5.6 Centralisatie van Frankrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Geschiedenis

Introductie

5.6 Centralisatie van Frankrijk

Geschiedenis

Leerdoel

• Je kunt uitleggen wat centralisatie is.
• Je weet op welke 3 manieren Karel VII Frankrijk centraliseerde.

• Je weet op welke manier Lodewijk XI alle macht naar zich toe trok.

Kenmerkende aspecten

• De opkomst van handel en ambacht legde de basis voor het herleven van een agrarisch- urbane samenleving. (les 5 en HS6)

De expansie van de christelijke wereld, onder andere in de vorm van de kruistochten. (5.3 + 5.4)

• Het begin van staatsvorming en centralisatie. (5.2 + 5.6)

Centralisatie 

Franse koning Karel VII won de Honderdjarige Oorlog, moest zijn land delen met rijke hertogen (zoals de hertog van Bourgondië).

Centralisatie 

Karel VII wilde van zijn rijk een eenheid maken en van de rijke hertogen zijn onderdanen maken. 

Centralisatie

• Door feodalisme had koning weinig macht
• Honderdjarige Oorlog: meeste machtige edelmannen dood
• Machtigste concurrent: hertog van Bourgondië 
• Centralisatie Karel VII:
• - Adviesraad toegankelijk voor burgers
• - Belasting hervormingen (meer geld)
• - Professioneel staatsleger
• - Karel benoemt bisschoppen ipv paus

De Franse koning en de Bourgondische hertog breidden hun machtsgebied uit.

Engelse, Franse en Bourgondische vorsten gingen hun landen meer als eenheid besturen.

Engelse, Franse en Bourgondische vorsten gingen hun landen vanuit een paleis met een uitgebreide hofhouding besturen.

Sleep de begrippen naar de passende zin
e

centralisatie

huwelijken

erfenissen

oorlogen

staatsvorming

Lodewijk XI

• Karels zoon Lodewijk XI zet centralisatie door:
• - Steunt trouwe adel met geld en macht
• - Straft niet trouwe adel
• - Steunt burgers tegen adel 
• - Speelt edelmannen tegen elkaar uit

De kerk

• Met extra inkomsten uit belastingen betaalde de koning de ambtenaren en het leger.
• Ook kwam hij in conflict met de kerk, omdat hij bepaalde dat hij als koning bisschoppen moest kunnen benoemen en niet alleen de kerk. 

Wat wilde Lodewijk XI NIET bereiken met zijn centralisatie maatregelen?

1. De macht van de adel breken
2. Zorgen voor een centraal bestuur
3. Zijn eigen macht uitbreiden
4. Zijn land vergroten

Aan de slag

Maak in Learnbeat 5.6 B opdracht 1 t/m 7

Lodewijk XI

Omdat Lodewijk zich ging bemoeien met elk aspect van zijn rijk werd hij vergeleken met een spin die een web spint door heel Frankrijk. Hij maakte op die manier veel vijanden, maar werd ook een stuk machtiger dan zijn voorgangers. 

Lodewijk de Spin

• Lodewijk hield als een spin alles in zijn 'web' in de gaten
• Na het overlijden van de hertog van Bourgondië is zijn machtigste tegenstander dood
  
• Hij neemt gelijk een deel van Bourgondië in
• Onder Lodewijk XI wordt Frankrijk langzaam een 
• nationale staat

Lodewijk bevorderde de handel in de Steden

Lodewijk steunt steden die in opstand komen tegen de adel

Lodewijk geeft geschenken aan zijn raadgevers

Lodewijk laat wrede gevangenissen bouwen

Lodewijk zet zn leger in

De burgers in de steden steunen Lodewijk

De adel raakt invloed in de steden kwijt

Lodewijk krijgt goed advies

Mensen durven geen kritiek te geven op Lodewijk

Steden worden niet te zelfstandig

Centralisatie 

• Alles vanuit één centrale punt of één centraal orgaan regeren.
• Dat creert een gevoel van saamhorigheid.
• Toenemende centralisatie en het groeiend gevoel van eenheid binnen koninkrijken stonden aan het begin van staatsvorming in Europa!

Aan de slag

 Learnbeat 

5.6B opdracht 10 t/m 14

5.6C opdracht 1