Zinsontleding

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Welkom Th1

Kom rustig binnen.

Telefoon in de telefoontas en op stil

Jas uit, capuchon af, spullen op tafel. 

START MET LEZEN

Wat gaan we doen?

H3 Blz 88-89 opdracht 1 tm 3

H4 blz. 116-117 opdracht 1 t/m 6

Klaar?

DE BRUG BLZ. 236 - 248 maken. 

Ga stil aan het werk

H3 blz. 88-89 Opdracht 1 t/m 3

H4 blz. 116-117 Opdracht 1 t/m 7

Klaar? Maak DE BRUG blz. 236-248

Alles gedaan?

We ronden Taalverzorging af met een laatste oefening.

Daarna gaan we door met Woordenschat

Oefening

Verzin vier zinnen voor jouw klasgenoot.

Schrijf jouw zinnen op het toetspapier.

Laat na elke zin twee regels over. 

Geef je blaadje aan degene naast jou. 

Zet zinsdeelstrepen

Begin met vinden van de pv.

Daarna ow bepalen. 

Dan het wg

Daarna op zoek naar lv, mv en bwb. 

Bespreek met elkaar of je het goed gedaan hebt. 

Geef feedback

1. Wat ging er goed?

2. Waar moet de ander op letten?

3. Wat vindt de ander nog moeilijk?

4. Geef nu een cijfer. Hoe doe je dat?

Morgen/ geef/ ik /Jan /een cadeau

5 punten te behalen. 

Een cijfer bepalen

Vier zinnen 

Elke zin moest een ow, pv/wg hebben. 

Zinsdelen die niet bepaald zijn, reken je als 1 fout. 

Zindelen die verkeerd bepaald zijn, zijn ook 1 fout. 

Hoeveel zinsdelen heeft elke zin?

Werkwoordspelling

ik   ik-vorm

jij  ik -vorm

hij/zij/het ik- vorm

H1 Taalverzorging blz. 30-31

Deze les leer je de zinsdeelproef toepassen. 

Je leert hoe je pv, ow, wg, lv, mv en bwb vindt in de zin.

H3 blz. 84-85

Werkwoordelijk gezegde:

Alle werkwoorden in de zin. 

Pv, infinitief, voltooid deelwoord.

Startopdracht blz. 84-85

1. Gebruik het werkwoord krijgen.

2. voeg een pv toe en maak van het ww krijgen een voltooid deelwoord. 

H3 Opdracht 1

pv = tijdproef

wg= alle werkwoorden in de zin, dus OOK de pv en daarna de rest van de werkwoorden. 

Dat zijn de doe-woorden. 

H3 opdracht 2

Pv = tijdproef

wg= alle ww

ow= wie/wat +pv?

H3 opdracht 3

Bijvoorbeeld:

1. Carla drinkt een blikje cola in de pauze.

2. Carla heeft in de pauze een blikje cola gedronken.

3. Carla zou in de pauze een blikje cola hebben gedronken.

Hoe zet je zinsdeelstrepen?

De eerste vraag die je moet kunnen beantwoorden is:

1. Welke zinsdelen bestaan er eigenlijk?

En dan vraag 2: Wat is hun VASTE volgorde?

Er zijn 6 zinsdelen

1. Persoonsvorm                         2. Onderwerp

3. Werkwoordelijke gezegde    4. Lijdend voorwerp

5. Meewerkend voorwerp                       6. Bijwoordelijke bepaling

Zinsdeelproef

Je kunt elk apart zinsdeel voor de persoonsvorm zetten.

Even oefenen: 

Neem de zin van de startopdracht. 

Hoeveel verschillende zinnen kun je maken?

1. Maandag neemt Pieter de trein.

2. Pieter neemt  maandag  de trein.

3. De trein neemt Pieter  maandag . 

4. Neemt Pieter  maandag  de trein?

Zinsdelen 

Nu gaan we de trucjes toepassen om de 

pv, ow, wg, lv, mv en bwb 

te vinden in de zin.

1. Hoe vind je de persoonsvorm?

Een persoonsvorm is altijd een werkwoord (doe-woord) en vind je het snelst door de tijdproef te doen. 

Elke eerste maandag van de maand neemt Pieter de trein.

Persoonsvorm vinden; tijdproef. 

Hadden jullie al bij de startopdracht gedaan. En door: 

2. Hoe vind je het onderwerp in de zin?

Maak de vraagzin: 

Wie of wat + pv?

3. Hoe vind je het werkwoordelijk gezegde (wg)?

Alle werkwoorden (doe-woorden) in de zin zoeken. 

Staat er maar 1 werkwoord? Dat is dan zowel pv als wg.

4. Hoe vind je het lijdend voorwerp in de zin?

Stel de vraag: 

Wie of wat + pv + ow?

5. meewerkend voorwerp

Vraag: 

Aan wie of aan wat?

Voor wie of voor wat?

6. Bijwoordelijke bepaling vinden.

Hoe vind je de bijwoordelijke bepaling?

WANNEER + pv + ow +lv? 

Maak een zin in deze volgorde: 

1. bwb (van tijd)

2. pv ( kies uit: bakken, knippen, plukken)

3. ow

4. lv

Log in bij de LESSON UP

Mijn lieve tante bezoekt mijn oude opaatje volgende week vrijdag.
Zet de juiste zinsdeelstrepen.

Met de vraagzin: Wie of wat + pv?
Vind je:

1. wg
2. bwb
3. ow
4. lv

Met de vraagzin: wie of wat +pv+ ow?
Vind je:

1. lv
2. mv
3. wg
4. ow

Met de vraag WANNEER?
Vind je:

1. bwb van plaats
2. bwb van hoedanigheid
3. bwb van causaliteit
4. bwb van tijd

Met de vraag WAAR?
Vind je:

1. lv
2. ow
3. wg
4. Het goede antwoord staat er niet bij.

Ik heb mijn boek op de tafel gelegd.
Wat is de bwb van plaats?

1. ik
2. mijn boek
3. op de tafel
4. heb gelegd

Ik heb mijn boek op de tafel gelegd.
Wat is de pv?

1. gelegd
2. heb
3. ik
4. mijn boek

Ik schop de bal.
Wat is het lv?

Ik snap nu wat zinsdelen zijn

1. ja
2. nee

Wat is de vaste volgorde van de zinsdelen?

1. pv, ow, wg, lv, mv, bwb
2. ow, pv, wg, lv, mv, bwb
3. pv, wg, ow, lv, mv, bwb
4. pv, lv, wg, ow, mv, bwb

Wat heb je geleerd?

Zinsdeelstrepen zetten kan alleen als je weet welk deel wat is. Daar zijn trucjes voor. Die heb je nu geleerd. 

En nu?

HEEL VEEL OEFENEN.

Huiswerk: Verzin vier zinnen voor jouw klasgenoot.

Schrijf jouw zinnen in je schrift. Laat na elke zin twee regels over.  In de volgende les gaat jouw klasgenoot de zinsdeelstrepen zetten en eronder zetten wat het is: pv, ow, wg, lv, mv of bwb. 

Vragen?

Extra oefening

Zet jouw zin nu in deze volgorde:

2. ow/pv/bwb/lv

3. lv/pv/ow/bwb

4. pv/ow/bwb/lv?