Dida - taal - OA - jaar 2 - les 7 - schrijven (en herhaling lezen)

• Onderwijsassistenten
• MBO
• Studiejaar 2

Les 7. Leren lezen & schrijven

OA - jaar 2 - dida - taal

2020-2021

Elaine Duijn

Leonie van Noorden

Nodig: 

Werkblad

A3, stiften en BAK/VMBO-lijst voor opdr 3

Deel een geluksmomentje uit jouw vakantie

Hoe zat het ook alweer?

Opfrisvraag 1.

Meester Yasin behandelt het thema 'werken' met zijn groep 6. Vandaag legt hij uit wanneer iemand met pensioen gaat aan de hand van een verhaal (context). Met welke stap is hij bezig?

1. Voorbewerken
2. Semantiseren
3. Consolideren
4. Controleren

Geef de volgorde aan van de 3 stappen binnen de elementaire leeshandeling

betekenis geven

van links naar rechts koppelen van fonemen aan grafemen

auditieve synthese (plakken)

1.

2.

3.

De drie stappen van de elementaire leeshandeling

Opfrisvraag 3.

Wout van 2,5 jaar is met zijn oma aan het 'lezen' in een boekje
van Kikker. Zijn oma heeft al 10 keer het boek voorgelezen en
hij imiteert haar voorleesgedrag. Wat is deze peuter aan het doen?

Pseudolezen

Opfrisvraag 4.
Wat houdt 'zoomend' of zingend lezen in?

Opfrisvraag 5.
De kinderen uit groep 8 hebben binnenkort een toets over tijdvak 9 van geschiedenis. Juf Els laat haar kinderen zien hoe je een tekst op een goede manier kunt samenvatten zodat ze leren hoe zij het best voor de toets leren.

Juf Els legt hardop denkend uit hoe je een hoofdzaak van een bijzaak onderscheidt. Wat is zij aan het doen?

1. Vocaliseren
2. Semantiseren
3. Modelen
4. Consolideren

Lessenserie

1. Algemene taalontwikkeling

2. Interactief taalonderwijs

3. NT2 

4. Woordenschat

5. Geletterdheid

6. Lezen 

7. Schrijven

8. Zaakvakken, Engels & Diagn. toets

Programma

• Startopdracht (1)
• Herhaling
• Theorie 3.6 - leren lezen
• Opdracht 1
• Pauze
• Theorie 3.7 leren schrijven
• Opdracht 2
• Afronding
  

Doel

Aan het eind van de les kun je:

Het aanvankelijk lezen

De Elementaire leeshandeling (het spellend lezen)

---> van het leren lezen naar automatiseren...

De elementaire leeshandeling vormt de grondslag van de leesvaardigheid. Het is gebaseerd op het fonologisch principe van ons schriftsysteem: een foneem wordt weergegeven door een grafeem.

Deze leesstrategie bestaat uit de volgende stappen:

- het geschreven woord visueel analyseren in afzonderlijke grafemen, bijvoorbeeld in het woord tuin de grafemen t, ui en n;

- de juiste fonemen koppelen aan de grafemen, bijvoorbeeld /t/ aan t;

- de volgorde van de fonemen onthouden;

- het auditief synthetiseren van de afzonderlijke fonemen, bijvoorbeeld /t/+/ui/+/n/ -> /tuin/;

- betekenis geven aan het gesproken woord /tuin/.

De elementaire leeshandeling is te beschouwen als het spiegelbeeld van de elementaire spellinghandeling, waarin het gesproken woord /tuin/ wordt omgezet in het geschreven woord tuin.

Startopdracht

Zoek naar ideeën hoe je kinderen het best kunt ondersteunen bij het leren lezen (& schrijven)

Deel jouw ideeën!

Bevorderen leesproces

Elementaire leeshandeling --> directe woordherkenning

• Modelen (voor-koor-door)
• Zoemend/zingend lezen
• Wisselrijtjes lezen & flitsen (woordclusters)
• Leeskilometers maken
• Auditieve vaardigheden 
• Visuele vaardigheden
• Concreet en visueel ondersteunen 
• Herhalen
• Spelenderwijs veel en gevarieerd oefenen (leescircuit) - ideetjes?

Wissel uit en kijk na

Opdracht 1

Opdracht 2

1. Wat is aanvankelijk lezen?
   
2. Wat is zoemend of zingend lezen?
   
3. Als je leeskilometers maakt dan...
   
4. Wat is AVI-E6 voor niveau?
   
5. Waarom is het belangrijk om het leesniveau van een kind te weten?
   
6. Wat zijn de hoofdstrategieën van begrijpend lezen? (4)
   
7. Wat zou je kunnen doen om het lezen in groep 6 te bevorderen?
   
8. Wat is een foneem?
   
9. Wat is een grafeem?
   
10. Wat is het verschil tussen analyse & synthese?

Als ze straks zelf niet met ideetjes komen: 

In het rijgverhaal vult iedereen een zin aan. Als iedereen geweest is moeten de vijf woorden in de goede context aan bod zijn geweest. Je krijgt de leukste verhalen!

Ik heb duidelijk meegegeven dat de consolideeroefeningen moeten verlopen van passief naar actief. Eerste aanbod alleen een passieve verwerkingsopdracht.

(Beeld)woordenboek

Een woordenhoek door kinderen gemaakt

Spellen

Rijgverhaal

Verboden woord

Viervragenspel

Hints

Mix en koppel

Wat zie je aan technisch lezen terugkomen op jouw stageschool?

Wat helpt volgens jou om meer tot automatiseren te komen?

Voortgezet technisch lezen

''Als je niet van lezen houdt, dan heb je alleen het juiste boek nog niet gevonden.'' (Chambers

• AVI-niveaus M en E niveau 
• Veel en gevarieerd lezen (werk met thema's)
• Inzetten op leesbevordering -> help ze met het vinden v/h juiste boek
• Helpen met het vinden van een passend boek
• Praten over boeken (uitwisselen van ervaringen)

DMT benoemen. Ook erbij vertellen dat professionals benadrukken dat racelezen geen zin heeft en juist demotiverend kan werken. Veel meer inzetten op leesplezier/bedvordering en redzaamheidslezen. Verschillende boeken.

Noem een idee om het lezen op school te bevorderen?

Wist je dat.....

Wij het enige land zijn dat begrijpend lezen op het rooster heeft staan....

Hoe komt dat denk je?

Lees strategieën 

• Laat de inhoud van een tekst leidend zijn (waarom denk je?)
• -> laat alle kinderen in gesprek gaan over de inhoud
• Strategieën modelen en inoefenen ter ondersteuning

Opdracht (en evt. pauze)

Lees H3.6 en 3.7 goed door en maak aantekeningen.

Afronding

In januari herhalen we het e.e.a. van deze les.

Doelen

• benoemen uit welke stappen de elementaire leeshandeling bestaat en welke deelvaardigheden er bestaan. Ook kun je deze herkennen en benoemen en weet je hoe je kinderen hier het best bij kunt begeleiden. 

Huiswerk

• Samenvatting 3.6
• Lezen 3.7

In 2021

• 2 x online les
• Schrijven (3.7)

Hele fijne dagen

en dank voor jullie inzet!