Voorbereiding moduletoets Arbeid en productie

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

Voorbereiding moduletoets Arbeid en productie

Moduletoets Arbeid en productie

De vier productiefactoren

Om te kunnen produceren heb je de productiefactoren natuur, arbeid en kapitaal en ondernemerschap nodig. Arbeid gebeurt door de mensen die ingeschakeld zijn bij de productie. Bij natuur moet je denken aan alles wat de natuur te bieden heeft, zoals grond, water, lucht, grondstoffen en zonne-energie. Kapitaalgoederen zijn middelen zoals gebouwen, machines, gereedschappen, voorraden en transportmiddelen. Het gaat om de middelen waarmee een bedrijf kan produceren.

Ondernemerschap is de manier waarmee met bovenstaande factoren gewerkt gaat worden

Verschillende ondernemersvormen

BV Eigendom:aandeelhouders (op naam)Leiding:

directie (vaak grootste aandeelhouder) niet hoofdelijk aansprakelijk)

NV Eigendom:

aandeelhouders (naamloos, waardoor vrij verhandelbaar)Leiding:

directie (in loondienst)Vof Eigendom en leiding in handen van twee of meerdere personen onder gemeenschappelijke naam, iedere vennoot is hoofdelijk aansprakelijk (kan voor de hele schuld worden aangesproken)

 Eenmanszaak Eigendom én leiding in handen van één persoon eigenaar is privé en zakelijk aansprakelijk

Vennootschap onder Firma

(V.O.F.) Eigendom en leiding in handen van twee of meerdere personen onder gemeenschappelijke naam iedere vennoot is hoofdelijk aansprakelijk (kan voor de hele schuld worden aangesproken)

Tekst

Wat is arbeidsproductiviteit en hoe wordt die gemeten?

De arbeidsproductiviteit is de gemiddelde productie van één werknemer in een bepaalde periode. Hoe meer een werknemer in een bepaalde periode kan produceren, hoe productiever hij/zij is.

Arbeidsproductiviteit = totaal geproduceerde goederen en diensten : aantal ingezette arbeidsuren

Wat is de bezettingsgraad en hoe bereken je die

De bezettingsgraad geeft aan in welke mate de productiecapaciteit wordt gebruikt(benut)

Formule

Bezettingsgraad = 

echte productie/productiecapaciteit x 100

Marktvormen

Een markt is het geheel van vraag naar en aanbod van een bepaald product. Daarbij is sprake van concurrentie. De omstandigheden waaronder aanbieders met elkaar concurreren, noem je een marktvorm. Een marktvorm kun je herkennen aan de marktkenmerken. De marktkenmerken zijn: homogeen of heterogeen, transparantie, toegankelijkheid en het aantal vragers en aanbieders. De aard van het product (afb. 48) bepaalt of een markt homogeen of heterogeen is. Als iedereen alles te weten kan komen over de prijs en kwaliteit van alle producten, is een markt transparant. En als andere bedrijven gemakkelijk hetzelfde product kunnen maken voor de markt, is de markt toegankelijk.

monopolistische concurrentie

Er zijn veel aanbieders van een heterogeen product.

volkomen concurrentie

Er zijn veel aanbieders van een homogeen product.

oligopolie

Een marktvorm met weinig aanbieders van een product.

Een monopolie is de marktvorm waarbij één aanbieder tegenover veel vragers staat (afb. 50). Er zijn drie oorzaken waardoor een monopolie ontstaat:

1 Wettelijk monopolie. De overheid geeft of heeft het alleenrecht op de verkoop.

2 Natuurlijk monopolie. De investeringen om een bedrijf te beginnen zijn zo hoog dat geen enkel bedrijf de concurrentie wil aangaan.

3 Technisch monopolie. Een bedrijf bezit als enige de technische kennis om een product te maken.

Omzet

inkoop -

brutowinst

bedrijfskosten -

nettowinst

kosten

bedrijfskosten

Alles wat een bedrijf kwijt is voor de productie van goederen en diensten.

variabele kosten

De kosten die omhooggaan als het drukker wordt in een bedrijf.

vaste kosten

De kosten die onafhankelijk zijn van de bedrijfsdrukte.

afschrijvingskosten

De waardevermindering van duurzame goederen.

Berekenen

 afschrijving per jaar = (aanschafkosten - restwaarde) : vermoedelijke gebruiksduur.

brutowinstopslag

Het verschil tussen de inkoopprijs en verkoopprijs exclusief btw in euro’s. zie filmpje volgende slide

Winkelprijs 

inkoopprijs

brutowinstopslag +

verkoopprijs exclusief btw = 100%

+ btw 9% of 21% +

verkoopprijs inclusief btw = 109% of 121%

Berekening van de winkelprijs inclusief btw

Een winkelier koopt een artikel in voor € 4,50.

De brutowinstmarge is 40% van de inkoopwaarde.

De btw op dit artikel is 21%.

De winkelprijs bereken je als volgt:

inkoopprijs

€ 4,50

brutowinstopslag € 4,50 × 0,40

€ 1,80 +

verkoopprijs exclusief btw

€ 6,30

btw 21% van € 6,30

€ 1,32 +

winkelprijs inclusief btw

€ 7,62

brutowinstmarge

Het verschil tussen de inkoopprijs en de verkoopprijs van een product in procenten van de inkoopprijs of verkoopprijs.

Beroepsbevolking

Vraag naar en aanbod van werk

Hoog en Laagconjuctuur 

Overheidsmaatregelen om werkloosheid te bestrijden

Beroepsbevolking

Vraag naar en aanbod van werk

Hoog en Laagconjuctuur 

Overheidsmaatregelen om werkloosheid te bestrijden