Grammatica 1.7 les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Lezen in je leesboek

Doelen:

Aan het einde van de les kunnen jullie een zin volledig ontleden.

pv-ow-zd-wwg-lv-mv-bwb

Grammatica H1

Zinsontleding tot nu toe

Stap 1: Zet een streep onder en om de pv

Stap 2: Zet zinsdeelstrepen

Stap 3: Zoek het werkwoordelijk gezegde 

Stap 4: Zoek het onderwerp

Stap 5: Zoek het lijdend voorwerp

Stap 6: Zoek het meewerkend voorwerp

Stap 7: Zoek de de bijwoordelijke bepaling (wat blijft over?)

Stap 1 PersoonsVorm

1. Zet de zin in een andere tijd

Piet is ziek

Piet was ziek

2. Zin van getal veranderen

Piet is ziek

Piet en Henk zijn ziek

Stap 2 ZinsDeelstrepen

1. De persoonsvorm komt altijd tussen 2 zinsdeeltrepen

Piet en Henk | zijn | gisteren naar de bioscoop geweest.

2. Alles voor de persoonsvorm is ( meestal) 1 zinsdeel

Piet en Henk |zijn | gisteren naar de bioscoop geweest.

3. Verander de volgorde van de zin. Alles wat je voor de persoonsvorm kunt zetten is 1 zinsdeel.

Gisteren zijn Piet en Henk naar de bioscoop geweest

Naar de bioscoop zijn Piet en Henk geweest

Piet en Henk |zijn | gisteren |naar de bioscoop | geweest. 

Stap 3 WerkWoordelijk Gezegde 

Alle werkwoorden in de zin

Soms hoort er een woordje bij

Vb.

Royan legde de pijl aan.

Hij stond heel precies te mikken

Wat slooft hij zich uit!

Stap 4 OnderWerp

Wie? [of wat + gezegde]

Jan gaat naar de bioscoop

Gaat = WG

Wie gaat? Jan

O = Jan

Stap 5 Lijdend Voorwerp

Wat? [of wie + wg + o]

Jan heeft een bal gekocht

WG = heeft gekocht

O = Jan

Wat heeft jan gekocht? een bal

LV = een bal

Stap 6 Meewerkend Voorwerp

Aan/ voor wie? [ + gezegde + o + lv]

De scheidsrechter heeft de aanvaller een rode kaart gegeven.

WG: heeft gegeven

O: de scheidsrechter

LV: een rode kaart

Aan wie heeft de scheidsrechter een rode kaart gegeven? De aanvaller

MV: de aanvaller

Stap 7 BijWoordelijke Bepaling

- Alle zinsdelen die over zijn gebleven

- geven vaak antwoord op de W + H-vragen:

 waar, wanneer, waarom, hoe, hoevaak etc.

-plaats, tijd en handeling