1. Wat is poëzie (voor jou?)

1. Wat is poëzie (voor jou?)

Bloemen zijn aardig
woorden zeggen meer
een boeketje zachte zinnen
woorden om te minnen
taal verbindt ons zeer

(Monique & Hans Hagen, 2002) 
1 / 34
suivant
Slide 1: Diapositive
NederlandsMiddelbare schoolvmbo bLeerjaar 3

Cette leçon contient 34 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

1. Wat is poëzie (voor jou?)

Bloemen zijn aardig
woorden zeggen meer
een boeketje zachte zinnen
woorden om te minnen
taal verbindt ons zeer

(Monique & Hans Hagen, 2002) 

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

In 1 woord: wat is poëzie voor jou?

Slide 2 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Verlekkeren met poëzie
Wat is volgens jullie een goede definitie van poëzie? 

Sleep de meest passende omschrijving naar het midden.

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Dit is voor mij de definitie van poëzie! 
Poëzie oftewel
 ‘de snoepkast van de taal’ (Saartje Baert)
Poëzie is als je het hart opent met een zilveren sleuteltje dat ook op een fietsslot past. 
(Nico Scheepmaker)
Het beste woord dat ik voor poëzie kan geven is een luisterapparaat voor een geweldige stilte. 
(Hans Andreus)
Poëzie is niets meer dan de absolute stilte tussen de woorden. 
(Saartje Baert)
Poëzie is de taal die je laat voelen wat niet in woorden past.
(Chat GPT)
Poëzie is dichtkunst die gericht is op het weergeven van stemmingen en gevoelens. (Van Dale)
Poëzie of dichtkunst is een vorm van literatuur die uit versregels is opgebouwd. Poëzie benut esthetische en ritmische eigenschappen van taal zoals een metrum en klanksymboliek om betekenissen over te brengen ter aanvulling, vervanging of ondermijning van de prozaïsche, ogenschijnlijk letterlijke betekenis. (Wikipedia)
Poëzie is een taaluiting waarbij een grote nadruk ligt op vorm, klank en beeldspraak. (poëzieverrijkt.nl)
Een gedicht is een tekst met een rafelige rechterkant; de ratten hebben eraan gevreten. 
(Joris Denoo)

Slide 4 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Waarom moeten we poëzie 'kennen'?
Wat denken jullie?

Slide 6 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Waarom moeten we dit kennen??
1. Poëzie ... is de snoepkast van onze taal
  • weinig regels
  • goochelen met taal
  • toegankelijk
  • alles mag en alles kan

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

1. Poëzie is een snoepkast 
  • weinig regels
  • goochelen met taal
  • toegankelijk
  • alles mag en alles kan
2. Poëzie... is als een raam om door te gluren en een spiegel om in te kijken.
  • Raam: geeft een veilige blik op gevoelens, gebeurtenissen, ... die je zelf nog niet ervaarde. Inlevingsvermogen, empathie, openheid

  • Spiegel: herkenning, "Oef, ik ben niet alleen.", 
     troost, steun en verbondenheid

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

1. Poëzie is een snoepkast 
  • weinig regels
  • goochelen met taal
  • toegankelijk
  • alles mag en alles kan
3. Poëzie... geeft woorden aan het onzegbare

Zeg het met een gedicht! 
Poëzie kan gevoelens en ervaringen verwoorden waar je zelf even de woorden niet voor vindt. 

De dichter neemt het even van je over.

Denk aan: liefdesverklaringen, een overlijden, een relatiebreuk, eenzaamheid, intens geluk, ...  

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

1. Poëzie is een snoepkast 
  • weinig regels
  • goochelen met taal
  • toegankelijk
  • alles mag en alles kan
4. Poëzie... zegt via een omweg veel over de waarheid.

Poëzie heeft de kracht om moeilijke boodschappen of pijnlijke inzichten zachtjes te laten landen. 
(Bij jezelf en bij anderen!) 

Moeilijke boodschappen worden bespreekbaar gemaakt dankzij een kleine poëtische wegomleiding.

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Op een schaal van ... 
Wat voor de ene persoon het toppunt van poëzie is ..., 

... voelt voor de ander misschien aan als een hoop woorden op elkaar. 

Smaken verschillen en meningen mogen bestaan. 
Maar kunnen jullie de volgende voorbeelden aan? 

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 1

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 1
😒🙁😐🙂😃

Slide 14 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 2

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 2
😒🙁😐🙂😃

Slide 16 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 3

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 3
😒🙁😐🙂😃

Slide 18 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 4

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 4
😒🙁😐🙂😃

Slide 20 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 5

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorbeeld 5
😒🙁😐🙂😃

Slide 22 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

5 sleutels om poëzie te ontrafelen
5 sleutels om poëzie te ontrafelen
Niet elk gedicht hoeft ontleed te worden. Soms mag het ook gewoon 'zijn'!

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

5 sleutels om poëzie te ontrafelen
1. Vanuit het standpunt van de maker.
Wie schreef het? Wat hield hem/ haar bezig? Levensloop?
5 sleutels om poëzie te ontrafelen
Niet elk gedicht hoeft ontleed te worden. Soms mag het ook gewoon 'zijn'!

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

5 sleutels om poëzie te ontrafelen
1. Vanuit het standpunt van de maker.
Wie schreef het? Wat hield hem/ haar bezig? Levensloop?
5 sleutels om poëzie te ontrafelen
2. Vanuit het standpunt van de lezer. 
Wat voel ik? Welk gevoel haal ik hier uit? Is het toepasbaar?
> herkenning, eigen interpretatie, 
Niet elk gedicht hoeft ontleed te worden. Soms mag het ook gewoon 'zijn'!

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

5 sleutels om poëzie te ontrafelen
1. Vanuit het standpunt van de maker.
Wie schreef het? Wat hield hem/ haar bezig? Levensloop?
5 sleutels om poëzie te ontrafelen
2. Vanuit het standpunt van de lezer. 
Wat voel ik? Welk gevoel haal ik hier uit? Is het toepasbaar?
> herkenning, eigen interpretatie, 
3. Het gedicht op zich
Standpunt auteur en lezer is niet van belang. 
Wel van belang: vorm, rijm, metrum, herhaling, ... 
Niet elk gedicht hoeft ontleed te worden. Soms mag het ook gewoon 'zijn'!

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

5 sleutels om poëzie te ontrafelen
1. Vanuit het standpunt van de maker.
Wie schreef het? Wat hield hem/ haar bezig? Levensloop?
5 sleutels om poëzie te ontrafelen
2. Vanuit het standpunt van de lezer. 
Wat voel ik? Welk gevoel haal ik hier uit? Is het toepasbaar?
> herkenning, eigen interpretatie, 
3. Het gedicht op zich
Standpunt auteur en lezer is niet van belang. 
Wel van belang: vorm, rijm, metrum, herhaling, ... 
4.Het gedicht in de wereld.
Waar, wanneer en waarom werd het geschreven?
> bv: verzetspoëzie (politieke thema's)
Niet elk gedicht hoeft ontleed te worden. Soms mag het ook gewoon 'zijn'!

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

5 sleutels om poëzie te ontrafelen
1. Vanuit het standpunt van de maker.
Wie schreef het? Wat hield hem/ haar bezig? Levensloop?
5 sleutels om poëzie te ontrafelen
2. Vanuit het standpunt van de lezer. 
Wat voel ik? Welk gevoel haal ik hier uit? Is het toepasbaar?
> herkenning, eigen interpretatie, 
3. Het gedicht op zich
Standpunt auteur en lezer is niet van belang. 
Wel van belang: vorm, rijm, metrum, herhaling, ... 
4.Het gedicht in de wereld.
Waar, wanneer en waarom werd het geschreven?
> bv: verzetspoëzie (politieke thema's)
5. Het gedicht binnen een genre.
Over wat gaat het? Voor wie is het?
> natuurgedichten, liefdespoëzie, religieuze poëzie, voor kinderen,  anderstaligen, ... 
Niet elk gedicht hoeft ontleed te worden. Soms mag het ook gewoon 'zijn'!

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Onze eigen analyse
Straks krijg je enkele gedichten en enkele verwerkingsvragen voorgeschoteld. 

Werken volgens THINK - PAIR - SHARE
  • THINK: 45 seconden individueel, in stilte nadenken
  • PAIR: 1 min. met buur overleggen 
  • SHARE: deel je antwoord met de klas
2. Vanuit het standpunt van de lezer. 
Wat voel ik? Welk gevoel haal ik hier uit? Is het toepasbaar?
> herkenning, eigen interpretatie, 

Slide 29 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke gevoelens roept dit gedicht bij jou op?
THINK: 30 seconden individueel, in stilte nadenken
PAIR: 45 sec. met buur overleggen 
SHARE: deel je antwoord met de klas
timer
0:30
timer
0:45

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke gevoelens roept dit gedicht bij jou op?
THINK: 30 seconden individueel, in stilte nadenken
PAIR: 45 sec. met buur overleggen 
SHARE: deel je antwoord met de klas
timer
0:30
timer
0:45

Slide 31 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke titel zou je het volgende gedicht geven?

THINK: 30 seconden individueel, in stilte nadenken
PAIR: 45. met buur overleggen 
SHARE: deel je antwoord met de klas
Alles heb ik gedaan
Overal ben ik geweest
Elke uitdaging ging ik aan

Ik dreef door zeven wereldzeeën
Zwevend tussen wind en wolken
Biggelde langs duizend ruiten
Sprong uit gieters en fonteinen

Hing aan bloemen, takken en kranen
Viel op daken, paraplu’s en petten
Werd gemept door ruitenwissers
Spoelde weg door afvoerputjes

Ik ben die ene… die lijkt op die andere
Ik liet die emmer overlopen
(Jos van Hest) 
timer
0:30
timer
0:45

Slide 32 - Diapositive

Titel van het gedicht: druppel
Wat speelt er zich af in dit gedicht?

THINK: 30 seconden individueel, in stilte nadenken
PAIR: 45 sec. met buur overleggen 
SHARE: deel je antwoord met de klas
Tellby toech Tarra
Tarra toech Tellby

Ina nip!
Ina nip! 

Tellby toech Tarra
(Lucebert)
timer
0:30
timer
0:45

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Aan alle mooie liedjes komt een einde!
Wat heb je onthouden uit de les?

Slide 34 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions