5.4 Het zenuwstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom! Wat wordt van je verwacht bij binnenkomst?

- Kom rustig binnen en ga direct naar je werkplek (klasopstelling).

- Jassen op de gang? Oortjes/kauwgom uit? Tablet blijft in de tas.

- Kletstijd tot timer afloopt of je docent dat aangeeft (stoplicht).

- Werkspullen voor je.

- Start van het leesmoment (lezen theorie uit je lesboek).

Lezen paragraaf 3 en 4, daarna zoek je de samenvatting 

erbij, achterin het thema.

4.4 Zenuwstelsel

Eerst even herhalen...

Hoe heet onderdeel 10?

1. Oorschelp
2. Trommelvlies
3. Gehoorgang
4. Slakkenhuis

Hoe heet onderdeel 4?

1. Oorschelp
2. Trommelvlies
3. Gehoorbeentje
4. Slakkenhuis

De zintuigcellen voor gehoor vind je in het trommelvlies.

1. juist
2. onjuist

Wat is de taak van de buis van Eustachius?

1. Geluid doorgeven aan het trommelvlies
2. Zorgen dat de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk blijft
3. Trillingen doorgeven tussen de gehoorbeentjes
4. Impulsen doorgeven aan de gehoorzenuw

Welk onderdeel van het oog zorgt voor de hoeveelheid lichtinval in het oog?

1. Netvlies
2. Pupil
3. Hoornvlies
4. Lens

Als je iets van dichtbij goed wilt kunnen bekijken moet je lens en/of bril ... zijn

1. Bol / +
2. Plat / hol / -

Wat is het probleem als je bijziend ben?

1. Je lens kan niet goed plat worden.
2. Ooglens kan niet goed bol worden.

Hoe zien de bril-glazen er uit van iemand die verziend is?

1. Bolle lenzen
2. Platte lenzen
3. Holle lenzen
4. Verharde lenzen

Wat is de functie van het netvlies

1. Scherp stellen van het beeld.
2. Omzetten van geluidstrillingen in impulsen.
3. Omzetten van licht in impulsen.
4. vervoeren van impulsen richting de hersenen.

5.4 - Het zenuwstelsel

Leerdoelen 5.4 Zenuwstelsel

- Je kunt de bouw en functies van het zenuwstelsel beschrijven

- Je kunt de bouw van zenuwcellen en zenuwen beschrijven

- Je kunt een reflexboog beschrijven

Uitlegfilmpje

Het zenuwstelsel

Alle zenuwcellen in het lichaam.

Centrale zenuwstelsel (CZS): Hersenen + Ruggenmerg.

Zenuwen

- van zintuigen naar centrale zenuwstelsel

- van centrale zenuwstelsel naar spieren en klieren.

Reageren

• Zintuigen bevatten zintuigcellen
  
• Zintuigcellen zetten prikkels om in impulsen.
  
• Impulsen reizen via zenuwen naar het centrale zenuwstelsel (ruggenmerg + hersenen)
  
• Het centrale zenuwstelsel verwerkt de impuls en stuurt een reactie aan.
  
• Het centrale zenuwstelsel stuurt impulsen naar spieren of klieren.
  

3 typen zenuwcellen

Er zijn 3 typen zenuwcellen:

• gevoelszenuwcel
  

van zintuigcel naar CZS

• bewegings zenuwcel
  
• schakel cel
  

Zenuwen

Zenuwcellen bevatten lange draden genaamd uitlopers.

Meerdere uitlopers van zenuwcellen zijn gebundeld: een zenuw.

Elke uitloper is omringd door een isolerend laagje.

Om een zenuw zit bindweefsel: 

dit houdt de bundel bijeen.

Reflex

Een onwillekeurige (automatische) reactie van spieren op een prikkel.

De reactie (impuls) wordt tot stand gebracht door het ruggenmerg, niet de hersenen.

Voorbeelden:

Pupilreflex

Kniepeesreflex

terugtrekreflex

Reflex (en reflexboog)

Reflexboog

Check-up!

Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel en uit zenuwen.

1. juist
2. onjuist

Je centraal zenuwstelsel bestaat uit:

1. Hersenen en ruggenmerg
2. Hersenen, ruggenmerg en zenuwen
3. Hersenen en zenuwen
4. Ruggenmerg en zenuwen

Zenuwen zijn lange ...........van zenuwcellen

1. draden
2. streepjes
3. punten
4. uitlopers

Een gevoelszenuw loopt vanaf je hersenen naar je spieren

1. Waar
2. Niet waar

Een gevoelszenuw loopt vanaf je zintuigen naar het centrale zenuwstelsel.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is een reflex? Meerdere antwoorden goed.

1. Een flexibele reactie
2. Een ongewenste reactie
3. Een snelle automatische reactie
4. Een reactie om het lichaam te beschermen

Wat is een reflexboog?

1. De snelheid van reflexen
2. Reageren op een prikkel
3. Een impuls die spieren of klieren aansturen
4. de weg die impulsen bij een reflex afleggen

Aan de slag!

Thema 5, t/m basisstof 4 maken

Alles behalve de plus-opdrachten

Strijders

Plus-opdrachten / Samenhang

Klaar?

- Alles nagekeken?

- Werk verder aan je leerdocument