Schrijven is nadenken vooraf (afstuderen)

• Nederlands
• HBO
• Studiejaar 4

Het lege scherm... 

• Denk aan je onderwerp 
• Schrijf alle gedachten en ideeën op die bij je opkomen
• Sta niet stil bij twijfels of nuanceringen of onderbouwingen
• Schrijf 4 minuten onafgebroken

Uit de losse pols opschrijven is een schrijfstrategie. Als je het even niet meer weet... kan het helpen om weer los te komen. 

Snap je zelf alles wat je opgeschreven hebt? Kun je het al een beetje uitleggen?

Welke schrijfstrategieën ken jij
of gebruik jij?

structuur! 

- Lees bronteksten (maar ga niet eindeloos verzamelen)

- Maak een mindmap

- Praat met studiegenoot of vriend over je tekst. Vertel waarmee je bezig bent of wat je wilt doen. Benoem evt. problemen. Vragen van je partner helpen je je gedachten te ordenen.

- Let uit aan je buurkind van 14

Inhoud workshop

• Structuur: bouwplan + alinea's  
• Toon: formeel & zakelijk, maar níet ambtelijk en onleesbaar 
• Inhoud: zo schrijf je precies & concreet
• Bekijk de padlet (link op Canvas)

Je kunt niet aan de slag zonder plan, daarvoor is de opdracht te groot en te complex. Bovendien moet het binnen een bepaalde tijd af. 

Schrijven is nadenken vooraf 

• Werkplan = wat moet je wanneer opleveren?  
• Bouwplan = hoe structureer je de inhoud?   
  
• Werkplan is basis voor bouwplan
• Werkplan en bouwplan maak  je 2x: voor PvA en voor adviesrapport 
  

Werkplan PvA is basis bouwplan PvA

Bouwplan: structuur in je tekst 

• Uitdelen en op Canvas   
• Voorbeeld op scherm 
• Zinvol om nu een begin te maken met hoofdstukken en paragrafen in bouwlan? 

Start met bouwplan PvA of Adviesrapport

• Bepaal de hoofdstukindeling 
• Vul  concreet in voor je onderwerp
• Het komt nu niet af, maar je hebt wel een begin gemaakt
• 
  
• Format bouwplan: ga via QR naar de padlet 

Structuur binnen alinea’s  

• Hoofdstukken - paragrafen - alinea’s 
• Alinea’s vragen ook om structuur
• Regel: één deelonderwerp per alinea (geen ‘potpourri' van onderwerpen in 1 alinea)
• Denk na over de belangrijkste boodschap in een alinea

Ontsporende alinea 

Maandag 25 november is er een hobbyavond die wij aan iedereen bekend willen maken. (1) De hobbyavond staat in het teken van zelf aquariumvissen kweken. Voor een hoop aquariumhouders lijkt dit iets magisch, maar niets is minder waar. (2) Tevens kunnen geïnteresseerden kennismaken met een vereniging die als doelstelling heeft om het aquarium-houden op een verantwoorde manier te bedrijven. Het is jammer dat er binnen de aquariumhouderij zoveel verkeerd gaat wat ten koste gaat van een hoop mooi leven. Een hoop ellende kan bespaard blijven als mensen de juiste informatie zouden krijgen. Jammer genoeg krijg je die niet van een winkelier. Die wil alleen maar zijn omzet halen. (3) Buiten kennis om heeft de vereniging nog veel meer te bieden, zoals bijvoorbeeld excursies of kortingen.

Zin 1 is duidelijk: avond bekendmaken. Doel alinea?

Alinea wil 2 dingen tegelijk

1 info geven over de hobbyavond/beetje reclame maken zelfs

2 vereniging aanprijzen 

2 thema behandelen: wat er allemaal misgaat in de aquariumvisserij

Signaalwoorden? 

Wat is de
belangrijkste boodschap?

• Bouw een alinea op rondom kernzin 
• Leg verbanden tussen zinnen binnen een alinea (en ook tussen alinea’s)
• Gebruik daarvoor signaalwoorden 
• Bewerk het tekstje dat je aan het begin hebt geschreven 
• Op de padlet vind je informatie over signaalwoorden 

'Met Flic & Flac hebt u altijd een frisse geur in uw hele huis. Flic & Flac verwijdert namelijk alle nare geurtjes uit kleding, meubilair en gordijnen. Baklucht, rooklucht, vislucht, u kunt het zo gek niet bedenken of het verdwijnt als sneeuw voor de zon. Bovendien werkt Flic & Flac meer dan 48 uur achter elkaar door.'

Signaalwoorden

• Zet echter in het midden van de zin
• Zij doen dit echter vaak fout. 
  
• Zo ook:
• Zij doen dit immers vaak fout. 
  
• Zij doen dit namelijk vaak fout. 
  

wat gaat er mis met echter en namelijk?

OMDAT EN DOORDAT 

pauze 

Toon (en stijl) bij afstuderen: niet hoogdravend

Voor u ligt mijn presentatie-agenda welke is opgesteld ter afronding van mijn opleiding
HBO-rechten. Deze presentatie-agenda dient te fungeren als hulpmiddel tijdens het eindgesprek en geeft u daarnaast alvast een indruk van hetgeen ik tijdens het eindgesprek naar voren zal brengen.

Toon PvA en onderzoeksrapport 

• Formeel, zakelijk, objectief, neutraal 
• De schrijver is niet prominent in de tekst aanwezig
• Schrijf in de tegenwoordige tijd
• Vermijd woorden die emoties uitdrukken

 

Geen ik of wij... 

• Vaak kiezen schrijvers voor passieve zinnen
• Passieve zinnen zijn immers  onpersoonlijk
• Ze hebben geen onderwerp

Nadeel passieve zinnen 

• Ze hebben geen onderwerp 
  
• Dat maakt ze onduidelijk 
  
• En niet concreet 
  
• En ambtelijk

Onpersoonlijk en toch actief

• Maak een actieve zin met een ‘onbezield onderwerp'
• Dit hoofdstuk beschrijft...  
• en niet: In dit hoofdstuk wordt beschreven
• Deze paragraaf behandelt de aspecten die... 
• en niet: In deze paragraaf worden de aspecten behandeld...
• Nu jullie!

Maak actief met een onbezield onderwerp:
Met dit initiatiefvoorstel wordt een maatschappelijk probleem aangepakt.

Maak actief met een onbezield onderwerp:
'Er is onderzoek gedaan naar de juridische aspecten van handelen met voorkennis.'

dit onderzoek richt zich op... 

De hoogte van de financiering wordt bepaald door de woonsituatie.

Toon: formeel, maar wél aantrekkelijk 

Vermijd ‘gewichtige’ taal en ‘ambtelijke’ woorden 

Voor u ligt mijn presentatie-agenda welke opgesteld is ter afronding van mijn opleiding

HBO-rechten. Deze presentatie-agenda dient te fungeren als hulpmiddel tijdens het eindgesprek en geeft u daarnaast alvast een indruk van hetgeen ik tijdens het eindgesprek naar voren zal brengen.

 

Voorts houdt de gemeente zich bezig met het verlenen van medewerking aan de uitvoering van talrijke wetten en rijksregelingen. Inmenging door de gemeente werkt risicovergrotend, zoals menigeen weet. In verband daarmee pleit men voor een totaalverbod op gemeentelijke bemoeienis, ten behoeve van de veiligheid van ons allemaal. 

Aantrekkelijk schrijven: woorden 

• Zoek synoniemen voor ambtelijke, oubollige, moeilijke woorden
• Gebruik het digitale Ambtelijk woordenboek 
• Wissel af
• Kijk naar het  tekstje dat je aan het begin hebt geschreven 
• Onderstreep de woorden die ambtelijk, oubollig of moeilijk zijn 

Aantrekkelijk schrijven: zinnen 

• Vermijd in zinnen de 'formuleerfouten jaar 1’ 
• Zie de 'padlet’ voor het werkboek uit jaar 1 (zie volgende scherm)
• Wees zuinig met hulpwerkwoorden als kunnen, zullen, moeten, gaan 
• Wissel korte en langere zinnen af 
• Schrijf verzorgde spreektaal 
• Wat van bovenstaande vind je terug in de zinnen in je eigen tekstje?

Welke formuleerfouten
uit jaar 1 ken je nog?

Herschrijf in verzorgde spreektaal:
Voor u ligt mijn presentatie-agenda welke opgesteld is ter afronding van mijn opleiding HBO-rechten. Deze presentatie-agenda dient te fungeren als hulpmiddel tijdens het eindgesprek.

De gemeente houdt zich bezig met het verlenen van medewerking aan...

Welke fouten bevat deze zin?
Het systeem wordt, zonder te weten of het wenselijk is in de Nederlandse context, klakkeloos door de Nederlanders overgenomen.

Nederlanders nemen het systeem klakkeloos over, zonder te weten of het mag, kan en wenselijk is in de Nederlandse context.

Tip: Schrijf actief in een zakelijke tekst. Dat wil zeggen dat je geen onnodige lijdende vormen gebruikt (zinnen met worden/werden). Lijdende zinnen geven niet aan wie de handelende persoon is (het onderwerp) of die zit verstopt in een 'door-bepaling'. Lijdende zinnen zijn daardoor minder levendig. Ze zijn ook vaak langer en ze creëren meer afstand. Vergelijk: Er werd die avond niet door de politie gecontroleerd./De politie controleerde die avond niet. 

In een actieve zin geef je wel aan wie de handeling verricht. Je plaatst het onderwerp (wie of wat) en het werkwoord dat de actie aangeeft, bij elkaar. Vraag je af: wie doet wat? Zet deze elementen bij elkaar en formuleer een (actieve) zin.

Verzorgde spreektaal

• Wat vind je van de eerste zin?  
  
• (Wat gaat er mis in de laatste?)
• 
  
• TIP: verwerk  citaten, voorbeelden, actualiteit in je tekst
• Zie voorbeeld op volgende twee pagina's    

Aantrekkelijker?

In Nederland komen jaarlijks 28.000 mensen thuis te zitten met een burn-out. (actualiteit) Een aantal van hen stelt de werkgever aansprakelijk voor de geleden schade, met als argument dat de burn-out het gevolg is van de werkomstandigheden. Hoe komt het toch dat die aansprakelijkheid in de praktijk zo lastig is aan te tonen? (afwisseling met vraagzin)

Dit onderzoek richt zich op (actieve zin met onbezield onderwerp) de juridische aspecten bij het aansprakelijk stellen van de werkgever bij een burn-out. Daarbij komen ook de voorwaarden aan bod (actieve zin met onbezield onderwerp) waaraan een werknemer moet voldoen om met succes de werkgever aansprakelijk te stellen voor de schade. 

En wat kun je hiervan zeggen? 

Door middel van dit onderzoek is nu in kaart gebracht wanneer er gesproken kan worden van de verschillende bindingen. Aan de hand van het beroepsproduct, de digitale beslisboom, kan per casus de bindingen getoetst worden. Er kan een conclusie worden getrokken of er voldoende binding is tussen de woningen en de windturbines.

Verzorgd schrijven = precies schrijven 

1. Woorden aan elkaar of los? Bij twijfel: aan elkaar 
   
2. Congruentie: onderwerp enkelvoud = persoonsvorm enkelvoud (en bij meervoud idem)
3. Verwijs en schrijf ONDUBBELZINNIG

1) De gemeente verleende de vergunning. De middenstander is het hier niet mee eens. 

2) Burgemeesters: 'Bij illegale feesten treden we op’. 

(kop op NU.nl)

3) Ook in de financieringsproblematiek is het ongewoon om statistiek en wiskunde te gebruiken, totdat Markowitz een inmiddels klassiek artikel publiceerde. Door deze technieken wordt het voor docenten beleggings- en portfoliotheorie nog onbegrijpelijker.

1) De gemeente verleende de vergunning voor het evenement. De middenstander is het met die vergunning echter niet eens.

2) Burgemeesters: 'Bij illegale feesten zullen we onmiddellijk handhaven’. 

(toon?) 

3) Ook in de financieringsproblematiek is het ongewoon om technieken als statistiek en wiskunde te gebruiken, totdat Markowitz hierover een inmiddels klassiek artikel publiceerde. Door deze technieken wordt de financieringsproblematiek voor docenten beleggings- en portfoliotheorie nog onbegrijpelijker.

SCHRIJF PRECIES... aan elkaar of niet?
De student is nog steeds opzoek naar een praktijkopdracht.

Ja

Nee

Geen idee

SCHRIJF PRECIES... Congruent of niet?
Aan de hand van het beroepsproduct, de digitale beslisboom, kan per casus de bindingen getoetst worden.

Ja

Nee

Geen idee

SCHRIJF PRECIES... staat er een spelfout in de volgende zin?
Niemand snapt waarom de vierdejaars student per se zijn afstudeeronderzoek wilt doen bij een advocatenkantoor op de Zuidas.

Ja

Nee

Laatste tips

• Lees je eigen zinnen hardop. Loop je vast, dan is er werk aan de winkel.  
• Lees kritisch. Snap je je eigen verhaal niet goed, dan een ander ook niet.
• Vraag hulp. Er is vast wel iemand die met je mee wil lezen. 
• Niet vergeten: taal is ook om te lachen 
• Aanbod: herschrijf de tekst die je aan het begin hebt geschreven en mail voor feedback naar [e-mail]   

Wat neem je nu vooral
bij het schrijven?

Bedankt en succes!

Rood maakt onaantrekkelijk

Voorts houdt de gemeente zich bezig met het verlenen van medewerking aan de uitvoering van talrijke wetten en rijksregelingen. Inmenging door de gemeente werkt risicovergrotend, zoals menigeen weet. In verband daarmee pleit men voor een totaalverbod op gemeentelijke bemoeienis, ten behoeve van de veiligheid van ons allemaal. 

Splits de zin en leg verband.
Ik hoop dat je bij de vergadering aanwezig bent, omdat de rest van het team er ook bij is en we veel te bespreken hebben.