2V par. 6 en 7

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Chromebooks en ALLE boeken op tafel. 

Telefoons weg en ook niet meer zichtbaar tijdens de les.

Bij het rationalisme is het belangrijk dat je

1. vertrouwd op je geloof
2. luistert naar de koning
3. je eigen verstand gebruikt
4. overlegd met anderen

Empirisme =

1. Zelf nadenken
2. Kennis opdoen
3. Weten door uitproberen
4. Weten door denken

Geef een voorbeeld van rationele kennis.

Geef een voorbeeld van empirische kennis.

Huiswerk nakijken

15 t/m 19

Rationalist René Descartes vlucht naar Nederland

´Waarheid in je hoofd´

Onze zintuigen bedriegen ons soms en daarom kunnen we er nooit écht op rekenen. 

Descartes

Zekerheden worden onzekerheden.

Wetenschap verandert voortdurend.

Wat is er nog waar?

Twijfel

Wat kan ik nog geloven?

En wie?

Kan ik mijn ogen wel geloven?

Kan ik wetenschappers en machthebbers wel geloven?

De jeugd

Veel waarheden uit de jeugd bleken vooroordelen te zijn.

Veel nepnieuws.

Wat is waar?

Wie ben ik?

Zekerheid

Zeker is: ik kan twijfelen.

Dus ik besta.

Cogito ergo sum.

Twijfel als methode om absolute zekerheid te verkrijgen.

Ik besta?

Dan moet ik zijn geschapen.

Dus God bestaat ook.

Verder is alles onzeker.

Opdrachten maken

20, 21 en verdiepingsopdracht 4

Op de methodische twijfel van Descartes is veel kritiek gekomen, want alles waar hij aan twijfelde bij de voordeur, haalde hij bij de achterdeur weer naar binnen. Misschien wel uit angst voor het ontbreken van absolute zekerheid.

David Hume

Empirist die twijfelde. 

Hij erkende de noodzakelijke waarheid van sommige uitspraken, alleen: ze zeiden niets nieuws!

Vorige les: om de waarheid van een oordeel vast te stellen, ga je de werkelijkheid, de ervaring, onderzoeken. 

Hume: Die oordelen zeggen niets over de werkelijkheid maar alleen iets over de gebruikte woorden en begrippen.

(vb. vrijgezel, schimmel, crikel)

Twijfel als werkelijkheid

• Hume: het is altijd mogelijk dat de werkelijkheid anders is dan zij leek te zijn. 
• Er is dus niets waarvan we kunnen zeggen dat het moet bestaan.
• Hoe kun je zeker weten dat de ene gebeurtenis (A) de oorzaak is van een andere gebeurtenis (B), zodat (A) altijd gevolgd wordt door (B) 

Met andere woorden: dat een bepaalde gebeurtenis (A) steeds een andere gebeurtenis (B) tot gevolg heeft, weten we nooit zeker. 

Een causaal verband is dus nooit noodzakelijk

Er ontstaat wel een verwachtingspatroon en als dat steeds bevestigd wordt, groeit voor ons het gevoel van waarschijnlijkheid. 

Opdracht 22 en verdiepingsopdracht 5 maken