6.1 Reactiesnelheid & 6.2 Botsende-deeltjesmodel

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Toets bespreken

Wat te doen in P4

1. Naam

2. Hoeveel tijd heb ik besteed aan voorbereiden op de toets van P3? 

3. Hoe heb ik het huiswerk gemaakt in P3?

4. Had ik dit verwacht? Waardoor kwam dit? 

5. Hoe wil ik in P4 werken? 

6. Wat kan er in de lessen scheikunde veranderen/

worden gehouden? 

7. Wat heb ik nodig van de docent?

6.1 Reactiesnelheid

Reactiesnelheid

Planning

• Toets bespreken 
• Wat willen we anders? 
• Wat is reactiesnelheid?
• Eenheid
• Invloed van een katalysator 
• Aan de slag!

Doelen vandaag

• Ik weet wat de eenheid is van de reactiesnelheid.  
  
• Ik kan vertellen wat de factoren zijn die invloed hebben om de reactiesnelheid.  
  
• Ik kan uitleggen wat het effect is van het toevoegen van een katalysator/enzym aan een reactie.  
  
• Ik kan de grafiek tekenen/ beschrijven van de reactiesnelheid tegen de tijd.  

De industrie

... Wil zoveel mogelijk in een zo kort mogelijke tijd produceren, waarbij het milieu zo weinig mogelijk schade oploopt.

Wat heeft invloed? 

Wat heeft invloed? 

• Het type reactie! 
• Snelheid -> beginstoffen ontleden en producten vormen. 
• Meer van een stof toevoegen -> hogere concentratie. 

Reactiesnelheid

De snelheid die nodig is voor een reactie. 

Eenheid: mol per seconde(mol s-1) of mol per liter per seconde (mol L^-1 s^-1)

De snelheid is afhankelijk van vier factoren. Deze worden verderop besproken/uitgevoerd.

Katalysator

• een katalysator is een stof die ervoor zorgt dat een reactie sneller verloopt
• een katalysator wordt wel gebruikt, maar niet verbruikt
  
• een katalysator verlaagt de activeringsenergie --> reactie begint eerder. 

katalysator

Een katalysator is een hulpstof die een bepaalde reactie kan versnellen en bij lagere temperatuur mogelijk maakt.

De katalysator verlaagt de activeringsenergie.

een enzym is een katalysator in de natuur (biologisch)

Een katalysator blijft over na de reactie

Lees uit 6.1: Concentratie en reactiesnelheid

Begrijp je de grafieken?

Zelfstandig bedenken en daarna in DUO's

De reactiesnelheid is afhankelijk van..:

Aan de slag

H: 9

B: 5 t/m 8, 10 en 12

V: 11

Doelen vandaag/volgende week

• Ik kan uitleggen wat de theorie van het botsende-deeltjesmodel inhoudt.  
  
• Ik kan stapsgewijs uitleggen wat het effect is van een verandering in die factoren (soort stof, concentratie, katalysator, verdelingsgraad en temperatuur) m.b.v. het botsenede deeltjesmodel. 
  
• Ik kan uitleg geven van een stofexplosie.  
  

Botsende-deeltjesmodel

Reactietijd

• Tijd die nodig is om de reactie te laten verlopen, 
• Kun je meten,
• Hoe > de reactiesnelheid, hoe < de reactietijd.

Bij stofexplosie        = reactiesnelheid hoog, reactietijd kort

Bij roesten van ijzer = reactiesnelheid laag, reactietijd lang

Zelf aan de slag!

Reactie snelheid vergroten

• Meer effectieve botsingen per seconde nodig:

• Meer reactieve stof: elke botsing effectiever
• Concentratie verhogen: meer deeltjes om te botsen
• Temperatuur verhogen: snellere én hardere botsingen
• Verdelingsgraad (vaste stof) verhogen: meer oppervlak
• Katalysator toevoegen: maakt meer botsingen effectief

Katalysator

• Botsingen vaker effectief
• Activeringsenergie omlaag

Quizje tot slot

Versnelt of vertraagt de reactie?

Volgens het botsende-deeltjes model:
I Verloopt een reactie sneller als er meer effectieve botsingen per seconde plaatsvinden.
II Is een botsing tussen deeltjes een effectieve botsing.

Wat is juist?

1. alleen I
2. alleen II
3. I en II
4. geen van beide

Welk van de methoden om reactiesnelheid te beïnvloeden kan worden verklaard doordat er meer deeltjes reageren?

1. Verdelingsgraad en katalysator
2. Soort stof, concentratie en temperatuur
3. Alle 5 de methodes kunnen worden verklaard met het botsende deeltjesmodel
4. Verdelingsgraad, concentratie en temperatuur

Volgens het botsende-deeltjes model gaan bij het verhogen van de concentratie de deeltjes:
I Vaker botsen
II Harder botsen
Wat is juist?

1. alleen I
2. alleen II
3. I en II
4. geen van beide

Poedersuiker ipv een suikerklontje oplossen in water

1. sneller
2. langzamer
3. geen effect
4. geen idee

1 mol stof in 3L oplossing ontleden ipv
3 mol stof in 2L oplossing ontleden

1. sneller
2. langzamer
3. geen effect
4. geen idee

Aan de slag

Les 1 van 6.2

H: 16

B: 13 t/m 15

Les 2 6.2

B: 17 t/m 19

V: 20