tussenletter samenstelling

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 3

Tussenletters

Tussenletters in samenstellingen

(pannekoek of pannenkoek?)

Waarom belangrijk?

• Professionaliteit

• Duidelijkheid 

• Examen schrijven -> te veel fouten is onvoldoende

samenstelling: twee woorden= één ding

coronamaatregelen

avondklok

koffiezetapparaat

Voorbeelden van samenstellingen

Wat is een zelfstandig naamwoord?

Wat is een bijvoeglijk naamwoord?

Wat is een werkwoord?

Tussen-n

Je schrijft een tussen-n:

-->  als het linkerwoord van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud op -en heeft.

Stappenplan tussen-n

1.  Je kijkt of het linkerwoord een zelfstandig naamwoord is -> de tomaat

2.  Als het linkerwoord een zelfstandig naamwoord is, kijk je of het een meervoud op -en, -s of beide heeft -> de tomaten (niet de tomates)

3.  Als het zelfstandig naamwoord alleen een meervoud op -en heeft, dan schrijven we de tussen-n -> tomatensoep.

Maak de juiste samenstelling.
¨woord¨ + ¨boek¨

Maak de juiste samenstelling.
¨muis¨ + ¨nest¨

Maak de juiste samenstelling.
¨fles¨ + ¨dop¨

Uitzonderingen tussen-n

• Het linkerwoord eindigt al op -en -> havengebied, keukentafel.

• Het linkerwoord heeft geen meervoud -> rijstepap, tarwebloem.

• Van het linkerwoord is er maar één -> maneschijn, zonnebank.

• Het linkerwoord versterkt het rechterwoord -> beresterk, apetrots.

• Het woord is een ouderwetse samenstelling -> elleboog, nachtegaal.

Tussen-e

Je schrijft een tussen-e:

--> Als het linkerwoord van een samenstelling geen zelfstandig naamwoord is, dan moet je een tussen-e schrijven 

              --> platteland

           

Maak de juiste samenstelling.

vrees

hoogten

hoogte

Kies het goedgeschreven woord.

1. huilebalk
2. huilenbalk

Kies het goedgeschreven woord.

1. Koninginnendag
2. Koninginnedag

Maak de juiste samenstelling.

goed

beren

bere

Kies het goedgeschreven woord.

1. rodekool
2. rodenkool

Tussen-s

Je schrijft een tussen-s wanneer je hem hoort.

    --> inkoopsprijs

   --> tijdsverschil

Maak de juiste samenstelling.
¨station¨ + ¨plein¨

Dorpstraat of Dorpsstraat?

1) Vervang het rechterwoord door een woord dat niet begint met een -s -> dorp + plein.

2) Hoor je nu een tussen-s? -> Dorpsplein

3) Als je de tussen-s nu hoorde, schrijf je twee s´en -> Dorpsstraat.

Aan de slag...

• Nu Nederlands
• Gram4
• 4.2 Tussenletters
• Opdr. 1, 2, 3

Reflectie

* Wie kan mij uitleggen wanneer je een tussen-n schrijft?

* Wie kan mij uitleggen wanneer je een tussen-s schrijft?

* Was de les goed te volgen?

* Was er genoeg afwisseling tussen opdrachtjes en theorie?