieronder vindt u de meest voorkomende:

Insuline-resistentie: Het suiker in de urine bij katten met suikerziekte is een goede voedingsbodem voor bacteriën. Een bacteriële blaasontsteking komt daarom nog wel eens voor. Door steriel wat urine te verzamelen en te kweken kunnen we de diagnose stellen. Het is belangrijk de infectie te behandelen met het juiste antibioticum, omdat infecties en ontstekingen in het lichaam kunnen zorgen voor insuline-resistentie. Dit betekent dat er veel meer insuline nodig zal zijn voordat het zal werken. Andere oorzaken voor insuline-resistentie kunnen zijn: een slecht gebit (parodontitis) of een ontsteking elders in het lichaam.

Wat is Hypoglycemie?

1. Te hoog bloedsuiker
2. Te laag bloedsuiker
3. Een figuur uit lord of the rings
4. Te weinig gegeten

Hypoglycemie

Hypoglycemie: Dieren onder behandeling met insuline kunnen een hypoglycemie ontwikkelen, dit is een te laag bloedsuiker (onder de 5 mmol/L). Oorzaken:

• Er is te veel insuline gegeven. De dosering van de insuline komt heel nauw, net als de tijdstippen waarop het gegeven moet worden.
  
• Het dier heeft weinig of niets gegeten, maar wel de volledige dosering insuline gekregen.
  
• Het dier heeft al het eten uitgebraakt, net na het prikken van de insuline.
  
• Als het lichaam van het dier zelf ook weer insuline is gaan produceren, of de lichaamscellen worden weer gevoeliger voor de insuline.
  

Welke symptomen zijn er als er een te laag bloedsuiker is?

Als er niet tijdig wordt ingegrepen kan de kat zelfs in coma raken. Dit is een levensbedreigende situatie. Let dus altijd goed op bovenstaande verschijnselen!

Zorg dat u altijd wat Dextrose, honing of stroop in huis heeft, hier zit veel suiker in. Dit kunt u in geval van hypoglycemie verschijnselen onder de tong van uw kat geven, zodat het suiker snel wordt opgenomen. Bel vervolgens met uw dierenarts.

 

Ketoacidose

Dit kan onstaan als er lange tijd te weinig insuline wordt gegeven of als men lange tijd niet merkt dat het dier last heeft van diabetes.

Als er te weinig insuline is komt er te weinig suiker in de cellen en krijgen deze een te kort aan energie. Dan gaat het lichaam vet afbreken om toch energie vrij te kunnen maken. Van de afbraakproducten van vet worden in de lever ketonen gevormd, ketonen hopen zich op in het bloed en daardoor wordt het bloed steeds zuurder. Dit kan lijden tot misselijkheid, niet willen eten en slaperigheid. De adem van een dier kan dan ook vreemd gaan ruiken -> naar Aceton. Dit is een spoedgeval!