Speltheorie: Het begrijpen van strategische beslissingen

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Speltheorie: Het begrijpen van strategische beslissingen

Leerdoel

Aan het einde van deze les kun jij de basisprincipes van speltheorie uitleggen en hoe dit gebruikt kan worden bij het nemen van strategische beslissingen.

Deze dia moet duidelijk aangeven wat leerlingen zullen leren.

Wat weet jij al over speltheorie?

Wat is speltheorie?

Speltheorie is de studie van strategische besluitvorming waarbij het resultaat van een beslissing afhankelijk is van de keuzes van anderen.

Leg uit dat speltheorie gaat over het nemen van beslissingen in een omgeving waarin de uitkomst van jouw beslissing afhangt van de beslissingen van anderen.

Speltheorie in het dagelijks leven

Speltheorie is van toepassing op een breed scala van situaties, van bedrijfsstrategieën tot politieke onderhandelingen en zelfs dating.

Geef voorbeelden van hoe speltheorie in het echte leven kan worden toegepast.

Nash-evenwicht

Een Nash-evenwicht is een situatie waarin elke speler de beste keuze maakt, gegeven de keuzes van anderen.

Leg uit wat een Nash-evenwicht is en hoe het kan worden bereikt.

Dominante strategieën

Een dominante strategie is een strategie die de speler altijd het beste resultaat oplevert, ongeacht de keuze van de andere speler(s).

Leg uit wat een dominante strategie is en hoe het kan worden gebruikt in het nemen van strategische beslissingen.

Gevangenen dilemma

Het gevangenen dilemma is een klassiek voorbeeld van een situatie waarin het Nash-evenwicht niet leidt tot de beste uitkomst voor beide spelers.

Leg uit wat het gevangenen dilemma is en waarom het een belangrijk concept is in de speltheorie.

Gemengde strategieën

Een gemengde strategie is een strategie waarbij de speler een kansverdeling gebruikt om te bepalen welke actie hij moet ondernemen.

Leg uit wat een gemengde strategie is en hoe het kan worden gebruikt om een Nash-evenwicht te bereiken in situaties waarin er geen dominante strategieën zijn.

Zero-sum spellen

Een zero-sum spel is een spel waarbij de totale winst van alle spelers nul is.

Leg uit wat een zero-sum spel is en geef voorbeelden.

Non-zero-sum spellen

Een non-zero-sum spel is een spel waarbij de totale winst van alle spelers niet noodzakelijkerwijs nul is.

Leg uit wat een non-zero-sum spel is en geef voorbeelden.

Toepassingen van speltheorie

Speltheorie wordt gebruikt in een breed scala van toepassingen, waaronder economie, politiek, militaire strategie en biologie.

Geef voorbeelden van verschillende toepassingen van speltheorie in de echte wereld.

Voordelen en beperkingen

Speltheorie biedt een gestructureerde manier om strategische beslissingen te nemen, maar heeft beperkingen in termen van voorspelling van menselijk gedrag en de complexiteit van sommige spellen.

Beschrijf kort de voor- en nadelen van het gebruik van speltheorie.

Praktische oefening

Verdeel de klas in groepen en geef elke groep een voorbeeld van een situatie waarin speltheorie kan worden toegepast. Laat de groepen een strategie bedenken en presenteer het aan de klas.

Geef instructies voor de praktische oefening en geef aan hoe lang de groepen hebben om hun strategie te ontwikkelen en te presenteren.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.