15.3 en 15.4 Warmte, water en exoten, biobrandstof en recycling

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

15.3 Warmte, water en exoten

Japanse Duizendknoop

Halsbandparkieten

 Wat in de jaren zestig en zeventig begon met wat ontsnapte of vrijgelaten parkieten in Den Haag en Amsterdam, is inmiddels uitgegroeid tot een serieuze populatie van de tropische vogels, van origine vaak afkomstig uit Pakistan.

De genetische variatie van de NL populatie is ... dan die van de oorspronkelijke populatie uit Pakistan

1. kleiner
2. groter

15.3 Warmte, water en exoten

Beetje een samenraapsel van ongerelateerde onderwerpen:

• extremofielen
• exoten
• waterzuivering

Bij de abiotische factoren kennen we een tolerantie gebied. Binnen dat gebied is leven mogelijk, daarboven en daaronder niet. (tolertantiegrenzen)  Er is ook een optimum voor deze abiotische factor. Daar zal de soort/het organisme zich het beste voelen en de meeste energie en kansen hebben om zich voort te planten

Bijvoorbeeld Temperatuur

- onder de 17 ^oC sterven deze organismen.

- boven de 32 ^oC sterven ze.

- bij het optimum 25 ^oC hebben ze de meeste kansen.

 extremofielen

Extremofielen zijn organismen die onder bijzondere omstandigheden leven, bijvoorbeeld bij extreme temperaturen, hoge zoutgehalten, toxische omgeving of hoge pH.

                            bijvoorbeeld

                                          de alaska boskikker

Tolerantiegrenzen verschuiven door adaptatie

Exoten

Exoten: soorten afkomstig uit een ander gebied die zich vestigen in een ecosysteem

Invasieve exoot: brengt een ernstige verstoring teweeg in het ecosysteem

Wat zijn de gevolgen van de aanwezigheid van jouw exoot in Nederland op het ecosysteem waarin deze leeft?

We spreken van een plaag als planten of dieren schade veroorzaken (bijvoorbeeld) aan gewas of als ze ongewenst zijn.

Exoten: kunnen plaagdieren of -planten worden als ze negatieve gevolgen op ecosystemen hebben.

 Ook inheemse organismen kunnen een plaag veroorzaken.

Vaak veroorzaakt door een verstoring in het biologisch evenwicht.

eutrofiëring (vermesting van oppervlakte water)

Doordat er teveel meststoffen in het water terecht komen volgt een cascade van gebeurtenissen met als eindresultaat een met algen overwoekerd water met verminderde biodiversiteit.

Eutrofiëring of vermesting vindt door de laatste decenia nauwelijks meer plaats in Nederland, door strenge bemestings maatregelen

Bij eutrofiëring van water zie je steeds dezelfde stappen.

1:   meststoffen (fosfaten en nitraten) komen via uitspoeling vanaf weide grond in oppervlakte water (sloten, meren, etc)

2: door deze meststoffen neemt de algen groei toe.

3: Door de aanwezigheid van algen aan het oppervlakte komt er onvoldoende licht onder in het water.

4: waterplanten en algen onderin het water gaan dood.

5: veel dood materiaal: daardoor veel reducenten en steeds minder zuurstof.

6: vis die op zicht jaagt (snoek) gaat dood.

7: er komen teveel brasems, die slecht zicht niet erg vinden. Ze woelen de bodem om.

afvalwater (rioolwater) reiniging

* Ons afvalwater bevat veel organische stoffen.

* Lozing daarvan op rivieren zou tot eutrofiëring leiden, dus eerst reinigen.

* Bij dit proces wordt gebruik gemaakt van bacteriën die organische stoffen afbreken (biologische reiniging.)

Bij rioolwater reiniging zijn er twee verschillende processen.

1: mechanische reiniging: filtreren van groter vuil en het laten bezinken van kleinere deeltjes.

2: biologische reiniging

           door A:  aerobe bacteriën in beluchtings tanks/bekkens

           door B:  anaerobe bacteriën in afgesloten ruimte

H15.4 Biobrandstof en recycling

Biobrandstoffen  - 1e generatie

Biobrandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen.

Eerste generatie: brandstof gemaakt uit koolzaad/ suikerbieten.

Nadelen: kost veel landbouwgrond, kost veel energie, hoog gebruik pesticiden

Biobrandstoffen  - 2e generatie

Biobrandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen.

Tweede generatie: biomassa (afval) -> biodiesel of bio-ethanol

E-10 benzine is 90% bezine, 10% bio-ethanol

In NL wordt 7% van de brandstof uit biobrandstoffen gehaald door frituurvet te importeren en hier biodiesel van te maken.

Biobrandstoffen  - 3e generatie

Biobrandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen.

Derde generatie: algen en zeewier.

Voordelen: groeit snel, kan in tanks dus weinig ruimte

Nadelen: duur proces

Afvalverwerking

10 kg afval per persoon per week:

Hergebruik/recycling

Verbranden (-> elektriciteit)

Storten/ Lozen