Werkwoorden: hww/zww/kww 2h

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

vrijdag 11 oktober 2h

• lezen (15 min.)
• indeling presentatie boek na herfstvakantie - zie ELO
• uitleg hww, zww 
• maken blz. 30 opdracht 5
• uitleg kww
• maken blz. 113-115 opdracht 3 en 4

Werkwoorden

3 soorten werkwoorden:

• zelfstandig werkwoord  
• hulpwerkwoord 
• koppelwerkwoord

Zelfstandig werkwoord (zww)

Wanneer een werkwoord de handeling / actie aangeeft, 

spreek je van een zelfstandig werkwoord (zww).

Er staat altijd maar één zelfstandig werkwoord in een zin.

Als je de zin zou moeten tekenen, teken je altijd het zelfstandig werkwoord.

Voorbeeld

1. Mijn vader heeft het hek geschilderd.

Wat is de actie?

zww --> geschilderd

Andere werkwoorden in de zin?  --> hww = heeft

Hulpwerkwoord (hww)

Wanneer een werkwoord geen handeling aangeeft, spreek je van een hulpwerkwoord (hww).

Je past de verdwijnproef toe en het werkwoord dat overblijft, is het zelfstandig werkwoord. De verdwenen werkwoorden zijn hulpwerkwoorden. 

Voorbeeld

Ik zou naar huis moeten lopen.

Wat is de actie? 

zww --> 

Voorbeeld

Ik zou naar huis moeten lopen.

Wat is de actie? 

zww --> lopen

Andere werkwoorden in de zin? zou en moeten --> hww

maken blz. 30 opdracht 5

Koppelwerkwoord (kww)

- geeft geen handeling aan

- koppelt het onderwerp aan een kenmerk of eigenschap 

- er kan maar één kww in de zin staan.

Het onderwerp doet niets, maar is iets.

Koppelwerkwoorden

de belangrijkste koppelwerkwoorden: zijn en worden                        De overige koppelwerkwoorden hebben altijd de betekenis van deze twee woorden.

schijnen                                          

blijven                                                 

blijken                     

lijken

Voorbeeld

1. Zij is voorzitter.

Zij = onderwerp

Is = koppelwerkwoord 

Want het koppelt voorzitter aan zij.

Is, is een vorm van koppelwerkwoord zijn.

Een zww zit nooit samen in een zin met een kww.

In een zin zit altijd een zww of een kww.

Alle andere werkwoorden in de zin zijn dan hww.

maken 

Blz. 114 opdracht 3 en 4

huiswerk voor 8 november: blz. 114 opdracht 4

Is het woord tussen haakjes een zelfstandig werkwoord of hulpwerkwoord?

Ik heb gegeten.( heb)

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Meneer Reitsma blijft altijd geduldig.

blijft = ...

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Jacob is een oplettende leerling.

is =

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord
3. koppelwerkwoord

Hij belooft een nieuw ijsje te gaan halen.
belooft=
te gaan=
halen=

1. belooft=hww te gaan=zww halen=zww
2. belooft=zww te gaan=hww halen=hww
3. belooft=hww te gaan=hww halen=zww
4. belooft=hww te gaan=zww halen=zww

Hij wordt een aardige docent.
wordt=

1. koppelwerkwoord
2. hulpwerkwoord
3. zelfstandig werkwoord

Hij zal nooit een fout antwoord geven.
zal=
geven=

1. zal=hww geven=kww
2. zal=kww geven=zww
3. zal=hww geven=zww
4. zal=zww geven=kww

Hij probeert aardig te zijn.
probeert=
te zijn=

1. probeert=hww te zijn=kww
2. probeert=hww te zijn=kww

Dit taartje schijnt heerlijk te zijn.
schijnt=
te zijn=

1. schijnt=kww te zijn=kww
2. schijnt=zww te zijn=kww
3. schijnt=hww te zijn=zww
4. schijnt=hww te zijn=kww

Wat is het zww?
Jij moet volgende keer echt je woordjes beter leren!

1. leren
2. moet
3. beter
4. je

Wat is het zww?
Ik wil ooit een keer parachutesprinten!

1. ooit
2. wil
3. keer
4. parachutespringen

Wat is het hww?
Ik wil ooit een keer parachutesprinten!

1. ooit
2. wil
3. keer
4. parachutespringen

Waar of niet waar?
Een zelfstandig werkwoord heeft altijd een hulpwerkwoord nodig.

1. waar
2. niet waar

Wat zijn de hww?
Als je wil schaatsen, moet het echt wel harder vriezen!

1. wil, schaatsen
2. schaatsen, moet
3. schaatsen, vriezen
4. wil, moet