4H thema 7 BS 3

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Ecosystemen

4 Havo

Thema 7

BS 3

Vandaag

Leerdoel:

• Je kunt de voedselrelaties en de informatiesystemen binnen een ecosysteem beschrijven
• Je kunt de energiestroom door een ecosysteem beschrijven

Programma:

1. Herhaling regels
2. Voedselrelaties in ecosystemen
3. Opdracht voedselweb
4. Energiestromen
5. Zelf werken

Voedselrelaties

In een levensgemeenschap zijn er verschillende relaties tussen soorten. Voedselrelaties worden weergegeven in een voedselketen

= reeks waarin elke soort voedselbron is voor de volgende soort.

• 1e schakel = plant
• 2e schakel = planteneter (herbivoor)
• 3e en verdere schakels = vlees- of alleseters

Energiestromen

Autotroof = kunnen hun eigen voedsel maken

Heterotroof = hebben anderen nodig voor voedsel

Producent: maakt organische stoffen uit anorganische stoffen (assimilatie) --> planten

Consument: maakt organische stoffen uit organische stoffen --> dieren

Reducent: maakt anorganische stoffen uit organische stoffen (mineralisatie) --> bacteriën en schimmels

Elke schakel in een voedselketen is een trofisch niveau

1e niveau = producent

vanaf 2e niveau = consument

Voedselweb

In een ecosysteem lopen meerder voedselketens door elkaar = voedselweb

Zo kan een organisme in de ene voedselketen een andere trofisch niveau (schakel) zijn dan in een andere voedselketen.

Opdracht voedselweb

Werken in tweetallen (klas) of alleen (thuiszitters)

Maak een voedselketen van 5 schakels met daarin je huisdier

1. Stel je voor dat je huisdier in de natuur zou leven (heb je geen huisdier, kies dan een dier dat je zou willen hebben of je lievelingsdier)
2. Welke soort zou de voeding voor jou dier vormen? En welke soort eet die soort weer?
3. Wordt jou dier dan ook gegeten door een ander dier? Zo ja, welke?
4. Maak hier een voedselweb van met minstens 8 soorten.
5. Schrijf bij elke soort of het gaat om een producent of een consument van een bepaalde orde.

Lever hier een foto van je voedselweb in.

Piramide van biomassa

Biomassa: totale gewicht van alle organische stoffen

Piramide van biomassa = biomassa per schakel van de voedselketen

Piramide van aantallen

Een piramide van biomassa is anders dan een piramide van aantallen

= Piramide waarin van elke schakel is weergegeven hoeveel organismen nodig zijn om de laatste schakel te voeden.

Piramides van biomassa zijn ALTIJD piramide vormig

Energiestroom

Een deel van de productie van een trofisch niveau (Pn-1):

1. wordt niet gegeten (N)
2. wordt niet verteerd (F)
3. wordt gebruikt voor verbranding (R)
4. wordt gebruikt voor biomassa van het volgende trofische niveau (Pn)

Zelf werken

Lezen

BS 3 (blz. 136 t/m 142)

Maken

BS 3 opdr. 14 t/m 21

Kun je:

•  de voedselrelaties en de informatiesystemen binnen een ecosysteem beschrijven?
• de energiestroom door een ecosysteem beschrijven?

Heb je nog vragen?