5.6: Centralisatie in Frankrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5: Koningen, kastelen en kruistochten

5.6: Centralisatie in Frankrijk

Sleep naar de overeenkomstige stand!

Eerste stand

Tweede stand

Derde stand

Boeren

Geestelijkheid

Handelaren

Adel

In welk land kreeg de koning na de Honderdjarige Oorlog meer macht?

1. Portugal
2. Engeland
3. Frankrijk
4. Spanje

Wie was de belangrijkste bondgenoot van Engeland tijdens de Honderdjarige Oorlog?

1. Koning van Spanje
2. Keizer van het Heilige Roomse Rijk
3. Hertog van Bourgondië
4. Koning van Frankrijk

5.6: Centralisatie in Frankrijk

De Franse koningen wilden van Frankrijk een eenheid maken. Zij namen verschillende maatregelen om dit voor elkaar te krijgen. De grootste bedreiging voor hun macht was de hertog van Bourgondië, die grote gebieden van Frankrijk bestuurde. Door de steden voor zich te winnen en slimme raadgevers goed te belonen, trok Lodewijk XI meer macht naar zich toe. Na de dood van de hertog van Bourgondië, neemt de koning een groot deel van de Bourgondische gebieden over.  

Centralisatie

• Karel VII wil macht vergroten, maar rijke hertogen bezaten net zoveel als hij, bijv. Bourgondië
• Adel moet weer onderdanig worden
• Karel wil centralisatie van de macht in zijn eigen persoon!

4 maatregelen

• Hervorming adviesraad; niet alleen maar adel, maar ook ambtenaren met goede opleiding
  
• Instelling staand leger
  
• Nieuwe belastingen (land) -> om ambtenaren en leger te betalen
  
• Koning wil zelf bisschoppen kunnen benoemen -> botsing met de kerk

Steun uit steden

• Lodewijk XI bevordert handel en ambacht in steden
• Rijke burgers steunden hem daardoor!
• Gaf geld aan burgers die in opstand kwamen tegen machtige hertogen.
• Opstand tegen koning? -> staand leger inzetten

Overloper uit Bourgondië

• Lodewijk steunt carrièremakers
• Beloning met geschenken, land of adellijke titel
• Philippe de Commynes wordt raadgever koning; voormalige steunpilaar van hertog van Bourgondië, krijgt voor zijn steun heel veel geschenken! 

Bourgondië onder controle

• In 1477 sterft hertog van Bourgondië op het slagveld
• Lodewijk neemt deel Bourgondië in, andere hertogen sluiten zich vrijwillig aan bij de Franse kroon
• Lodewijk 'de spin', houdt alles vanaf het midden in de gaten = centralisatie!

Ontstaan nationale staten

• Door centralisatie en een 'gezamenlijke' vijand in oorlog ontstaan er nationale staten
• Door oorlogen met grotere 'nationale' legers wordt nationale gevoel versterkt
• Ontstaan concurrentie tussen staten

Is Nederland een gecentraliseerd land? Geef een argument waarom wel of niet.

Door oorlogen ontstaat vaak een nationaal gevoel. Leg uit hoe dat komt.

Wat betekent centralisatiepolitiek?

1. Het verdelen van macht over verschillende bestuurslagen.
2. Het afschaffen van de centrale overheid.
3. Het streven naar meer regionale autonomie.
4. Het streven naar een sterke centrale overheid.

Wat was de actie van Philippe de Commynes die hem tot een overloper maakte?

1. Hij werd gedwongen door omstandigheden.
2. Hij pleitte voor diplomatieke oplossingen.
3. Hij bleef neutraal tijdens een oorlog.
4. Hij ruilde van partij tijdens een conflict.

Aan de slag!

• Invullen leerdoelen reader t/m 5.6