Domein D les 1

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Examentraining

Domein D

Les 1

Lesopbouw

1. oefening met begrippen

2. herhaling theorie

3. samen oefenen

4. toets inzien

www.gynzy.com

Vraag en aanbod

Verplaatsing over de lijn

Een voorbeeld:

• aanbod van arbeid daalt (door bij voorbeeld meer parttimers) > omgevingsfactor dus verplaatsing van de aanbodlijn.

• er ontstaat nieuwe evenwichtsprijs > prijsverandering dus verschuiving op de vraaglijn.

Oorzaken verschuiving vraaglijn:

De vraaglijn kan naar rechts of links verschuiven als:

- een subsitutiegoed duurder of goedkoper wordt

- een complementair goed goedkoper of duurder wordt

- het inkomen / budget stijgt of daalt

- de behoeften toe- of afnemen

- Product of dienst erg in trek

verschuiving van en langs de aanbodlijn

langs de aanbodlijn	van de aanbodlijn
prijs verandert door een verandering van de vraaglijn	inkoopkosten veranderen
	aantal aanbieders veranderen
	productiviteit verandert

Evenwichtshoeveelheid/ evenwichtsprijs

Wat is de evenwichtshoeveelheid?

• 50 stuks

Wat is de evenwichtsprijs?

• €525

Evenwichtsprijs en evenwichtshoeveelheid berekenen

Qa = 100P - 1000

Qv = -100P + 5000

1) Reken de evenwichtsprijs uit.

2) Reken de evenwichtshoeveelheid uit.

Uitkomst

(30, 2000)

Marktkenmerken

Marktvormen kan je herkennen aan marktkenmerken

• Homogeen of heterogeen product
• Transparantie of niet
• Toegankelijkheid
• Het aantal vragers en aanbieders. 
• Invloed aanbieder op de prijs

Verschillende bedrijfsdoelstellingen

bij onvolkomen concurrentie

1. Break even

TO = TK

of GO = GTK

2. Maximale winst

MO=MK

3. Maximale omzet/marktaandeel

MO=0

Opbrengst, kosten en winst

p       = prijs (price)

q       = hoeveelheid (quantity) = afzet

TO    = Totale Opbrengst = omzet

• TO = p x q

TCK = Totale Constante Kosten 

             (onafhankelijk van q)

TVK = Totale Variabele Kosten

             (afhankelijk van q)

TK    = Totale Kosten

• TK  = TCK + TVK
  

TW   = Totale Winst

• TO - TK

Gemiddeld en marginaal

GCK = Gemiddelde Contante Kosten

• GCK = TCK / afzet (q)
  

GVK = Gemiddelde Variabele Kosten

• GVK = TVK / afzet (q)
  

GTK = Gemiddelde Totale Kosten

• GTK = TK / afzet (q)
• GTK = GCK + GVK

GO  = Gemiddelde Opbrengst

• GO = TO / afzet (q)

MO = Marginale Opbrengst

MK  = Marginale Kosten

MW = Maximale Winst als MO = MK!

Variabele kosten

Proportioneel variabele kosten: = variabele kosten die evenredig toenemen

Progressief variabele kosten = variabele kosten die meer dan evenredig toenemen. 

Degressief variabele kosten = variabele kosten die minder dan evenredig toenemen

Samen oefenen

1. (2p) Teken de GTK lijn in bovenstaande grafiek. Stel hiervoor eerst de formule van TK en vervolgens die van GTK op.

2. (2p) Bereken bij welke prijs er sprake is van maximale omzet. Licht duidelijk toe hoe je aan je antwoord komt.

3. (2p) Bereken (dus niks aflezen!) bij welke prijs er sprake is van maximale winst. Geef dit aan in de grafiek.

4. (2p) Bereken de maximale winst.

5. (2p) Arceer de maximale winst.

Antwoorden

a. TK = 4q + 24 en GTK = 4+24/q (1p)

q = 10  GTK = 4+24/10 = 6,4 (zie zwarte lijn in grafiek)

b. Maximale omzet als MO = 0  als q = 5 (1p)

P = -2*5+20 = 10 euro (1p)

c. Maximale winst als MO = MK

-4q+20 = 4  4q = 16  q = 4 (1p) P = -2*4+20 = 12 euro (1p)

d. TO = 4*12 = € 48

TK = 4*4+24 = € 40 (1p)

TW = 8 euro (1p)

e. Zie grafiek (rode oppervlakte)

Toets inzien

Alleen een pen op je tafel

Tel in ieder geval de punten na

Check de meerkeuzevragen

Onduidelijkheden, vraag!!!!