bodemdegradatie

Welkom op het leerpad BODEMDEGRADATIE

De lessenreeks over bodems werd abrupt gestopt, we proberen via deze weg tot een mooi einde te komen. 

We bevinden ons steeds in de Biosfeer met een focus op "BODEM". 

We weten al :
  1.   wat bodems zijn
  2.  hoe worden ze ingedeeld 
  3.  welke factoren vorming van bodems beïnvloeden

1 / 41
suivant
Slide 1: Diapositive
AardrijkskundeSecundair onderwijs

Cette leçon contient 41 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 4 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

Welkom op het leerpad BODEMDEGRADATIE

De lessenreeks over bodems werd abrupt gestopt, we proberen via deze weg tot een mooi einde te komen. 

We bevinden ons steeds in de Biosfeer met een focus op "BODEM". 

We weten al :
  1.   wat bodems zijn
  2.  hoe worden ze ingedeeld 
  3.  welke factoren vorming van bodems beïnvloeden

Slide 1 - Diapositive

Eerst nog dit : 



  1. Dit leerpad kan gevolgd worden wanneer het voor jullie het best past.
  2. Jullie antwoorden worden bekeken dus doe je best.
  3. De laatste vraag wordt gescoord. 
  4. We komen hier kort nog eens op terug in de les
  5. Aarzel niet om een vraag te stellen via mail als het niet duidelijk is 
  6. Veel succes!

Slide 2 - Diapositive

Eerst nog dit : 



Iedere slide heeft een kleur code gekregen. Deze staan voor : 
Basis leerstof
Extra uitdaging
Extra oefening 

Slide 3 - Diapositive

OPFRISSING : Wat is een bodem? 
De bodem is het bovenste, losse deel van de lithosfeer. Het is de verweerde laag onder het maaiveld waarin organisch materiaal opgeslagen en afgebroken wordt door allerlei (micro-)organismen. De bodem is van het grootste belang voor de planten. De diepte schommelt van enkele centimeters tot enkele meters. Meestal wordt de uiterste dieptegrens echter gesitueerd op 1,25m onder het maaiveld. Iedere bodem is het resultaat van een ontwikkelingsproces dat afhankelijk is van de bodemvormende factoren. 

Zie je dit liever in een filmpje? 
Klik hier

Slide 4 - Diapositive

Bodemdegradatie
Deze les : Bodemdegradatie

Slide 5 - Diapositive

wat kan je na deze les

je kan : 

  1. Uitleggen wat bodemdegradatie is
  2. De oorzaken van bodemdegradatie herkennen in voorbeelden 
  3.  De juiste maatregelen bedenken om degradatie (verder) te voorkomen bij casussen         

Slide 6 - Diapositive

Slide 7 - Vidéo

1. Definitie Bodemdegradatie

  1. Bodemdegradatie is een verschijnsel waarbij de bodem zijn oorspronkelijke, natuurlijke eigenschappen verliest. Dit wil zeggen dat hij  zijn functie verliest als voedselleverancier van mineralen voor planten en als filter en opslagplaats voor water, maar ook de archieffunctie       ( archeologische waarde)  en het genetisch reservoir (biologische waarde) gaan verloren. 

Slide 8 - Diapositive

Slide 9 - Vidéo

"HET IS ALLEMAAL DE SCHULD VAN DE BOEREN"
Hoe zou de landbouw de kwaliteit van de bodem kunnen verslechteren? 

Slide 10 - Question ouverte

Bekijk deze afbeelding aandachtig

Slide 11 - Diapositive

Bedenk nog enkele mogelijke oorzaken van bodemdegradatie

Slide 12 - Question ouverte

2. Oorzaken van bodemdegradatie
bodemdegradatie omvat heel wat processen : 


  1. bodemerosie
  2. fysische degradatie
  3. verzuring
  4. vermesting
  5. verdroging
  6. uitputting
  7. afdichting
  8. verzilting
  9. vervuiling

Slide 13 - Diapositive

Slide 14 - Vidéo

Bodemerosie is het verplaatsen van bodemmateriaal door wind, water en antropogene ingrepen zoals bewerking van de bodem ( vb. ploegen) , oogsten
(vb. rooien van wortelgewassen), nivelleringswerken of bodemontginning.
2.1 Bodemerosie 

Slide 15 - Diapositive

Sleep de juiste letter naar de erosiesoort
productie van oppervlakkige afvoer
colluvium
geulerosie
berm
bermravijn
pijpingang
intergeulerosie
pijpuitgang
tijdelijk ravijn
A
B
C
D
E
F
G
H
I

Slide 16 - Question de remorquage

Zoek een afbeelding van bodemerosie door wind

Slide 17 - Question ouverte

Zoek een afbeelding van bodemerosie in Vlaanderen

Slide 18 - Question ouverte

fysische degradatie     
verzuring
vermesting
verzilting
  OORZAKEN
verdroging
afdichting
vervuiling 
uitputting
een belangrijke vorm van fysische degradatie is verdichting van de bodem, waarbij de structuur van de porïen en de doorlatendheid van de grond afnemen. 
het is een natuurlijk proces waarbij voedingsmiddelen op plaatsen waar planten groeien uit de bodem worden onttrokken. Het doorsijpelende regenwater brengt de bodemdeeltjes in oplossing en spoelt ze uit. doot het opnemen van voedingselementen geven planten waterstofionen af en neet het aluminium gehalte toe. Bij het afsterven van planten komen voedingsstoffen weer in de bodem terecht zodat de verzuring stopt. Echter als er gerooid wordt is verzuring het gevolg
Mest is de grootste bron van vermesting, maar ook afvalwater, reststoffen (vb slib) en gassen dragen daartoe bij. De grootste vervuiler hierbij is de landbouw en de belangrijkste componenten hierbij zijn stikstof en fosfor. 
Verdroging is de verstoring van watervolume en -cyclus van grondwaterlagen, waterloopstelsels en de bodem door menselijke beïnvloeding, waardoor de beschikbaarheid van water voor mens en natuur afneemt. 
Uitputting is de enkel voedingstoffen ontrekken aan de bodem , zonder deze aan te vullen. Een voorbeeld hiervan is monocultuur van het zelfde gewas jaar in jaar uit. 
Vlaanderen is een dichtbevolkt gebied en ook dicht bebouwd. Al deze bebouwing zorgt ervoor dat regenwater de kans niet krijgt om in te sijpelen en in de bodem te dringen. 
Ontdek de andere oorzaken door op de kruisjes te klikken 

Slide 19 - Diapositive

2. Oorzaken van bodemdegradatie
Je kan de begrippen inoefenen met de flashcards.

Klik hier



Slide 20 - Diapositive

welke oorzaak is hier geillustreerd?
A
afdichting
B
fysische degradatie
C
verzilting
D
uitputting

Slide 21 - Quiz


Bekijk de afbeelding. Bij geulirrigatie is er de minste kans op verzilting
A
juist
B
fout

Slide 22 - Quiz

Dit is de fosfor cyclus, welk probleem brengt deze met zich mee.
A
verzuring
B
vervuiling
C
verzilting
D
vermesting

Slide 23 - Quiz

Welke gevolgen kan ontbossing hebben
A
verdroging
B
overstroming
C
bodemerosie
D
verzuring

Slide 24 - Quiz

Dit is een voorbeeld van...
A
verdroging
B
winderosie
C
uitputting
D
noorderwind

Slide 25 - Quiz

Hoe groot is het probleem in vlaanderen?


Bekijk de erosievoeligheidskaart van Vlaanderen op de website van DOV ( databank ondergrond vlaanderen). 
  • Dit doe je door op de onderstaande link te klikken
  • klik links op de kaartlagen en selecteer "bodem" daar vind je de erosiegevoeligheidskaart en allerhand info over erosie en oplossingen. 
  •  Zoek je eigen gemeente op en neem een screenshot met de erosiegevoeligheid
  • plak deze in de volgende slide
  •  DIT IS DE LINK
 

Slide 26 - Diapositive

Dit is de erosiegevoeligheid in mijn gemeente

Slide 27 - Question ouverte

Welke relatie zie je tussen het reliëf en de erosiegevoeligheid op de erosiegevoeligheidskaart?

Slide 28 - Question ouverte

3. Oplossingen voor bodemdegradatie

Slide 29 - Diapositive

Slide 30 - Vidéo

Zou je aan de hand van deze foto kunnen afleiden wat contourploegen is en waarom dit helpt tegen erosie?

Slide 31 - Question ouverte

Sleep de juiste term naar de juiste foto
Groenbedekker
Terrasbouw
Grasstrook
minimale bedekking
niet nuttige oogst laten liggen

Slide 32 - Question de remorquage

Wat is de functie van deze haag?
A
Water tegenhouden door infiltratie via planten
B
Voor de bijen, deze zorgen biodiversiteit
C
Om afgespoelde bodem tegen te houden
D
extra brandhout

Slide 33 - Quiz

Voorbeeld van mogelijke oplossingen

Slide 34 - Diapositive

Voorbeeld van mogelijke oplossingen

Slide 35 - Diapositive

Op de volgende slide vind je een PDF met nog extra informatie over erosie en erosiebestrijding in Vlaanderen. 

Je kan deze info aanwenden om de laatste vraag op te lossen! 

JE BENT ER BIJNA!

Slide 36 - Diapositive

Slide 37 - Lien

Welk probleem zie je hier? Wat zijn mogelijke oorzaken? vertel hoe jij deze situatie zou verbeteren.

Slide 38 - Question ouverte

EXTRA : Vind je dit onderwerp onwijs interessant? Dan kunnen onderstaande links je honger naar meer hopelijk stillen.  
1. FILM : " Vlaanderen spoelt weg". Docu met oorzaken, gevolgen en oplossingen voor bodemerosie in Vlaanderen
2. PRESENTATIE :  " Bodemdegradatie". Presentatie met meer uitleg over oorzaken en oplossingen. Klik hier.

Slide 39 - Diapositive

Na deze les wil ik hier graag nog extra uitleg over

Slide 40 - Carte mentale

Slide 41 - Diapositive