Les 2.5 Celdeling

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

De celdeling

Wat gaan we doen?

• Korte herhaling basisstof 4 de celkern
• Uitleg basisstof 5 de celdeling
• Aan de slag!
• Quiz
• Evaluatie

Welke volgorde van 'groot naar klein' klopt?

1. DNA--> gen --> chromosoom
2. Gen --> DNA --> chromosoom
3. Chromosoom --> gen --> DNA
4. DNA --> gen --> chromosoom

Waaruit bestaan chromosomen?

1. Cytoplasma
2. DNA
3. Celkern
4. Kernplasma

DNA bestaat uit chromosomen

1. juist
2. onjuist

Celmembraan

Cytoplasma

Chromosomen

Celkern

Organisme

cel

Organenstelsel

orgaan

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe een cel zich deelt.
2. Je kunt de kenmerken van stamcellen noemen.

Waarom worden in je lichaam nieuwe cellen gemaakt?

- groei

Waarom worden er nieuwe cellen aangemaakt?

Groeien

Herstel

Vernieuwing

Kortlevende cellen

De buitenste laag van de huid bestaat uit dode cellen (bescherming).

Levende cellen in de huid sterven snel en laten los.

Bovenste laag van de huid door de microscoop

Lang levende cellen

Cellen in de zenuwen en het hart moeten heel je leven lang werken. 

Deze cellen leven lang.

Hartcel

Zenuwcel

Groeien

Als er meer nieuwe cellen ontstaan dan oude cellen afsterven, dan groei je.

Hoeveel nieuwe cellen ontstaan er per seconde?

Celdeling

Nieuwe cellen ontstaan door celdeling. Hierbij ontstaat er uit één cel, twee nieuwe cellen.

Je maakt ongeveer 1 miljoen  nieuwe cellen per seconde!

Moedercel                               Dochtercellen

Hoe gaat die celdeling dan?

Chromosomen onder een microscoop

Celcspecialisatie

Een van de twee dochtercellen zal zich specialiseren.

Dat betekent dat de cel een bepaalde functie krijgt. 

Celcyclus

Het terugkerende proces van celding en groei noemt men de celcyclus.

Stamcellen

Sommige cellen delen een paar keer of nooit.

Cellen die oneindig kunnen blijven delen heten stamcellen.

Stamcellen zijn belangrijk voor de groei en herstel van weefsels.

Embryonale cellen

Aan de slag

Basisstof 5: Celdeling

Maken:

Opdracht 1 t/m 4 

&

 6 t/m 7

Wat is celdeling?

1. Vorming van nieuwe cellen
2. Vorming van nieuw DNA
3. Vorming van nieuwe erfelijke eigenschappen
4. Vorming van een nieuw leven

Kerndeling

celdeling

plasmagroei

dochtercel

moedercel

De celdeling begint bij 1 moedercel. Wat komt er uit deze moedercel uiteindelijk?

1. 1 dochtercel
2. 2 dochtercellen
3. 3 dochtercellen
4. 4 dochtercellen

Wat is de beste beschrijving van een stamcel?

1. Cel waaruit na deling een gespecialiseerde cel kan ontstaan
2. Een cel met een bepaalde functie
3. Cel die zich deelt en twee dochtercellen vormt.
4. De cel van een boom.

Uit hoeveel cellen zijn al je cellen ontstaan?

1. 1
2. 2
3. 10
4. 1000

Plasmagroei gebeurt voor celdeling

1. Waar
2. Niet waar

Hoe vaak kan een stamcel zich delen?

1. maximaal 1 keer
2. een beperkt aantal keer
3. oneindig vaak

Kan je nu?

1. beschrijven hoe een cel zich deelt?
2. de kenmerken van stamcellen noemen?