Literatuurgeschiedenis - 18de eeuw

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Literatuurgeschiedenis 

De 18de eeuw 

Historische context 

- 1776: Onafhankelijkheid Verenigde Staten 

- Frankrijk: 14 juli 1789 bestorming van de Bastille -> Franse Revolutie 

- 1792: Franse republiek 

- 1799: machtsgreep Napoleon Bonaparte 

- Industriële revolutie begint in Engeland. 1796: uitvinding stoommachine 

Historische context 

Nederland: Republiek van de Zeven Verenigde Nederlanden 

- Stadhouder (oranjepartij) 

- Regenten 

- Patriotten (emanciperende burgerij) 

18de eeuw was in economisch opzicht een achteruitgang voor Nederland. 

Historische context 

Vanaf 1795 Franse overheersing: Bataafse Republiek (1795-1806) 

Culturele context 

De Verlichting: 

Emancipatiebeweging op het gebied van ethiek, geloof, politiek en rechtspraak. 

Culturele context 

De Verlichting: 

Nadruk op de rede (ratio) als basis voor vooruitgang. 

Geloof in opvoeding en onderwijs 

Optimistische levensvisie: vertrouwen in mens en toekomst 

Literatuur in de 18de eeuw 

Rol van de schrijver: 

- Intellectuele elite van de burgerij 

- Ook vrouwelijke schrijvers krijgen een voornamere rol 

- Opvoeders en opiniemakers 

Literatuur in de 18de eeuw 

- Spectatoriale tijdschriften ('De Hollandse Spectator') 

- Kinderliteratuur 

- Imaginaire reisverhalen 

- Opkomst van de (zeden)roman 

Kenmerken literatuur 18de eeuw 

- Opvoedkundig / didactisch 

- Satire werd veelvuldig toegepast 

Voorbeelden: 

'De historie van mejuffrouw Sara Burgerhart' 

(Betje Wolff en Aagje Deken) 1782 
'Reize door het Aapenland' 

(J.A. Schasz, pseudoniem van Gerrit Paape) 1788 

Vragen 

1. Welk werk uit de 18e eeuw staat op jouw lijst?

2. Welke kenmerken uit die tijd herken je in het verhaal?

3. Vat het verhaal samen.