les 8: landdegradatie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

     Landdegradatie

Landdegradatie:

De bodem levert minder op.

Bijv: landbouwgrond minder oogst.

3 Vormen Van landdegradatie:

- Versnelde bodemerosie

- Verzilting

- Verwoestijning

Versnelde bodemerosie

Reliëf

Neerslag

Het afstromende regenwater spoelt de bodem weg (afspoeling).

erosie al geleerd

afslijten door transport

Versnelde bodemerosie

De mens doet dingen in het landschap waardoor de bodem sneller kan wegspoelen.

• overbegrazing
• ontbossing

Reliëf is nodig

Ontstaan er geulen bij versnelde bodemerosie? Dan heet dat geulerosie

Landdegradatie door verwoestijning

Bij verwoestijning wordt een gebied droger (verdroging) waardoor de plantengroei verdwijnt en het gebied verandert in een woestijn.

Vooral in gebieden met:

- weinig neerslag

- veel verdamping 

oorzaken van verwoestijning

Verwoestijning wordt vaak veroorzaakt door overbeweiding/overbegrazing

ook genoemd als oorzaak bij versnelde bodemerosie

Mensen hebben honger

Laten meer vee grazen dan eigenlijk kan

het vee eet de bodem kaal

zon schijnt rechtstreeks op de bodem

het gebied is verwoestijnt

de bodem droogt uit

het gebied levert minder voedsel op

Maar andere oorzaken zijn ook:

- te veel grondwater gebruiken waardoor een gebied verdroogt
(voor irrigatie elders of toerisme)

- ontbossing
(te weinig schaduw dus water verdampt makkelijk)

Verzilting - bodem wordt zouter

Hoe wordt verzilting veroorzaakt?

1. Te veel irrigatiewater op de akker

2. grondwaterpeil stijgt
(plassen water op akker)

3. in grondwater zit ook beetje zout. Gaat mee omhoog.

4. plassen water verdampen. Zout blijft achter in bovenlaag bodem.

5. gebeurt jaren lang. Bodem wordt steeds zouter. Tot planten er niet meer kunnen groeien.

oplossingen tegen verzilting

drainage

Het te veel aan water wordt door buizen afgevoerd.

druppelirrigatie

Water loopt door buizen met gaatjes. De wortels van planten krijgen precies genoeg water.

Landdegradatie is een vorm van versnelde bodemerosie

1. waar
2. niet waar

De mens heeft in de afgelopen 50 jaar landdegradatie versterkt.

1. waar
2. niet waar

Boeren scheiden hun kavels vaak
af met rijen bomen/struiken.
Bekijk de afbeelding.
Hoe kan de herverkaveling bijgedragen
hebben aan versnelde bodemerosie?

Leg uit hoe een monocultuur
(maar 1 gewas)
voor versnelde bodemerosie
kan zorgen

Waar kan het makkelijkst bodemerosie door afspoeling plaatsvinden?

1. steile helling met weinig begroeiing
2. steile helling met veel begroeiing
3. vlakke helling met weinig begroeiing
4. vlakke helling met veel begroeiing.

In welke twee landschapszones is het gevaar voor verwoestijning erg hoog? Leg per landschap uit waarom deze gevoelig hiervoor is.

Verklaar de ligging van de gebieden met groot
gevaar voor landdegradatie in Zuid-Amerika.
Gebruik in je antwoord een argument uit de
natuurlijke dimensie.

Noem een argument waarom het grootste
deel van Canada stabiel gebied is als het
gaat om landdegradatie.

Verklaar de ligging van de gebieden met een
groot gevaar voor landdegradatie in Afrika.
Gebruik in je antwoord een argument uit
de natuurlijke dimensie..

Welk begrip zie je op de afbeelding?

Noem de 3 vormen van landdegradatie (denk aan de 3 V's)

Aandacht voor goed formuleren:
Hoe versterkt de mens de verwoestijning?
Je antwoord moet een oorzaak-gevolg relatie bevatten. (2p)

Oorzaak:.....
Gevolg:....
(waardoor de mens verwoestijning versterkt)

Leg uit hoe de mens zonder irrigatie toch voor verzilting kan zorgen.
Je antwoord moet een oorzaak-gevolg relatie bevatten. (2p)

oorzaak:
gevolg:
(waardoor de bodem verzilt)